O’qitish materiallari to’plami tarkibi

Funksiya nomi	Argument turi	Qiymat turi
Izoh
Matematik funksiyalar
Abs(x)	butun/haqiqiy	butun/ haqiqiy	x ning absolut qiymati (moduli) — |x|
Sin(x)	butun/haqiqiy	haqiqiy	x ning sinusi (radian o'.b.) -sinx
Cos(x)	butun/haqiqiy	haqiqiy	x ning kosinusi (radian o'.b.) -cosx
Arctan(x)	butun/haqiqiy	haqiqiy	x ning arktangensi — arctgx
Sqrt(x)	butun/haqiqiy	haqiqiy	x ning kvadrat ildizi — (x > 0)
Sqr(x)	butun/haqiqiy	butun/ haqiqiy	x ning kvadrati — x^2
Exp(x)	butun/haqiqiy	haqiqiy	e^x (e = 2.718282... )
Ln(x)	butun/haqiqiy	haqiqiy	x ning natural logarifmi (x > 0)
Frac(x)	butun/haqiqiy	haqiqiy	x ning kasr qismi {x}
Int(x)	butun/haqiqiy	haqiqiy	x ning butun qismi [x]
Random	—	haqiqiy	[0, 1) oraliqdagi tasodifiy son
Random(x)	Word	Word	[0, x) oraliqdagi tasodifiy son
O'zgaruvchilar turini o'zgartiruvchi funksiyalar

Matematik formulalarda ko'p ishlatiladigan к sonini ifodalash uchun Paskalda
maxsus Pi o'zgarmas (konstanta) bajratilgan (Pi=3.1415...).Paskal dasturlash
tilida algebraik ifodalar arifmetik amallar yordamida bog'langan
o'zgarmaslar, o'zgaruvchilar va funksiyalardan tashkil topadi. Algebraik
ifodalar bir satrda yoziladi, ya'ni satrdan pastga tushirib yoki yuqoriga ko'tarib
yozish mumkin emas. Masalan, 3ab² ifoda Paskalda
3*a*sqr(b) yoki 3*a*b*b kabi, 77 ifoda a/sqr(b) yoki a/(b*b) kabi
Paskalning standart funksiyalari barcha matematik amallarni o'z ichiga olmagan. Shu sababli ba'zi matematik amallarni Paskalning bir nechta standart funksiyasi orqali yoki bitta standart funksiyani bir necha marta qo'llash orqali ifodalashga to'g'ri keladi. Masalan, Paskalda sonni ixtiyoriy darajaga ko'tarish funksiyasi yo'q. Shuning uchun а^г ifodani Paskalda a*a*a yoki sqr(a)*a kabi, a⁴ ifodani esa a*a*a*a yoki sqr(sqr(a)) yoki sqr(a)*sqr(a) kabi yozish mumkin.
Umuman, a¹' (a>0) ko'rinishdagi ifoda uchun matematikada a^h = e^b'^lna formula o'rinli. Shuning uchun Paskalda a^b (я>0) ifoda exp(b*Ln(a)) ko'rinishda yoziladi.
3- misol. 5 J algebraik ifodani Paskaldagi ko'rinishini yozing. x — у
Yechish. Bu ifodani Paskalda bir necha xil usulda tasvirlash mumkin. Shulardan bittasi quyidagicha:
(x-y)/(exp(5*ln(x))-sqr(y)*y).

ALGORITMLASH ASOSLARI FANIDAN
DARS TASHKILIY QISMI VA QO‘LLANADIGAN METODLARI
2022-yil
Tashkiliy qism
(1.1-ilova)

Assalomu alaykum

Meni ismi sharifim Xolmirzayev O’lmasbek Rasuljonovich
Algoritmlash asoslari fani o’qituvchisiman .
Sizlar bilan informatika fanini olib boraman .

O’quv xonasini darsga tayyorligi to’g’risida o’zini fikrini bildiradi.

Davomatni aniqlab oladi.

Dars bo’yicha dastlabki tasavvurni beradi.

Tayanch bilimlarini faollashtirish:
O`tilgan mavzuni takrorlash uchun aqliy xujum savollari
(2.1-ilova)

Аqliy hujum qoidasi:

Hech qanday birga baholash va tanqidga yo’l qo’yilmaydi!
Таklif etilayotgan g’oyani baholashga shoshma, аgarda u hattoki ajoyib va g’aroyib bo’lsa ham hamma narsa mumkin.
Таnqid qilma, hamma aytilgan g’oyalar qimmatli teng kuchlidir.
O’rtaga chiquvchini bo’lma!
Тurtki berishdan o’zingni ushla!
Маqsad miqdor hisoblanadi!
Qancha ko’p g’oyalar aytilsa, undan ham yaxshi: yangi va qimmatli g’oyalarning paydo bo’lishi uchun ko’p imkoniyatdir.
Agarda g`oyalar qaytarilsa,xafa bo`lma va xijolat chekma.
Tassavurni “Jo`sh urishiga” ruzsat ber!

O’quvchilarning o’tgan dars mashg’ulotlari yuzasidan olgan bilimlarini aniqlash maqsadida Aqliy hujum usulidan foydalanaman.

“Aqliy hujum” savollari:
O’tgan mavzular yuzasidan o’quvchilarga savollar bilan murojaat qilaman va faol o’quvchilarni baholab boraman.




Maqsad va vazifaning belgilanishi:
(2.2-ilova)


Mashg’ulotning nomi, rejasi, maqsad va kutilayotgan natijalar bilan tanishtiradi va yozib olishlarini aytadi.

Dastlab doskaga bugungi kun sanasini yozib qo’yaman

Yangi mavzu nomini doskaga yozaman

Yangi mavzuni o’zlashtirish bo’yicha rejalarini ham doskaga yozib qo’yaman


O’quvchilar faoliyatini faollashtirish:
(2.3-ilova)
Tezkor so’rov usuli orqali bilimlarni faollashtiradi.



Tezkor so’rov uchun savollar
O’quvchilarni diqqatini jalb etish uchun tezkor-savol-javob uslubida fanga doir qiziqarli savol-javoblarni o’tkazaman

Tayanch so’z va iboralar:

Yangi mavzuga doir o’zlashtirilishi lozim bo’lgan bilimlar, atama va kattaliklarni aniqlab olaman va dars jarayonida ularning har biri bo’yicha tushunchalar berib boraman

(2.5-ilova)
Yangi o’quv materialining slaydli taqdimoti (alohida ilova qilinadi).

Slayd-6

Slayd-5

Slayd-4

Slayd-3

Slayd-2

Slayd - 1


Yangi o’quv materialini mustahkamlash
(2.6-ilova)

Yangi o’tilgan mavzu yuzasidan o’quvchilarni o’zlashtirishini tekshirish uchun savol-javob o’tkazaman