Ortiqova dilbar ortiqovna obidjanova feruza abdullayevna masharipova gularam kamilovna

 
TASHRIFNOMALAR (VIZIT KARTOCHKALARI) – u yoki bu inson 
haqidagi ma’lumotlar berilgan narsa. Kelib berilgan tashrifnomalarning o‘ng 
burchagi uning egasi tomonidan bukib qo‘yiladi. Bu shaxsiy tashrif ma’nosini 
anglatadi. Yuborilgan tashrifnomalarning burchagi esa bukilmaydi. Olingan va qabul 
qilingan tashrifnomalarga 24 soat ichida javob berish qabul qilingan. 
Tashrifnomalarning kesmasi tilla rangda bo‘lishi tavsiya qilinmaydi. Ular yozuvi 
qora rangda bo‘lishi kerak. Tashrifnomalar shaxsiy guvohnoma o‘rnini egallaydi. 
Ular odatda ingliz tili yoki yashab, xizmat qilinayotgan davlatning rasmiy tilida chop 
etiladi. Tashrifnomalar ism, familiya, lavozim, ish manzili va telefon raqami kabi 

---

232 
ma’lumotlarni o‘zida mujassam etadi. Tashrifnomalarni boshqa kishiga bera turib 
ovoz chiqarib ismi-sharifini aytib, o‘zini tanishtirish lozim. 
 
DIPLOMATIK PROTOKOL - davlatlararo hamkorlikda munosabatlarning 
asosiy qoidalari, jumladan, suverenitetni hurmat qilish, tenglik, erkinlik, hududiy 
barqarorlik, bir-birini ichki ishlariga aralashmaslik kabi talablarga rioya qilmasdan 
turib to‘laqonli kelishuvni amalga oshirolmagan bo‘lar edilar. Bunday talablarni 
bajarish uchun bu boradaga tajribadan tashqari ma’lum bir dasturamal ham lozim. 
Bunday dasturamal diplomat (muzokara) bayonnomasi dyeyiladi. Ushbu bayonnoma 
davlatning vujudga kelishidan tortib, hozirgi davrgacha bo‘lgan o‘zaro hamkorlik 
munosabatlarining qayta ishlangan, yillar davomida tahrir va tajribadan o‘tgan, 
zamonaviy talablarni ham o‘z ichiga qamrab olgan qoidalar majmuidir. Diplomatik 
protokol – xalqaro munosabatlarda rasmiy shaxslar, vakillar tomonidan hukumatlar 
tomonidan amalga oshirilishi lozim bo‘lgan umumqabul qilingan an’ana, tartib, rasm-
rusmlar qoidasining majmuidir. Muzokara bayonnomasining mohiyati o‘zaro 
munosabatlarida davlatlarning kelishuvlarini axloqiy madaniyat doirasida kechishi – 
ya’ni davlatlarning kelishuvlarini chiroyli tarzda – axloqiy me’yorlardan chiqmagan 
holda olib borishdan iboratdir.