Ona tili va bolalar adabiyoti

93-mashq. Matndan -ibdi qo‘shimchasini olgan fe’llarni ajratib, imloviy shakli 
va talaffuzini yonma-yon yozing. -ibdi qo‘shimchasining talaffuzi va imlosini 
tushuntiring. 
Namuna: yozibdi – yozipti 
– Tokni qanday parvarish qilish to‘g‘risida bir dongdor sohibkor 
kitob yozibdi, – dedi tog‘asi. – O‘sha sohibkor o‘zining oltmish yillik 
tajribasini shu kitobda bir-bir bayon qilibdi. 
Tog‘asi o‘sha kitobni o‘qibdi. Keyin kitobdan o‘rganganini ishga 
solibdi. Natija-da so‘ridagi uzumlarni yetishtiribdi. (N. Maqsudiy) 
94-mashq. Quyida berilgan otlarga -ga, fe’llarga esa -gan yoki -gach,
-guncha, -gani, -gin qo‘shib talaffuz qiling. Bu qo‘shimchalarning talaffuzi va 
imlosini tushuntiring. 

---

32 
1) ish, ot, qop, qosh, mis, dard, eshik, terak, mushuk, kitob, botmoq, 
kesmoq, topmoq, ochmoq, tikmoq, to‘kmoq, ekmoq, birikmoq; 
2) qir, yoz, nihol, ko‘z, garaj, tom, ong, qolmoq, bormoq, yuvmoq, 
uzmoq, ishonmoq, chizmoq, tiymoq, o‘ymoq, yengmoq; 
3) pichoq, qarmoq, o‘roq, taroq, qo‘shiq, siqmoq, chiqmoq, 
chiniqmoq, tiqmoq, oqmoq; 
4) barg, pedagog, biolog, katalog, pirog, tegmoq, egmoq, tugmoq; 
5) bug‘, tog‘, chog‘, saryog‘, sig‘moq, og‘moq, sog‘moq, yig‘moq. 
95-mashq. Sheva talaffuzida berilgan quyidagi fe’llarning adabiy talaffuzga 
xos shaklini yonma-yon yozing va talaffuz qiling. 
Namuna: taqqiladi – taqilladi. 
Taqqiladi, guvviladi, tiqqiladi, chiqqiladi, chirriladi, sharriladi, gur-
riladi, qarssiladi, g‘izzilab, tarriladi, vaqqiladi, pirrilab, biqqilab, yalt-
tilab. 
  
Boshqa tildan o‘zlashgan so‘zlar talaffuzi 
96-mashq. So‘z oxirida qator undoshlar kelgan o‘zlashma so‘zlarni o‘qing. 
Ularning talaffuzini tushuntiring. 
1. Qadr, sabr, fikr, aql, naql, kibr, shukr, zikr, ilm, zulm, qatl, satr, 
makr, sehr, mehr, qahr, hilm, fasl, vasl, asl, nasl, hukm, muhr, umr, 
bahr, uzr, nazr, jabr, jahl.
2. G‘arb, sharq, g‘arq, farq, ishq, mashq, zirk, rashk, mushk, tarz, 
zarb, harb, tark, farz, qarz.