Oxirgi variant davrlarga bo`lingan
O'zbekistonda davlat mulkini xususiylashtirish mexanizminingyaratilishi
Download 438.43 Kb.
|
Oxirgi variant davrlarga bo`lingan
- Bu sahifa navigatsiya:
- Ozbekistonda bozor infratuzilmasining shakllanishi
- Ozbekistonning zamonaviy avtomobil ishlab chiqaruvchi mamlakatlar qatoriga qoshilislii.
- Ozbekiston iqtisodiyotida qishloq xojaligining orni va imkoniyatlari.
O'zbekistonda davlat mulkini xususiylashtirish mexanizminingyaratilishi. Isloxotlaraing
birinchi boskichida mulkni davlat tasarrufidan chikarish va xususiylashtirish, kup ukladli iktisodieti i shakllantirish borasida katta tadbirlar amalga oshirildi. Mulkni davlat tasamifidan chikarish va xususiylashtirish tugrisidagy Konunga muvofik davlat mol-mulkini yangi mulkdorlarga sotish masalalari buyicha 20dan ortik maxsvs dasturlar yaratildi va amalga oshirildi. Xususiylashtirish jaraeni umumiy uy-joy fond i ni, savdo, maxalliy sanoat, xizmat kursatish korxonalarini, kishlok xujalik maxsulotlarini tayerlash tizimnni davlat tasamifidan chnkarishdan boshlandi. Bu "kichik xususiylashtirish" deb nom oldi. Keyinrok engil va maxalliy sanoat, transport va kurilish tarmoklariga karashli kupgina urta va yirik korxonalar ijara, jamoa korxonalar i ga, aksiyadorlik jamiyatlariga aylantirildi. 1994 yil 21 yanvarda kabul kilingan iktisodiy isloxotlami yanada chukurlashtirish chora-tadbirlari tugrisida va 1994 yil 16 martdagi mulkni davlat tasamifidan chikarish va xususiylashtirish jaraeninn yanada rivoj lantirishning ustuvor yunalishlari tutrisidagi farmonlar xususiylashtirish jaraeniga yangi turtkn buldi. Korxonalar ochik turdagi jamiyatlarga aylantirila boshlandi, bujaraengaaxoli vachetellik investorlar kengrok jalb kilindi. Davlat mulkini sotish buyicha xam kimoshdi savdolari va tanlovlar tashkil etildi. 1995-1998 yillarda xususiy va kichik korxonalar soni ikki baravar kupaydi, 1997 yila ulaming soni 100 mingdan oshib ketdi. 251. O'zbekistonda bozor infratuzilmasining shakllanishi. Bozor infratuzilmasi - moliya, bank- kredittizimini, sugurta, auditorliq yuridik firmalarini, birjatizimini yaratish buyicha zarur tadbirlar amalga oshirildi. Bu soxadagi dastlabki kadam - maxsuslot etkazib byorishga majbiriy davlat buyurtmasining tugatilishi buldi. Davlat buyurtmasi tugatilgach, tovar resurelarini markazlashgan tartibda taksimlashga mutasaddi taminot tashkilotlari xam tugatildi. Ularning urniga tovarlar bozorini sliakllantiruvchi birjalar tizimi tashkil etildi. 1991 yilda resp-da birinchi bulib "Toshkent" tovar-fond birjasi tuzildi. 1992 yilda ZOdan ortik shunday birjalar ish olib bordi. Resp-ka tovar xom-ashe birdjasi 1994 yilda umumiy summasi 1,3 milliard sumdan ortikrok bulgan mingdlan zied oldi-sotdi bitimini rasmiylashtiridi. Tovar resuredarini taksimlashning birja tizimi bilan boglik xolda.:uplab tadbirkorlik butinlari -brokerlik va dillerlik kdrsralari, savdo uylari, vositachi firmalar paydo buldi. 1994 yildan boshlab resp-kada kredit resurelari bozori faol itshlay boshladi. Foiz sgavkasi uzgartirildi, ekdi u moliyaviy resurelami korxonalar krtasida kayta taksimlashga faol ta'sir eta boshladi. Banklararo valyuta birjasi tashkil etilib, bu birja tomonidan utkazilaetgan valyuta kim oshdi savdosida tashki iktisodiy faoliyat bilan shugullanuvchi tashkilotlar bemalol katnashadigan buldi. Iktisodiy isloxotlaming eng muxim yutugi mamlakatda iktisodiy va ijtimoiy-siyosiy barkarorlikni. fukarolar urtasida tinchlik va millatlararo totuvlikning ta'minlanganligi buldi. 252. O'zbekistonning zamonaviy avtomobil ishlab chiqaruvchi mamlakatlar qatoriga qo'shilislii. Uzbekiston Prezidenta I.Karimov boshchiligidagi davlat delegatsiyasining 1992 yil iyun oyida Janubiy Koreyaga kilgan rasmiy tashrifi shu soxaga kamol topish kuydi: Avgustda esa ikki davlat avtomobil ishlab chikaruvchi kushma korxona tashkil kilish tugrisida kelishib olishdi. 1993 yilning mart oyida avtomobil ishlab chikarish zavod DEU avto» nomi bilan ruyixatga olindi. Va Andijon viloyatining Asaka shaxridagi pritsiplar ishlab chikarish korxonasi negizida uni kurish boshlandi. 1996 yilning mart oyida DAMAS, iyunda TIKO, iyulda NEKSIYA, MATIS ishlab chikarila boshladi. SHu kunlarla korxona 4000 dan zied ishchi ishlaetgyan bulsa , yakin kelajakda taxminan 55-65 ming kishi ishdaydigan yirik avtomobil sozlik majmutga aylinishi mumkin. Uzbekistonnng yana bir avtomobil zavodi 1999 yil 16 mart kuni Samarkandda ochildi. Uzavtosanoat uyushmasi 1995 yilda Turkiyaning «Kochxoldin» kompaniyasi bilan tuzilgan shartnomaga kura «Samkochavto» kushma korxonasi iiliga minglab turli ruemdagi kulay va ixcham avtobuslar, yuk tashish mashinalari ishlab chikarish kuzga tutilgan edi. Xozirda fakatgina AKSH va Uzbekistonda paxtachilik mashina va uskunalari tulik ishlab chikarish. Uzbekiston 90 ynllaming kelib ega zamonaviy avtomobil industriyasiga ega buldi 253. O'zbekiston iqtisodiyotida qishloq xo'jaligining o'rni va imkoniyatlari. Kishlokda tub isloxatdar utkazishning bir necha xos olimlari bor UzbekistonRespublikasi axolisining 60 foizi kishloklarda istikomat kiladi .Tugilish kishloklarda kup bulgani tufayli ish bilan ta'minlash muammolarini xam kishloklarda eng dolzarb masalalardan xisoblanadi. Kishlok xujaligida ishlab chikarish samaradorligini oshirish maksadida 1991-1996 yillarda kishlok xujaligi majamuyga raxbarlikni yangiiap;, agrar isloxolarni xukukiy asosini yaratish chor-yatrni kirildi. Vazirlar Maxkamasi 1994-1995 yillarda kishlokda isloxatlar utkazishga doyr 10 dan ortik kabul kildi. Uzbekistonda asosiy boyliklar paxta buldi. 1,5 mil.tonna tola ishlab chikarila boshladi. Bu maxsulot juda kuplab xoridiy mamlakatlarga ekspert kilindi Download 438.43 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling