О=сил ва ларга хос рангли реакциялар

g) OQSILLARNI   MINERAL   KISLOTALAR   BILAN 

CHO'KTIRISH 

 

 

Kerakli  reaktiv  va  asboblar:  1.  O'simlik  oqsili;  2.  Sulfat,  xlorid  va  nitrat 

kislotalari; 3. Probirkalar; 4. Shtativ; 5. Pipetkalar. 

 

Konsentrlangan  mineral  kislotalar  (NS1,  N

2

SO

4

,  HNO

3

  va  boshqalar)  ta'sirida 

oqsillar  cho'kmaga  tushadi,  chunki  mineral  kislotalar  ta'sirida  oqsillarning 

zarrachalari  degidratlanadi.  Oqsil  cho'kmasi,  ortiqcha  reaktiv  (HCl,  N

2

SO

4

)  ta'sirida 

eriydi. Bunga sabab, oqsil zarrachalarining qayta zaryadlanishidir. 

 

Ishning  bajarilishi.  Dastlab  uchta  probirka  olib,  ularning  biriga  2  ml  sulfat 

kislota, ikkinchisiga 2 ml xlorid kislota, uchinchisiga esa 2 ml nitrat kislota solinadi. 

Keyin  probirkalarni  qiya  tutgan  holda  kislotaga  teng  miqdorda  oqsil  eritmasidan 

sekin-asta  quyilsa,  ikkala  suyuqlik  chegarasida  halqa  holdagi  oq  cho'kma  hosil 

bo'ladi. Agar xalqa holdagi cho'kma (1 - 2 probirkalar) chayqatilsa, halqa erib ketadi. 

Mabodo  cho'kma  erimasa,  shu  reaktivlardan  yana  bir  oz  qo'shiladi.  Erigan  oqsil 

eritmasi  ustiga  5  n  li  natriy  gidroksiddan  tomizilsa,  qayta  cho'kma  hosil  bo'lishini 

kuzatish  mumkin.  Uchinchi  probirkada  ham  cho'kma  hosil  bo'ladi.  Ammo  hosil 

bo'lgan  cho'kma,  probirka  chayqatilganda  ham,  ortiqcha  kislota  qo'shilganda  ham 

erimaydi. Olingan natijalar daftarga yozib olinadi va tegishli xulosa chiqariladi.