Oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti a. ‘Lmas0V, A. Vahobov

Krizis va depressiya birgalikda retsessiya, deb ataladi. Retsessiya iqtisodiyotdagi tanglik holatini bildiradi. Tanglik-
ning eng og‘ir shakli stagnatsiya bo‘ladi. Stagnatsiya yuz bergan-da tanglik uzoq davom etadi, iqtisodiyot o'zini tezda o‘ng!ab olol-maydi, ommaviy ishsizlik yuz beradi, aholining turmush darajasi pasayib ketadi. Stagnatsiya qanchalik kuchli boisa, undan chiqish shunchalik mushkul ishga aylanadi. Tanglik oqibatida ko'pchilik iqtisodiy talofotga duch keladi. Firmalar foydadan ayriladilar, ish-chi va xizniatchilarning ish haqi pasayib ketadi, davlat budjetiga tu~ shum ham qisqaradi. Tanglik malum vaqtgacha davom etadi, uning uzun yoki qisqa bolishi tanglikning naqadar chuqur boiishiga, bo~ zor rnexanizrnining layoqatligining tiklanishiga va davlatning tang-likdan chiqish choralarining samaradorligiga bog'liq bo'Iadi,
Sikining qanday kechishini anglash uchun bir misolga e’tibor qaratamiz. Aytaylik muayyan mamlakatda bumdan so‘ng krizis boshlanib, ishlab chiqarish qisqarib ketdi, Turg‘unlik — depres-siv holati yuz berganda ishlab chiqarish qisqarganicha qolib, unda o‘zgarish bo‘lmaydi. Jonlanish boshlanganda u awal 0,5—1,0 %ga, keyin 2—3 %ga o‘sadi, nihoyat yuksalish boshlanib, u 5—6 %ga o‘sa boshlaydi, bum yuzaga keladi. Iqtisodiyotning jadal koTarilishi ma’lum vaqt davom etadi, jami talab va takiif muvozanati buzil-gach, yana qaytadan iqtisodiyotning pasayishi kelib chiqadi. Bu quyidagi ko‘rinishda boiadi (16.5-rasm).

		H (120) 120y
	E(115)	115