O’quv materiallari a ma’ruzalar mavzulari bo`yicha reja, tayanch so`z va iboralar, asosiy matn

4-jadval
Menejment tamoyillari (A.Fayol bo‘yicha)

Tamoyil	Tamoyilning mazmuni
Mehnat taqsimoti	Ish kuchidan samarali foydalanish uchun ishchilarni ixtisoslashtirish (ishlovchilarning harakatlari yo‘naltiriladigan maqsadlar sonini qisqartirish hisobiga)
Vakolatlar va javobgarlik	Har bir ishlovchiga ishni bajarish uchun javobgarlikka ega bo‘lish uchun etarli bo‘lgan vakolatlarni berish kerak
Intizom	Ishchilar rahbariyat bilan bitim shartlariga bo‘ysunishlari kerak, menejerlar intizomni buzuvchilarga nisbatan adolatli jazolarni qo‘llashlari kerak
YAkka hukmronlik	Xodim ko‘rsatmalarni oladi va faqat bitta bevosita boshliq oldida hisob beradi
Harakatlar birligi	Bir xil maqsadga ega bo‘lgan barcha harakatlar guruhlarga birlashtirilishlari va yagona reja bo‘yicha amalga oshirilishlari kerak
SHaxsiy manfaatlarni bo‘ysundirilishi	Tashkilot manfaatlari yakka shaxslar manfaatlaridan ustunlikka egalar
Xodimlarni mukofotlash	Xodimlar tomonidan o‘z manfaatlari uchun adolatli mukofotni olishi
Markazlashtirish	Markazlashtirish va markazlashtirmaslik o‘rtasida eng to‘g‘ri nisbatlarda eng yaxshi natijalarga erishiladi. Vakolatlar (hukmronlik) javobgarlikka mutanosib ravishda berilishi kerak
Qoyali zanjir	Buyruqlarning uzilmaslik zanjiri, u bo‘yicha farmoyishlar uzatiladi va ierarxiyaning barcha bosqichlar o‘rtasidagi kommunikatsiyalar amalga oshiriladi (“boshliqlar zanjiri”)
Tartib	Har bir xodim uchun i joyi va har bir xodim o‘zining ish joyida
Adolat	Ma’lum qoidalar va bitimlar qoyali zanjirning har bir bosqichida hayotga adolatli ravishda tadbiq etilishlari kerak
Xodimlarning barqarorligi	Ishlovchilarning tashkilot va uzoq muddatli ishga nisbatan sodiqligini o‘rnatish, chunki xodimlar qo‘nimsizligi samaradorlikni pasaytiradi
Tashabbus	Ishlovchilarni ularga topshirilgan vakolatlar va bajarilayotgan ilari doirasida mustaqil fikr yuritishni ishlab chiqishga rag‘batlantirish
Korporativ ruh	Xodimlar va tashkilot manfaatlarining uyg‘unligi harakatlar birligini ta’minlaydi (“kuch-birlashishda”)

Zamonaviy menejment uchun quyidagilar xarakterli:

• Ishlab chiqarishning va umuman biznesning samaradorligini oshirishga muntazam intilish;

  
  

• Firmaning bozordagi faoliyati oxirgi natijalariga javob beradigan shaxsga erkin qaror qabul qilishni ta`minlaydigan keng xo`jalik mustaqilligi;

  
  

• Bozor holati va tashqi muhit o`zgarishlaridan bog’liq ravishda maqsadlar va dasturlarga doimiy tuzatishlar kiritish;

  
  

• Faoliyatni rejalashtirilgan oxirgi natijaga erishish uchun qaratish;

  
  

• Ko`p variantli hisoblar uchun zamonaviy axboror bazani qo`llash;

  
  

• Joriy rejalashtirishdan strategik rejalashtirishga o`tishda rejalashtirish funktsiyalarini o`zgartirish;

  
  

• EHMdan maksimal ravishda foydalanish;

  
  

• Boshqarishda kompaniyaning hamma xodimlarini jalb etish;

  
  

• O`zgarishlarni ko`zda tutish, o`zgaruvchan qarorlar asosida boshqarishni amalga oshirish;

  
  

• Innovatsiyalarga e`tiborni kuchaytirish;

  
  

• Har bir boshqarish qarorlarini chuqur tahlil qilish;

  
  

• Oqilona tavakkal qilish va tavakkalchilikni boshqarish qobiliyati;

  
  

Marketing rolini tayanch darajasigacha ko`tarish