Ona tili va bolalar adabiyoti

488-mashq. Zarur o‘rinlarga vergul qo‘yib, gaplarni ko‘chiring. 
1. – Bobojon kichik Vatan ham bo‘ladimi? – Bo‘ladi bolam bo‘ladi. 
Odamning yashaydigan uyi, hovli-joyi kichik Vatani. 2. Oq o‘rik shotut 
shaftoli va g‘aynolining sap-sariq yaproqlari hovli betini ko‘mib yo-
tibdi. (I. Rahim) 3. Hayot abadiy, ammo u yosh avlod bilan barhayot. 
(R. Usmonov) 4. Yo‘q endi Mengliboyni hech kim yo‘ldan urolmaydi. 
(S. Ahmad)5. Ammo do‘stingdan yaqin bir odamingdan to‘satdan shun-
day gap eshitish menga albatta og‘ir. (P. Tursun) 6. Ha o‘z manfa-atini 
xalq manfaatidan yuqori qo‘yganlar doim adashadi. (Uyg‘un)7. Yo-
shing yigirma beshga qarab ketyapti – dedi onasi – xotin kishi o‘ttizga 
kirsa, o‘tin bo‘ladi. (O‘. Hoshimov) 8. Shaftolizorda sa’vaning goh 
fig‘onli nolasi goh shiddatkor chaqchaqi tinmaydi. (S. Ahmad) 9. Man-
sur Gavharning nozik ammo chayir qo‘lini mahkam qisdi. (O‘. Hoshi-
mov)10. Bora-bora cho‘l sahroga aylandi odamlar va otlarning suvga 
ehtiyoji osha bordi. (M. Osim) 11. Aql va baxt birlashsa insonning hayot 
yo‘li ravon bo‘ladi. (Gazetadan) 12. Afshonsoy tomonda qurbaqalar 
qurillar, dimoqqa archa, na’matakgul, yovshan, bo‘ztikan va yovvoyi 
piyoz hidi gup-gup urardi. (O. Yoqubov) 13. Tajribalardan ma’lum bo‘l-
diki kobraning zahari hatto rak o‘smasini ham o‘sishdan to‘xtata olar 
ekan. («Fan va turmush» jurnali-dan) 14. Oh bu yoqimli hid qayerdan 
keldi ekan. (X. To‘xtaboyev)  
 
489-mashq. Gaplarni o‘qing. Tirening qo‘llanish o‘rni va sababini tushun-
tiring. 

---

225 
1. Baykal – jahondagi eng chuqur chuchuk suvli ko‘l. (“Bolalar 
ensiklopedi-yasi”dan) 2. Millatni uyg‘otish – uyg‘onganlarning vazi-
fasi. (Cho‘lpon) 3. Og‘riq tishning davosi – ombur. (Maqol) 4. Endigi 
muhim vazifa – o‘rim-yig‘imni g‘oyatda qisqa fursatda uyushqoqlik 
bilan o‘tkazish. (Gazetadan) 5. Vaqting ketdi – baxting ketdi. (Maqol) 
6. Ichkilik, bezorilik, buzilish, odobsizlik – hammasi bekorchilikdan 
kelib chiqadi. (A. Muxtor) 7. Rejasiz ish – qolipsiz g‘isht. (Maqol)
8. Ko‘z qo‘rqoq – qo‘l botir. (Maqol) 9. Men – Po‘latova Madina, 
Buxoro davlat universitetining pedagogika fakultetida o‘qiyman.
10. – Buva, cho‘ponlik yomonmi? – dedi Karim sekin. 
– Yo‘q, chirog‘im. 
– Qorovulchilik-chi? 
– Qorovulchilik ham yomon emas. 
– Hisobchi bo‘lish-chi? 
– Hisobchilik ham yaxshi. 
– Ichida eng yaxshisi qaysi? 
– Kasbning yomoni bo‘lmaydi, – dedi buvasi. (S. Anorboyev)