O’rta maxsus kasb-hunar ta’limi markazi

Nazorat savollari:

1. 
   Vaqtni o’lchashda qaysi osmon jismlarining qanday davrlari asos qilib olinadi?
   
2. 
   Yulduz va quyosh autkalari qanday topiladi?Ular o’z-aro tengmi?
   
3. 
   Quyosh vaqtini topish qanday bajarilishi haqida gapirib bering.
   
4. 
   Mahalliy va dunyo vaqtlari deb qanday vaqtlarga aytiladi?
   
5. 
   Taqvimlar tuzishda qaysi osmon jismlarining davrlari asos qilib olinadi?
   
6. 
   Oyning Sinodik davri (Oy fazalarining qaytarilish davri) asos qilib olingan kalendarlar qanday kalendar deyiladi?
   
7. 
   Umar Xayyom kalendari qanday kalendar?
   
8. 
   Quyosh-hijriy kalendari deb yuritiluvchi bu taqvimning erasi qachondan boshlangan?
   
9. 
   Umar Xayyom kalendari bo’yicha yangi yil qachon kliradi?
   
10. 
    Xayyom kalendarining aniqligini grigorian kalendari aniqligi bilan solishtiring.
    

MA`RUZA № 6


Mavzu: Olam tuzilishi haqida geliosentrik ta`limotlar.
Quyosh sıstemasınıng ta`rkibi va o’lshamlari


Reja:


1. Quyosh sistemasining tuzilishi.
2. Quyosh sistemasining tuzilishi to’g’risidagi tasavvurlarning rivojlanishi.
3. Olam tuzilishining geliosentrik nazariyasi.
4. Quyosh sıstemasınıng a’zoları va o’lshamlari.


Tayanch so’z va iboralar:
Olam tuzilishi, yunon faylasufi Aristotel, Koinot, Yer shari, Aleksandriyalik olim Klavdiy Ptolomey, Olamning geosentrik nazariyasi, Quyosh sistemasi, geliosentrik nazariya, Polyak astronomi Nikolay Kopernik, olam markazi, Italiyalik olim Jordano Bruno, qo’zg’almas yulduzlar sferasi, astronomik kuzatishlar, Italiyalik olim Galileo Galiley, teleskop, Quyosh dog’lari, buyuk alloma Abu Rayhon Beruniy, Yer massasi, planetalar, Merkuriy, Venera, Yer, Mars, Yupiter, Saturn, Uran, Neptun, Pluton, kometalar, elliptik orbitalar, meteor jismlar, Quyosh massasi, osmon jismlari.