Organizmda kislota ishqor muvozanatining siljishlarini aniqlash usullari

ORGANIZMDA KISLOTA ISHQOR MUVOZANATINING SILJISHLARINI ANIQLASH USULLARI

Reja:

• • K islota-ishqor muvozonati buzilishlari etiologiyasi, patogenezi va klinikasi
• • K islota-ishqor muvozonati buzilishlari turlari
• • K islota-ishqor muvozonati buzilishlarini korreksiya qilish usullarini

Kislota-ishqor muvozanati va uni boshqarish

K islota-ishqor muvozanati organizmdagi ikkita tizim (sistema): bufer yoki

fizik-kimyoviy (nmol/1) va fiziologik tizim yordamida boshqariladi, natijasida

qonning pHi doimiy o'zgarmay saqlanadi. Oiganizm hujayra tashqarisidagi H+

ionlari konsentratsiyasiga K+ ga nisbatan 100 000 marta, N a+ ga nisbatan million

Marta ko'p sezgirdir. Shuning o'zi KIM qanchalik muhim ekanligini ko'rsatadi

Organizm o'zida hosil bo'lgan kislota muhitli moddalami o'zidan chiqaruvchi bir

necha mexanizmlarga ega. Bular asosida bufer tizimi C 0 2 ni o'pka orqali va kislota

muhitili moddalaming buyrak orqali chiqarilishi yotadi. O'z-o'zini boshqaruvchi

bufer tizim hujayradan tashqaridagi (H +) ionlari konsentratsiyasini doimiy

boshqarib turadi.

Qonda 4 xil bufer tizimi mavjud:

• Qonda 4 xil bufer tizimi mavjud:
• 1. Gemoglobin bufer tizimi (H b/H b02) — 35—76 % bufer sig'imini tashkil
• etadi.
• 2. Karbonat bufer tizimi (H2C 0 /N a H C 0 3) — 13—15 % bufer sig'imini
• tashkil etadi.
• 3. Oqsil bufer tizimi (N H -R -C O O H —N H - R —COO+H+) - 7 - 1 0 %
• bufer sig'imini tashkil etadi.
• 4. Fosfat bufer tizimi (NaHjPOyNaHPO^ — 1—5 % bufer sig'imini tashkil
• etadi.

Hujayralarda oqsil va fosfat asosiy bufer tizimi hisoblanadi. Gemoglobin bufer

• Hujayralarda oqsil va fosfat asosiy bufer tizimi hisoblanadi. Gemoglobin bufer
• tizimi hujayrada va hujayradan tashqarida ham faoliyat ko'rsatadi. Hujayradan
• tashqarida bikorbonat bufer tizimi asosiy hisoblanadi. Qonning bufer tizimi
• organizmga kirgan va to‘plangan kislotali mahsulotlami kuchli kislotani kuchsizga
• almashtirish yo‘li bilan bo‘sh H+ konsentratsiyasini kamaytiradi.
• Gemoglobin bufer tizimi qonda eng asosiy tizim hisoblanadi. HbO, HbO ga
• nisbatan 80 marta ko‘p kislotali hisoblanadi. Bu neytrallash jarayoni bikarbonat
• bufer tizimi yordamida eritrotsitda amalga oshiriladi.