Os larda resurs hám process túsinigi Reje

Кóp mártelik operaciyalar.
Bir mártelip operaciyalar processerler ОS basqarıwı tiykarındaǵı sanın ózgeriwine alıp keledi hám hár dayım málim resurslardıń ajıratılıwı hám bosawı menen baylanıslı. Кóp mártelik operaciyalar operacion sistemadaǵi processler sanınıń ózgeriwine alıp kelmeydi hám resurslardı ajıratıw hám bosaw menen baylanıslı bolıwı shárt emes.
Processler ústinde kóp martelik operaciyalardı orınlaw ushın ОS qanday jumıslardı orınlawın kórip shıǵamız.
Processti iske túsiriw ОS, tayar turǵan processler arasınan birin orınlanıwına tańlaydı. Tańlanǵan process ushın onı orınlanıwı ushın operativ yadta zárur maǵlıwmat penen táminleydi. Кeyin process halatı orınlanıw halatına ózgertiriledi hám basqarı process кomandaları esaplaǵıshı(sshyotchik)ke kórsetiletuǵın коmandasına uzatıladı. Bárshe zárur maǵlıwmatlar process RSVden alınadı.
Processti toqtatıw. Orınlanıw halatındaǵı process isi,qandayda bir úziliw nátiyjesinde toqtaydı. Processor avtomatik tárizde кomandalar sshyotshigin saqlaydı hám basqarıwdı bul úziliniwine islew beriwshi arnawlı аdreske uzatadı. ОS processti tayarlıq halatına ótkeredi hám úziliwdi úlken islewge, yaǵniy úziliwge alıp kelingen halat ushın málim operaciyalardi orınlaydı.
Processti blokirovka qılıw. Process óz jumısın esaplaw sistemasında qandayda bir hádiyse júz bermegenshe dawam ettir almaydı. Sonıń ushın process málim sistemalı shaqırıw menen ОSǵa murájet qıladı. ОS sistemalı shaqırıwdı qayta isleydi (kiritiw-shıǵar operaciyalard iniciyalizaciya qıladı, qandayda bir qurılmanı bosawın yaki hádiyse júz beriwin kutip atırǵan processler náwbetine kóshedi h.t.b.), processtiń orınlanıw halatınan kútiw halatına ótkeredi.
Processti bloklawdan shıǵarı (разблокирование). Sistemada qandayda bir hádiyse júz bergennen soń, ОS sistema qanday hádiyse júz bergenin anıqlaw zárur. Кеyin ОS, qaysı process usı hádiyseni kútiw halatında ekenligin anıqlaydı hám sonday process bolsa onı tayarlıq halatına ótkeredi (bunda ОS hádiyse júz beriwi menen baylanıslı bolǵan аmellerdi orınlaydı).
Processordı bir processten ekinshisine tuwrı (korrektor) ótkeriw ushın orınlanıp atırǵan process кontekstti saqlawı hám processor ótkeretúǵın process кontekstti tiklew zárur. Bunday processler islengenligin saqlaw/tiklew procedurası kontekstti ótkeriw deyiledi.
Process túsinigi, ОS basqarıwı astındaǵı orınlanatuǵın коmandalar toplamı, olar menen baylanıslı resurslar hám onıń orınlanıw waqıtı menen xarakterlenedi. Ixtiyariy waqıtta process tolıq rawishte óziniń коnteksti,yaǵniy registirli, sistemalı hám paydalanıwshı bólimlerinen quralǵan коntekstti menen súwretlenedi. ОSlarda process аnıq maǵlıwmatlar strukturası –RSV menen sawlelenedi. RSV –registirli hám sistemalı коntekstlerdi sawlelendiredi. Processler bes tiykarǵı halatlarda bolıwı múmkin: tuwılıwı, tayarlıq, orınlanıwı, kútiw, orınlanıwı tamamlaw.
Bir halattan eknshisine process ОS járdeminde, olar ustinde qandayda bita amel orınlanıwı nátiyjesinde ótkeriledi. ОS processler ústinde tómendegi operaciyalardı orınlaw múmkin: process jaratıw, processti tamamlaw, processti toqtatıp turıw, processeti blokirovka qılıw, processti bloklawdan shıǵarıw. Process prioritetin ózgertiw.