Organik va fizikaviy kimyo kafedrasi

1.39. Oksidlar tarkibiga kiruvchi elementlarning massa ulushlari mos ravishda quyidagicha a) _S=50,0%, b) _Mn=49,6%, c) _C=42,8%, d) _Pb=86,6%, e) _Cu=80,0 % bo‘lsa, ularning eng oddiy formulalarini toping. (Javob: a – SO₂; b – Mn₂O₇; c – CO; d – PbO₂; e – CuO).

1.40. Tarkibi quyidagicha bo‘lgan gidroksidlarning eng oddiy formulalarini toping:

a) _Mn=61,8 %, _O=36,0 %, _H=2,3 %;

b) _Sn=77,7 %, _O=21,0 %, _H=1,3 %;

c) _Pb=75,3 %, _O=23,2 %, _H=1,5 %.

(Javob: a – Mn(OH)₂, b – Sn(OH)₂, c – Pb(OH) ₄).

1.41. Tarkibi quyidagicha bo‘lgan kislotalarning eng oddiy formulalarini toping:

a) _H=0,021, _N=0,298, _O=0,681;

b) _H=2,4%, _S=39,1%, _O=58,5%;

c) _H=3,7%, _P=37,8%, _O=58,5%.

(Javob: a – HNO₂; b – H₂SO₃; c – H₃PO₃).

1.42. Tarkibi quyidagicha bo‘lgan tuzlarning eng oddiy formulalarini toping:

a) _N=35,0 %, _O=60,0 %, _H=5,0 %;

b) _Mg=9,9 %, _S=13,0 %, _O=71,4 %, _H=5,7 %;

c) _K=39,67 %, _(Mn=27,87 %, _(O=32,46 %.

(Javob: a – NH₄NO₃; b – MgSO_4·7H₂O; c – K₂MnO₄).

1.43. Tabiiy marvaridda kalsiy, uglerod va kislorodning massa nisbatlari 10:3:12. Marvaridning eng oddiy formulasi qanday bo‘ladi?

Yechish: Masalani yechish uchun massa nisbatga to‘g‘ri keladigan qiymatni har bir atomning nisbiy atom massasiga bo‘lamiz:

Demak, marvaridning eng oddiy formulasi CaCO₃ ekan.

1.44. Chumoli kislotada vodorod, uglerod va kislorodning massa nisbatlari 1:6:16. Bu moddaning eng oddiy formulasini toping. (Javob: HCOOH).

1.45. Temir oksidida temir massasining kislorod massasiga nisbati 7:3 bo‘lsa, oksidning eng oddiy formulasi qanday bo‘ladi? (Javob: Fe₂O₃).

1.46. Oltingugurt oksidida oltingugurt atomi massasining kislorod atomi massasiga nisbati 2:3 bo‘lsa, shu oksidning eng oddiy formulasi qanday bo‘ladi? (Javob: SO₃).

1.47. 20 g massali oltingugurt 30 g massali kislorodga to‘g‘ri kelsa, shu oksidning eng oddiy formulasi qanday bo‘ladi?

Yechish: Masalani yechish uchun nisbat tuziladi va har bir elementning modda miqdorlari topiladi: 0,625:1,875=1:3. Demak, oksidning formulasi: SO₃.