Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарⱪанд иⱪтисодиёт ва сервис институти з

Қисқа муддатли таклиф эгри чизиғи. Таъминотчилар фойдани максималлаштирувчи деган тахминдан сўнг, улар маржинал харажатлар маржинал даромадга тенг бўлган нуқтада ишлаб чиқарадилар. Ҳозирча шуни таъкидлаш керакки, маржинал даромад маржинал харажатга тенг бўлган маҳсулот даражасида ишлаб чиқариш firma учун фойдани максималлаштирувчи позициядир. Шунинг учун firma таклиф қиладиган миқдорга ишлаб чиқариш харажатлари таъсир қилади (marginal ва ўртача харажатлар). Биз қисқа муддатда ҳам, узоқ муддатда ҳам таъминотни кўриб чиқамиз. Қисқа муддатли таклиф эгри чизиғи. Фирманинг қисқа муддатли ўртача харажатлар эгри чизиғи U шаклида бўлиб, marginal харажатлар (МC) ўртача харажатларга (АC) қараганда тикроқ кўтарилади ва тушади.
Агар биз барча фирмалар учун битта, доимий сотиш нархи мавжуд деб ҳисобласак, унда фирманинг ўртача даромади (АR) ва marginal даромади (МR) бир хил бўлади. Биз буни нарх = ўртача даромад = маржинал даромад сифатида кўрсатишимиз мумкин.
Биз биламизки, фирма фойдани максималлаштириш учун МC = МR ни таклиф қилади. Бинобарин, фирманинг танланган ишлаб чиқариш даражаси (унинг таъминот эгри чизиғини шакллантиради) қуйидаги 11-расмда кўрсатилгандек.

MC = supply

Нархи/
қиймати
АС
P3 D3= AR3 = MR3




D2= AR2 = MR2
P2


D1= AR1 = MR1
P1
0
Q1 Q2 Q3 Q4 Миқдор (Quantity)


11-расм. Қисқа муддатли таклиф эгри чизиғи (Short run supply curve)¹³³


P1 нархда фирма Q1 чиқишини таъминлаётганини кўришимиз мумкин, чунки МC = М R1. Нарх Р2 га кўтарилганда фирма ўзининг сотиш ҳажмини ошириш имкониятига эга бўлиши шарти билан ишлаб чиқариш Q2 га ошади ва ҳоказо. Бундай шароитда фирманинг маржинал харажатлар эгри чизиғи унинг таъминот эгри чизиғига айланади.
Шунга қарамай, фирма таклиф қилмайдиган минимал нарх даражаси мавжудлигини унутманг. Қисқа муддатда фирма фақат сотиш нархи унинг барча ўзгарувчан харажатларини қоплагандагина таклиф қилишни давом эттиради.
At P2 ва Q4, етказиб берувчининг ARнинг АСдан кам бўлади, аммо ўртача ўзгарувчан нархидан (AVC) катта бўлади. Чунки AC > AR бўлганда фирма зарар кўради, аммо унинг баъзи доимий харажатлари ҳали ҳам тўланади, чунки AR > AVC.
Агар фирма умуман ишлаб чиқаришни тўхтатган бўлса тўлаш учун савдо даромади бўлмаса ҳам, у доимий харажатларга олиб келади.
Шундай қилиб, молиявий аҳволи ёмонроқ гарчи бу нуқтада зарар кўрган бўлса ҳам, АР > АVC нуқтасида ишлаб чиқаришнинг молиявий аҳволи ёмонроқ бўлар эди.
Шунинг учун, қисқа муддатда фирманинг таъминот эгри чизиғи унинг маржинал харажатлар эгри қисми билан ифодаланади ва ўртача ўзгарувчан харажатлар эгри чизиғи (АVC) устида кўрсатилган.