O‘zbek adabiyoti tarixi (Eng qadimgi davrlardan XV asrning hirinchi yarmigacha)


Qul Alining “Qissayi Yusuf’ dostoni qachon va qayerda


Download 2.59 Mb.
bet186/237
Sana02.06.2024
Hajmi2.59 Mb.
#1835179
1   ...   182   183   184   185   186   187   188   189   ...   237
Bog'liq
O\'zbek adabiyoti tarixi. Raxmonov N. (1)

Qul Alining “Qissayi Yusuf’ dostoni qachon va qayerda у-г-й1- gan?

  • Bu asaming paydo bn‘lishigg qaysi mutgsavuuf“ing hikmatlari ta’sir kn‘rsgtggn? Misol^r bilan tushuntirib bering.

    ж Rudenko M.B Yuqoridagi asar, 54-b.

    1. Qissayi Yusuf’ning mazmunini aytib bering.

    2. Durbekka nisbat berilayotgan “Yusuf va Zulayho” dostoni qaysi davr voqealarini aks ettirish bilan boshlanadi?

    3. Dostonning qisqacha mazmunini so‘zlab bering.

    4. Qul Alining “Qissayi Yusuf’i bilan “Yusuf va Zulayho” dostoni o‘rtasida qanday farqlar bor?

    5. Dostonning qisqacha mazmunini so‘zlab bering.

    6. Kurd shoiri Salim Sulaymonning “Yusuf va Zulayho” dostoni va kurd xaiq og'zaki ijodida “Yusuf va Zulayho” dostonining folklor vari- antlari haqida qisqacha ma’lumot bering.

    Haydar Xorazmiy ijodi
    Reja:

    1. Shoir haqida turii manbalardagi ma’iumotlar.

    2. Nizomiyning “Maxzan ul-asror” dostoni va uning tuzilisni haqi­da.

    3. No‘shiravon va uning vaziri hikoyati” mazmuni.

    4. Xorazmiyning “Maxzan ul-asror” dostoni tuzilishi.

    5. Dostonda so‘z va unga yuklangan vazifalar.

    6. Sulton Iskandar madhi.

    7. Bo‘z to‘quvchi kampir va bazzoz hikoyati”.

    8. Hotam Toy hikoyati”.

    9. Mahmud G‘aznaviy haqida hikoyat” mazmuni va unda ko‘tariigan masalalar.

    10. Gul va Navro‘z” dostoni haqida.

    11. Gul va Navro‘z” dostonining qisqacha mazmuni.

    Tayanch so‘z va iboralar: shuaro, «Maxzanul-asror» asari, dos- ton, hamd, na>t, hikoyat, maqolat, bayt, rivoyat, oqillar va oriflar.
    Shoir haqida turli manbalardagi ma’lumotlar. Haydar Xorazmiy XIV asrning oxiri - XV asr boshlarida yashab ijod etgan. Navoiyning «Muhokamat-ui-lug‘atayn»ida bu shoir haqida quyidagilarni o‘qiymiz: «Shohruh sulton zamonining oxirigacha turk tili bilan shuaro paydo bo‘ldilar. Va ul hazratning avlod va ahfodidin ham xushtab’ salotme zuhurg‘a keldi; shuaro Sakkokiy va Haydar Xorazmiy va Atoyi va Mu- qimiy va Yaqiniv va Amiriy va Gadoiyd<^lkl;^r...”( Navoiy. MAT. I6- jild, 36-b.). Davlatshoh Samarqandiy (XV! asr) “Tazkirat-ush-shuaro” asarida Haydar Xorazmiy to‘g‘risida quyidagilarni zikr etadi: “Sulton Is­kandar hukmronligida fozil kishilardan Mavlono Muiniddin Natanziy va Mavlono Haydarlar bor ekan. Mavlono Haydaming turkiy va forsiy til- larda bitgan yaxshi she’rlari bor va u Nizomiyning «Maxzanul-asror»iga o‘zbektilidajavob yozib, uni shahzoda Iskandar otiga bag'ishladi’''. Dv- haqiqat, Haydar Xorazmiyning «Maxzanul-asror» asari Nizomiyning “Maxzanul-asror” asaridan ilhomlanib yozilgan. Xorazmiy o‘z asarining nazm etilish sababi to‘g‘risida xabar berganda, Nizomiydan ilhomlanga- nini yozadi:

    Download 2.59 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
  • 1   ...   182   183   184   185   186   187   188   189   ...   237




    Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
    ma'muriyatiga murojaat qiling