Omad yor bo‘lsin, do‘stim!!! 1-topshiriq

Vatan – tub so‘z

Biz – tub so‘z

Tug‘ilib – 3 ta qismdan iborat bo‘lgan morfem tarkibli so‘z. Uning tarkibida 1 ta yetakchi morfema (asos) va 2 ta ko‘makchi morfema (qo‘shimcha) mavjud. Tug‘ilib so‘zining morfemik tarkibi quyidagicha bo‘ladi:

Tug‘: yetakchi morfema (asos), tug‘moq fe’lidir.

-il: ko‘makchi morfema – lug‘aviy shakl hosil qiluvchi.

-ib: ko‘makchi morfema – lug‘aviy shakl hosil qiluvchi:

4-TOPSHIRIQ. Quyida berilgan matndagi so‘zlarni so‘z yasalishi bo‘yicha tahlil qiling. Tahlilda matn tarkibidan faqat yasama so‘zlar ajratib olinadi va tahlilga tortiladi. So‘z yasalish tahlilida asos va ko‘makchi morfemalar yo‘q. Uning tarkibi yasovchi asos, yasovchi morfema va yasalmalar shaklida nomlanadi. Bunda, yasovchi asos, morfemi tahlildagi asosga; yasovchi morfema so‘z yasovchi qo‘shimchaga va yasalma esa yasama so‘zga tenglashtiriladi.

Sizda bir so‘zni turli tomondan tahlil qilish kompetensiyasini shakllantirish maqsadida barcha topshiriqlardagi tahlil uchun bir matn tanlangan. Mazkur topshiriqni bajarish jarayonida sizga berilgan matn takibida yasama so‘zlar bo‘lmasligi mumkin. Shunday bo‘lgan taqdirda siz “Matn tarkibida yasama so‘z mavjud emas” deb yozishingiz kerak bo‘ladi. Mavjud emaslikni aniqlash ham topshiriq mazmuni tushunganlikni anglatadi.

Oqko‘ngillik

Oqko‘ngil odam har qachon boshqalar baxtiga, ularning xizmatdagi yo shaxsiy hayotdagi yutuqlariga xuddi o‘z baxti, o‘z yutug‘I kabi qarab quvonadi. Agar bu quvonch zamiriga chuqurroq razm solinsa, yuksak, oliyjanob bir ma’no tantanasi ko‘zga chalinadi. Oqko‘ngil odam shaxslar baxtida jamiyat baxtining in’ikosini ko‘radi.

Lekin ichi qora, baxil ziqna odam birovning baxtini ham, yutug‘ini ham ko‘rolmaydi.
Namuna: suvoqchilar so‘zi misolida
Suvoqchilar – yasama so‘z bo‘lib, tarkibida 3 ta yasalma mavjud. Bular: suva, suvoq va suvoqchi yasalmalari (yasama so‘zlari) dir. Tahlilda avval yasalmalar aniqlanadi va har bir yasalma alohida-alohida tahlil qilinadi. Yakuniy bosqichda esa umumiy xulosa chiqariladi.