O‘zbek аdabiy tili (morfologiya) toshkent nashriyoti

4-topshiriq. Izohli lug`atdan olingan quyidagi parchaga e’tibor bering. So‘z ma’nosini izohlash uchun qanday birliklar qo‘llanilyapti?
АNBАR (а) mumsimon хushbo‘y moddа
АNBАR (а) tobutning cho‘plаrigа o‘rnаtilgаn novdаlаrgа yopilgаn mаto
АRSH (а) хudoning tахti; osmon; uyning shifti
АSR (а) quyosh botishidаn bir soаt oldingi nаmoz o‘qilаdigаn pаyt
5-topshiriq. O‘zingiz ham lug`atlardan shunday misollar keltiring. So‘z ma’nosini izohlash uchun qo‘llanilayotgan iboralarni ajratib oling.
Quyidagi birinchi qatordagi so‘zlarni ikkinchi qatordagi so‘zlar bilan bog`lab, birikma hosil qiling. Nega barcha so‘zlar bir-biri bilan birkavermaydi? Izohlashga harakat qiling.

Insoniy	Muhabbat
Davo	o‘qish
Yigit kabi	Navqiron
Anketa	beo‘xshov
Qattiq	Savollari
Yurakdan	qo‘shiq
Sevimli	Izsiz
Toshdek	go‘zallik
Yaxshi	Egik
Bexato	o‘qimoq
Insoniy	Aziyat
Kamalak misli	Shaxs
Hayvon kabi	Uyushma
Tarixiy	Izlab
Adabiy	Yozish

6- topshiriq. Mavzu yuzasidan savol va topshiriqlar
1. Grammatik ma’no nima ?
2. Grammatik ma’noning formal talqini nimadan iborat?
3. Xususiy grammatik ma’no (XGM) nima?
4. Umumiy grammatik ma’no (UGM) nima?
5. Son kategoriyasi shakllarining XGM va UGMlari haqida nima bilasiz?
6. [ - lar] ning XGMlarini sanang.
7. [o] shakning XGMlarini sanang.
8. [- lar] va [o] shakning UGMlarini nima tashkil etadi?
9. Oraliq grammatik ma’no (OGM) nima? Misol keltiring.


GLOSSARIY
Grammatik ma`no – Har bir tilning qurilish tizimi nutqda ifodalanishini zaruruy va majburiy deb talab etadigan va turli xil shakliy ko‘rinishlar bilan beriladigan umumlashgan ma’nolardir. Grammatik ma'no – lug`aviy ma’no ustidagi ustama ma’no.