Ortiqova dilbar ortiqovna obidjanova feruza abdullayevna masharipova gularam kamilovna

Quyidagi vaziyatlarda chekish man etiladi: 
 chekish man etiladigan e’lonlar bor joyda; 
 e’lon bo‘lmasa ham, shundoq ham ma’lum bo‘lgan joylar: teatr, kino, 
benzokalonkada, kasalxona palatasi, imtihon xonasi; 
 Shaxsiy uylar, muassasalarda, do‘konda, jamoat transportiga chiqqanda; 
 bemor bor xonada; 
 raqs paytida; 
 tushlikda birinchi va ikkinchi taom orasidagi vaqtda; 
 dabdabali o‘tirishlar paytida; 
 ayol kishi esa – ko‘chada. 
Ko‘chada, kinodan, teatrdan chiqqanda, sayr paytida chekish mumkin. 
Birovning uyida uy egasi sigaret taklif qilgan taqdirdagina ruxsat so‘rab chekish 
mumkin. Har qanday kashandani yonida o‘z sigaretasi bo‘lishi lozim. Ayol erkakka 
gugurt tutmaydi. Bizga olov yoqmoqchi bo‘lgan odamning qo‘lidan gugurt yoki 
zajigalka olinmaydi. Kim birinchi gugurt yoki zajigalka yondirgan bo‘lsa, o‘sha 
boshqalarga ham olov tutadi. Olov uzatayotganimizda, og‘zimizdagi sigaretni 
qo‘limiz olamiz va kuldonga qo‘yib turamiz. Kulni faqat kuldonga tashlash kerak! Na 
idishga, na gazonga va na batareyalar tiriqishiga va na yasatilgan vazalarga tashlash 
yaramaydi. Agar kuldon bo‘lmasa, olib kelishlarini iltimos qilish mumkin. Cho‘g‘i 

---

143 
bor sigaretni mebelda qoldirish yong‘inga olib kelishi mumkin. Og‘izda sigaret bilan 
salomlashish yoki gaplashish yaramaydi. Hattoki tasodifan ham sigaret tutunini 
yonidagiga burqsitib yubormaslik kerak. 
 
Zinapoya 
Avvallari zinapoyadan ko‘tarilayotganda erkaklar oldinda, ayollar orqada bo‘lar 
edilar. Ayni paytda buning aksi, faqatgina zinapoya mo‘rt, qorong‘u va xavfli bo‘lgan 
taqdirdagina erkak oldinda ketadi. Zinapoyada ayolga qarama-qarshi kelib qolgan 
erkak yo‘l beradi, zinapoyani ushlagich tarafi ayolga tegishli.
 
 
Lift, eskalatorlar 
Avtomat liftlarda ayol yo‘ldoshsiz bo‘lsa, tugmachani o‘zi bosadi. Panelga 
yaqin turgan erkak boshqalardan qavatning kerakli tugmachasini so‘rab bosadi. 
Odamlar ko‘p bo‘lgan liftda birinchi bo‘lib ayollar chiqadilar.
Xuddi shu tarzda xizmat muassasalardagi erkaklar liftga kirish uchun ayollarga 
yo‘l berib chetda turadilar. Lift to‘la odamlar oldida ayol bilan ketayotgan bo‘lsa 
ham, erkak bosh kiyimini yechmaydi. Mehmonxona yoki pod’ezd lifti ichida, qo‘li 
boshqa narsalar bilan band bo‘lmagan erkak, ayol kirganda bosh kiyimini yechadi. 
Odamlar bilan to‘lgan liftda tarbiyali kishilar chiqib ketayotganlarga yo‘l beradilar. 
Ayol bilan birga liftga kirgan kishi hamisha ayolga yordam bera olmaydi, vaziyatga 
qaraladi. 
Boshqa joyda bo‘lgani kabi ham liftda uchratilgan tanish bilan ko‘rishiladi. Lift 
– ko‘cha va zinpapoya kabi «jamoat joyi»dir, bosh kiyimni yechish shart emas. 
Ayolni kuzatayotgan erkak yuqoriga harakatlanayotgan eskalatorga birinchi 
bo‘lib chiqishiga yo‘l beradi, agar biron sabab bilan yuqoriga chiqib chiqishga 
yordam bermaydigan bo‘lsa. Eskalatordan chiqishda esa erkak ayolga yordam berish 
uchun birinchi bo‘ladi.