O’rta Osiyo respublikalarida milliy-hududiy chegaralanish

Fayzulla Xoʻjayev

O’zbekiston SSR hukumati – Xalq Komissarlari Kengashi Raisi

Akmal Ikromov

Oʻzbekiston SSR kommunistik partiyasi raisi

1925-yilning 13- fevralda Buxorodagi “Xalq uyi”da bo’lgan qurultoyda “O’zbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi tuzilganligi toʻgʻrisida deklaratsiya” e’lon qilinadi

• 1925-yilning 13- fevralda Buxorodagi “Xalq uyi”da bo’lgan qurultoyda “O’zbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi tuzilganligi toʻgʻrisida deklaratsiya” e’lon qilinadi
• 1925-yil 6-12-fevral Buxoroda O’zbekiston Kommunistik partiyasi tuzildi
• 1925-yil may oyida Oʻzbekiston SSSR tarkibiga qoʻshib olindi
• 1927-yilda O’zbekiston SSR ning birinchi 1937-yilda esa ikkinchi konstitutsiyasi qabul qilingan

Qoraqalpoq avtonom oblasti (1925-yil 16-fevraldan) tuzilib, u dastlab Qozogʻiston ASSR tarkibiga kirgan. Keyinchalik Qoraqalpoq avtonom oblasti (1932-yil RSFSR tarkibiga, 1936-yildan Oʻzbekiston SSR tarkibida) Qoraqalpogʻiston ASSR qilib qayta tuzildi (yana q. Qoraqalpogʻiston Respublikasi).

Xulosa

Oʻrta Osiyo xalqlari uchun bu chegaralanish va tashkil etilgan yangi “milliy davlatchilik” ularning bundan keyingi taraqqiyotiga yangi nozik farqlarni olib kirdi.

• Oʻzbekiston SSRning tuzilishi “oʻzbek xalqining milliy davlatchiligi tashkil qilindi”, degan fikrni anglatmaydi. SSSR tarkibidagi OʻzSSR amalda hech qanday suverenitet va mustaqillikka ega emas edi. OʻzSSR tashkil etilayotgan vaqtlardayoq uning oldiga, asosan, Markazning manfaatlariga xizmat qilish, SSSRning markaziy rayonlariga xom ashyo yetishtirib berish kabi vazifalar qoʻyilgan edi. SSSR inqirozga yuz tutgan va parchalangan paytgacha bu vazifalar oʻz kuchini yoʻqotmadi.

Eʼtiboringiz uchun
Rahmat !!!