Ona tili va bolalar adabiyoti

479-mashq. Quyidagi ko‘chirma gaplarni -ibdi shakli yordamida o‘zlashtirma 
gapga aylantiring.
Namuna: „Uchrashuvga shoir Erkin Vohidov keldi“ – dedi Nazira. – Uchra-
shuvga shoir Erkin Vohidov kelibdi. 

---

220 
1. Tohir Malikning „Mehmon tuyg‘ular“ kitoboni uch kunda o‘qib 
chiqdim“, – dedi Nigora. 2. „Dadam bu yil bog‘ga 20 tup olma ekdilar“, 
– dedi Salim. 3. „Marjona „Yosh qalamkash“ tanlovida birinchi o‘rinni 
oldi“, – dedi Nozima. 4. „ Mehmonlar bugun ertalab Buxoroga keldi“, 
– dedi Botir. 5. „Samad aka sport bilan shug‘ullanish orqali qandli 
diabet kasalidan xalos bo‘ldi“, – dedi Komil aka. 
 
480-mashq. Matnni o‘qing. -ibdi shakli orqali ifodalangan o‘zlashtirma gap-
larni aniqlab, ularni ko‘chirma gapga aylantiring.
– Tog‘ajon, bu uzumlarni qanday qilib yetishtirgansiz? – deb so‘radi 
Yolqinjon. 
– Tokni qanday parvarish qilish to‘g‘risida bir dongdor sohibkor 
kitob yozibdi, – dedi tog‘asi. – O‘sha sohibkor o‘zining oltmish yillik 
tajribasini shu kitobda bir-bir bayon qilibdi. 
Tog‘asi o‘sha kitobni o‘qibdi. Keyin kitobdan o‘rganganini ishga 
solibdi. Natijada so‘ridagi uzumlarni yetishtiribdi. (N. Maqsudiy) 
 
481-mashq. Berilgan o‘zlashtirma gaplarni ko‘chirma gaplarga aylantirib 
ko‘chiring. Muallif gapining kesimi qaysi so‘z bilan ifodalanganini aytib bering.
1. Sobir aka ertaga havo ochiq bo‘lishini aytdi. 2. Zarina Umidadan 
matematika fanidan o‘tilgan mavzuni tushuntirib berishni iltimos qildi. 
3. Shavkat aka iyul oyi dehqonlar hayotida eng mas’uliyatli davr ekan-
ligini aytdi. 4. Guruh rahbarimiz badiiy asarlarni doimiy ravishda o‘qib 
turish lozimligini uqtirdi. 5. Sobir Nodirdan ta’tilda qayerga borishini 
so‘radi. 6. Mahmudjon Buxoroning diqqatga sazovor joylarini tomosha 
qilmoqchiligini aytdi.