Asparaginli to‘qima proteinazalari. Katepsin D endopeptidaza, pH 3,5-4,0, aromatik aminokislotalardan hosil bo‘lgan peptid bog‘larni gidrolizlaydi. Barcha to‘qimalarda topilgan, taloq, buyrak va opkada ota faoldir. Kopchilik sitoplazmatik oqsillarni (miozin, miyelinning asosiy oqsili, gemoglobin) gidrolizlaydi. Togaylarda pH 5,0 da proteoglikanlarni gidrolizlaydi.
Serinli to‘qima proteinazalari. Katepsin A ekzopeptidaza, pH 5,0- 5,5, polipeptid zanjirining N-uchini gidrolizlaydi.
Katepsinlarning biologik ahamiyati. Toqima oqsillarini gidrolizi ularning yangilanishiga, oqsil molekulasidagi nuqsonlarni yoqotishga, endogen oqsillarni mobilizatsiyasi uchun kerakdir. Ular nafaqat parchalash, balki rekonstruksiya qilish uchun ham kerakdir. Katepsinlarni yetishmasligi to‘qima oqsillarini yangilanishini susaytiradi va ularda shikastlangan, sust funksional faollikka ega bo‘lgan oqsillarni to‘planishiga olib keladi. Katepsinlarning qisman proteolizlash xususiyati ularning regulyatorlik vazifasidan dalolat beradi. Maxsus neyrosekretor hujayralarda qisman proteolizlanish faol neyropeptidlar, mediatorlar va gormonlar hosil bo‘lishiga olib keladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |