Ona tili nazariyasi va amaliyotidan yakuniy nazorat test savollari
1-variant.
1. Shevalar adabiy tildan qaysi jihatlari bilan farq qiladi?
A) fonetik++
|
C) grammatik
|
B) leksik
|
D) fonetik, leksik va grammatik
|
2. So‘z shakli yasovchi qo‘shimchalarning xususiyatlari aks etgan javobni toping.
A) yangi so‘z hosil qilmay, so‘zning ma’nosiga turli ma’no nozikliklarini qo‘shadi.
|
C) so‘z ma’nosiga kichraytirish, erkalash, chegaralash, kamlik, gumon, taxmin kabi turli ma’nolar qo‘shadi.
|
B) leksik ma’no ifodalamaydi.
|
D) A,B,C++
|
3. Qaysi qatordagi so‘zlar qo‘sh undoshli yozilsa ham, talaffuz qilinganda, bitta undosh aytiladi?
A) pilla, tilla
|
C) avval, taajjub++
|
B) kongress, million
|
D) katta, gramm
|
4. Hozirgi o‘zbek adabiy tili uchun qaysi lahjaga kiradigan shevalar asos qilib olingan?
5. So‘zlarning bir va ko‘p ma’noliligi tilshunoslikning qaysi bo‘limida o‘rganiladi?
A) fonetikada
|
C) leksikologiyada++
|
B) frazeologiyada
|
D) morfologiyada
|
6. Adabiy tilning qanday shakli bor?
A) so‘zlashuv uslubi va kitobiy uslub
|
C) og‘zaki adabiy til va yozma adabiy til++
|
B) so‘zlashuv, ilmiy, rasmiy va badiiy uslublar
|
D) xalq shevalari va adabiy til
|
7. Tilning old qismida hosil bo‘ladigan tovushlarni toping.
A) v, f
|
C) d, t++
|
B) b, p
|
D) ch, k
|
8. Tilning eng orqa qismida hosil bo‘ladigan undosh tovushlar qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?
A) q, x++
|
C) h, g
|
B) g‘, k
|
D) y, n
|
9. Nutq tovushlarining hosil bo‘lishida faol ishtirok etuvchi nutq a’zolari qaysi qatorda berilgan?
A) pastki jag‘, kekirdak, til, lablar
|
C) burun, kichik til, lablar
|
B) til, tovush paychalari, lablar++
|
D) til, kekirdak, tovush paychalari
|
10. So‘zlarning kelib chiqish, paydo bo‘lish yo`llarini o‘rganuvchi sohaning nomi qaysi qatorda?
A) leksikologiya
|
C) frazeologiya
|
B) leksikografiya
|
D) etimologiya++
|
11. Leksikologiyada qaysi so‘zlarning lug‘aviy ma’nosi o‘rganiladi?
A) faqat shevaga xos so‘zlarning
|
C) tildagi barcha so‘zlarning++
|
B) faqat atamalarning
|
D) faqat yangi paydo bo‘lgan va eskirib qolgan so‘zlarning
|
12. Qaysi so‘zlar leksik (lug‘aviy) ma’noga ega?
A) mustaqil so‘zlar++
|
C) undov va taqlid so‘zlar
|
B) yordamchi so‘zlar
|
D) mustaqil, undov va taqlid so‘zlar
|
13. Leksik ma’no bildirmaydigan so‘zlar turkumini toping.
A) son, olmosh, ravish
|
C) ko‘makchi, bog‘lovchi, yuklama++
|
B) ko‘makchi, undov so‘z, taqlid so‘z, son
|
D) undov so‘z, modal so‘z, ravish
|
14. O‘rxun-Enasoy obidalaridagi yozuv yo‘nalishi qanday bo‘lgan?
A) o‘ngdan chapga
|
C) balanddan pastga++
|
B) chapdan o‘ngga
|
D) A va C.
|
15. Qaysi qatordagi so‘zlarda ch tovushining jarangli jufti bor?
A) jurnal, ajdar
|
C) jo‘ja, jahon++
|
B) prujina, jemper
|
D) choy, chavgon
|
16. Qaysi qatordagi so‘z talaffuz etilganidek yozilsa, ma’no butkul o‘zgaradi?
A) dasht
|
C) to‘rt++
|
B) juft
|
D) farzand
|
17. Keltirilgan ta’riflardan o‘zak morfemaning asosiy xususiyatlari ifodalangan javobni toping.
A) so‘zning ma’noli qismlari haqidagi ta’limot
|
C) so‘zda albatta ishtirok etadigan, leksik ma’no ifodalay oladigan morfema turi
|
B) so‘zning eng kichik, bo‘linmas ma’noli qismi++
|
D) mustaqil leksik ma’no ifodalay olmaydigan, so‘zning leksik yoki grammatik ma’nolarining shakllanishiga xizmat qiladigan morfema turi
|
18. Y harfi tushirib qoldirilganda ham ma’no anglata oladigan so‘zlar qatorini aniqlang.
A) kiyma, piyma, choynak
|
C) mayda, qayda, soyda
|
B) siyla, ziyrak, biyron++
|
D) qiyma, qayirma, sayla
|
19. Turkiy xalqlar qaysi asrlarda O‘rxun-Enasoy yozuvidan keng foydalanganlar?
A) II-III asrlarda
|
C) V-IX asrlarda
|
B) V-VIII asrlarda
|
D) VII-XI asrlarda++
|
20. Og‘zaki nutqning qonun va qoidalarini tilshunoslikning qaysi bo‘limi o‘rganadi?
A) fonetika
|
C) orfoepiya++
|
B) orfografiya
|
D) morfologiya
|
21. O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining «Lotin yozuviga asoslangan o‘zbek alifbosini joriy etish to‘g‘risida»gi Qonuni qachon qabul qilingan va unda nechta harfdan iborat alifbo joriy etilgan?
A) 1929 yilda, 35 ta harf
|
C) 1993 yil 2 sentyabrda, 31 harf va 1 tutuq belgisi
|
B) 1934 yil o‘zbek tilshunoslarining I qurultoyida, 30 ta harf.
|
D) 1995 yil 6 mayda, 29 ta harf.++
|
22. So‘zning ma’noli qismlari deyilganda nima nazarda tutiladi?
A) so‘zning o‘zagi
|
C) so‘zning o‘zagi, so‘z yasovchi va so‘z shakli yasovchi qo‘shimchalar
|
B) so‘zning o‘zagi, so‘z yasovchi va so‘z shakli yasovchi qo‘shimchalar
|
D) o‘zak va qo‘shimchalar so‘zning ma’noli qismlari hisoblanadi.++
|
23. Keltirilgan ta’riflardan qay biri so‘z yasovchi qo‘shimchalarning xususiyatini aks ettiradi?
A) so‘z birikmasi va gapda so‘zlarni bir-biriga bog‘lash uchun xizmat qiladigan qo‘shimcha turi
|
C) mustaqil leksik ma’no ifodalay olmaydigan, grammatik ma’nolarning shakllanishida xizmat qiladigan qo‘shimcha turi
|
B) o‘zakkka qo‘shilib, ma’noni bir oz o‘zgartiradigan qo‘shimcha turi
|
D) yangi so‘z hosil qiladigan, so‘z leksik ma’nosining shakllanishida qatnashadigan qo‘shimcha turi++
|
24. Leksikologiya nimani o‘rgatadi?
A) so‘z turkumlarini, antonimlarni
|
C) so‘z birikmalarini, bir ma’noli so‘zlarni
|
B) gapni, lug‘atlarning turlarini
|
D) so‘zlarni, ularning lug‘aviy ma’nolarini++
|
25. Xalq shevalarining qanday shakli bor?
Do'stlaringiz bilan baham: |
