Oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti a. ‘Lmas0V, A. Vahobov

19.2. Moliya munosabatlari
Iqtisodiyot ishtirokchilari pul munosabatlariga kirishganda moliya paydo bo'ladi.
Moliya iqtisodiyot subyektlarining daromad va xarajat bo-rasidagi iqtisodiy munosabatlaridir.
Jamiyatning daromadi — bu YalMning pulda hisoblangan qi-ymatidir. Bu daromadni iqtisodiyot ishtirokchilari o‘z ishining samarasiga qarab boiishib oladi. Har bir iqtisodiy subyekt o‘z resur-sini qanchalik yaxshi ishlatsa, shunchalik ko‘p daromad oladi. Daromad iqtisodiy subyektning ixtiyoriga kelgan tushumdan boshqa narsa emas. Bu tushumni har bir subyekt ma’lum maqsadni ko'zlab sarflaydi. Iqtisodiyotdagi daromad-xarajat aloqalarim xonadonlar va firmalar o'rtasida bo'ladi (19.2-rasm).
Ma’Iumki, iqtisodiyotda bir subyektning daromad topishi boshqa subyektning xarajat qilishini bildiradi. Biz oldingi boblarda ko'rdikki, xonadonlar firmalarga o‘z resursini sotganda daromad oladilar, bu esa firmalar xarajat qilishini bildiradi. Aksincha, firmalar xonadonlarga tovar va xizmatlar sotganda daromad oladi, xona­ donlar esa xarajat qilishadi. Xuddi shu yo'sinda davlat ham daro­ mad-xarajat ishida ishtirok etadi. Davlat ijtimoiy xizmatlami ko‘r-satgani uchun firmalar va xonadonlardan soliq shaklida pul oladi va bu firmalardan tovar va xizmatlar, xonadonlardan resurslar sotib olgan chog'da xarajat qilinadi.

321

.....►