Oqiw materiallari

Ta`kirarlaw ushin sorawlar.

• 
  Adam nerv sistemasinin` tiykarg`i qa`siyetlerin ha`m tiplerin sipatlap berin`iz.
  

• 
  Temperamenttin` ne ekenin tu`sindirin`.
  
• 
  Adamlar temperamentinin` tiplerin sipatlap berin`iz.
  
• 
  Balalardin` temperamentin ta`lim-ta`rbiya beriw jumisinda qalayinsha esapqa aliwg`a boladi.
  

Tema: Xarakter.

Joba:
1. Xarakter haqqinda tu`sinik.
2. Xarakter mashqalasin u`yreniw tariyxinan.
q. Xarakter du`zilisi.
4. Xarakter aktsentuatsiya ha`m onin` tu`rleri.
5. Xarakterlerdin` qa`liplesiwi ha`m oni ta`rbiyalaw.
T.T: xarakter, xarakter tipleri, xarakterdin` du`zilisi, xarakterdin` qa`liplesiwi, xarakter tipleri, gipertim tipii, shizoid, labil, astenonevrotik, konformlilik, turaqsizliq tipleri.

Xarakter haqqinda tu`sinik. «Xarakter» degen so`z biz oni qaysi waqitta qollanamiz. Birinshiden, adamnin` minez qulqin bahalag`an waqitta. Ekinshiden, usi adamnin` minezqulqinin` ol ushin tosinan payda bolg`an o`zgeshelikleri tuwrali emes, al onin` ushin turaqli, u`yrenishikli bolip qalg`an minezquliq formalari tuwrali so`z bolg`an waqitta. U`shinshiden, biz adamnin` jeke kelbetin, onin` du`n`yag`a degen qatnasin bildiretug`in minez-quliq formalari tuwrali so`z bolg`anda G`xarakterG` degen so`zdi qollanamiz

Adamlar do`gerek-a`tiraptag`i du`n`yag`a: basqa adamlarg`a, kollektivke, miynetke, o`zine-o`zi ha`rqiyli qatnas jasaydi ha`m usinin` menen biri-birinen pariq etedi. Usi qatnas adamnin` minez-qulqinda, is-ha`reketinde bilinedi.
Xarakter-bul jeke adamnin` en` a`hmiyetli qa`siyetlerinin` dara birikpesi bolip, ol adamnin` do`gerek-a`tirapatag`ı dun`yag`a jasaytug`ın qastnasın ko`rsetedi ha`m onin` minez-qulqinda, is-ha`reketlerinde bilinedi. U`yrenshikli formalarinda bekkemlengen qatnas boladi.
Ma`selen, egerde biz qayirqomliq usi adamnin` xarakterinin` o`zgesheligi, dep atap ko`rsetsek, usinin` menen biz onin` adamlarg`a jasaytug`in qatnasi qanday ha`m bir waqittin` o`zinde belgili bir jag`daydag`i onin` minez-qulqi qanday ekenin demek, tiyisli jag`daylarda onnan qanday qiliqlardi ku`tiwge bolatug`inin ko`rsetip beremiz.
Xarakter jeke adamnin` basqa ta`repleri, atap aytqanda temperamenti ha`m uqiplari menen o`z-ara baylanisli boladi. Temperament xarakterdin` ju`zege keliw formasina ta`sir jasay otirip, onin` anaw yamasa minaw belgilerin o`zine ta`n tu`ske engizedi. Ma`selen, xoleriktin` tabanlilig`i g`ajja-g`aj xizmetinde, flegmatiktiki saldamli isshen`liginde bilinedi. Miynet su`ygishlik te usilay boladi, xolerik jedelli, qumarlanip, flegmatik bir qa`lipte ha`m asiqpastan miynet etedi. Basqa jag`inan, temperamenttin` o`zi de xarakteridin` ta`siri astinda qayta du`zeledi, ku`shli xarakterli adam o`z temperamentinin` geypara unamsiz ta`replerin tiyip, onin` ju`zege keliwin qadag`alap tura aladi.
Uqiplar da xarakter menen ajiralmas baylanisli boladi. Joqari da`rejedegi uqiplar xarakterdin` topar menen birlik sezimi ha`m onin` iygiligi ushin jumis islew tilegi, o`zine qatti talapshan` boliwshiliq siyaqli belgileri menen birigip ketedi. Uqiplardin` da`rejesi qiyinshiliqlardi tabanli tu`rde jen`ip shig`a aliwshiliq, sa`tsizliklerdin` ta`siri astinda ruwxi tu`sip ketpewshilik, sho`lkemleskenlik penen islep, initsiativa ko`rsete aliwshiliq penen baylanisli boladi.