Оliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi farg`оna davlat universiteti milliy g’оya, mа’nаviyat аsоslаri vа huquqiy ta`lim kafedrasi

2-§. Iste 'molchi huquqlarini himoya qilishda qonun hujjatlari va xalqaro shartnomalar
1. «Iste'molchilarning huquqlarini himoya qilish to'g'risida»gi Qonunning 5-moddasiga binoan, tovarni ishlab chiqaruvchisi va sotuvchisi o'z korxonasining nomi, joylashgan manzili, ish tartibi va savdo qoidalari haqida to'liq ma'lumot berishi shart. Ayni vaqtda ishlab chiqaruvchi iste'molchiga o'zi realizatsiya qilayotgan tovar haqida o'z vaqtida zarur, to'g'ri va tushunarli ma'lumot berishi shart. Tovar haqidagi ma'lumotlardu quyidagilar ko'rsatilishi kerak:

• 
  tovar majburiy talablarga muvofiq kelishi shart bo 'Igan normativ
  hujjatning nomi:
  
• 
  tovarning asosiy iste'mol xususiyatlari;
  
• 
  tovarning o 'ziga xos xususiyatlari ro 'yxati;
  
• 
  bahosi va sotib olish shartlari;
  
• 
  ayrim turdagi tovarlarning ishlab chiqarilgan sanasi;
  
• 
  ishlab chiqann'chining kafolat majburiy atlari;
  
• 
  tovardan samarali va xavfsiz foydalanish qoidalari va shartlari;
  
• 
  tovarning yaroqlilik muddati va ushbu muddat o 'tishi oqibatlari;
  
• 
  ishlab chiqaruvchining nomi, mulkchilik shakli, ro 'yxatga olish va litsenziya guvohnomasining nomeri;
  
• 
  ishlab chiqaruvchining hamda ulur iste 'molchidan da 'vo qabul qilishga vakolat bcrgan shuningdek, ta 'mirlash ishlarini bafaradigan va texnikaviy xizmat ko'rsatadigan korxonalarning manzillari;
  
• 
  tovarlarni saqlash, xavfsiz utilizatsiya qilish usullari hamda qoidalari.
  

Agar tovar sertifikatlashtirilishi lozim boisa, sertifikatga doir maiumotlar.
Tovar haqida noto'g'ri ma'lumot berilgan taqdirda yoki bu ma'lumotlar yetarli darajada to'liq bo'lmasa va buning oqibatida iste'molchi zarur iste'mol xossalariga ega boimagan tovar sotib olishga sabab boisa, iste'molchi shartnomani bekor qilishga va o'ziga yetkazilgan zararning talab qilishga haqli.
Sotib olingan tovar undan ko'zlangan maqsadda foydalana olmaslikka sabab boisa, iste'molchi bunday maiumotlarning ko'pi bilan uch kun ichida berilishini talab qilishga haqli. Agar bu shart bajarilrnasa, iste'molchi shartnomani bekor qilib, zararning qoplanishini talab qilishga haqli.
Iste'molchining tovar haqidagi noto'g'ri yoki yetarli darajada to'liq boimagan ma'lumot tufayli yetkazilgan zararni qoplash haqidagi talablari sotib olingan tovarning xossalari va jihatlari haqida iste'molchi maxsus bilimga ega emas degan qoidaga asoslanib qarab chiqiladi.

1. 
   Fuqarolik Kodeksining 433-moddasiga asosan, sotib oluvchiga nafaqat sifatli tovar olish, shu bilan birga, tovarni xuddi shunday, lekin boshqa o'lcham, boshqa shakl va boshqa rangdagi tovarlar
   

bilan almashtirish huquqi ham beriladi. Agar almashtirilayotgan tovarlarning narxlari mos kelmasa, qayta hisob-kitob qilinadi. Almashtirish tovar sotib olingan joyda yoki sotuvchi ma'lum qilgan boshqa joylarda. tovarning aynan shu sotuvchidan olinganligini tasdiqlovchi kassa cheki yoki tovar cheki taqdim etilgandan so'ng amalga oshiriladi. Qonunda almashtirish muddati tovar sotib olingandan kcyin 10 kun qilib belgilangan. Bu muddat sotuvchi bilan kelishilgan holda uzaytirilishi mumkin. Almashtirish faqat tovar ishlalilmagan, ko'rinishini yo'qotmagan va o'z xususiyatlarini saqlab qolgan holdagina amalga oshiriladi. Almashtirish asosan. nooziq-ovqat tovarlariga taalluqli. Chakana savdo majmuasida sotib olingan oziq-ovqat mahsulotlari qayta qabul qilinmaydi va almashtirilmaydi, ularda ko'rinmas nuqson yoki toifasiga mos kelmaydigan xususiyat aniqlangan hollar bundan mustasno. Bu holda tovar almashtirilib beriladi yoki sotib oluvchiga lining toiagan puli qaytariladi.
Sotib oluvchiga sifati tegishli darajada boimagan tovar sotilganda, agar Lining kamchiliklari shartnoma tuzish paytida ma'lum qilinmagan boisa, sotib oluvchi o'z xohishiga ko'ra quyidagilarni talab qilish huquqiga ega bo'ladi:

• 
  xuddi shu markadagi (modeldagi, artikuldagi) sifati tegishli darajada bo 'Igan tovarga almashtirishni;
  
• 
  xarid narxini tegish/icha qavla hisoblangan holda boshqa markadagi sifali tegishli darajada bo'lgan tovarga almashtirishni;
  
• 
  tovarning kamchiliklarini tekinga bartaraf ctishni voki sotib oluvchiyoxitd uchinchi shaxs tovarning kamchiliklarini bartaraf etish uchun qilgan xarajatlarning qoplanishini;
  
• 
  xarid narxining mutanosih ravishda kamaytirilishini;
  
• 
  ko 'rilgan zarar o 'mini qoplangan holda shartnoma bekor qilinishini;