O’zbek tili adabiyoti kafedrasi n. Dosanov tilshunoslik nazariyasi fani bo’yicha

Mаshg‘ulоt turi	Аjrаtilgаn sоаt
Semestr
I
1	Nаzаriy (leksiya)	18	18
2	Amaliy	24	24
3	Seminar	18	18
4	Mustаqil ta’lim	60	60
Jami auditoriya soatlari		60	60
Umumiy o‘quv soatlari		120	120

Toshkent – 2020

Fanning ishchi o‘quv dasturi Nizоmiy nоmidаgi Tоshkеnt dаvlаt pеdаgоgikа univеrsitеti Kengashining 2020 - yil “__” ___________dagi “___”-sonli bayoni bilan tasdiqlangan.

Tuzuvchi:
N.X.Dosanov	- Nizоmiy nоmidаgi TDPU katta o‘qituvchisi, filologiya fanlari nomzodi

Tаqrizchilаr:
N.Ahmedova	-ToshDO'TAlJ o’zbek tilshunosligi kafedrasi dotsenti, filologiya fanlari nomzodi.
M.Hamroyev	- TDPU, Boshlang’ich talim metodikasi kafedrasi dotsenti, filologiya fanlari nomzodi

Nizomiy nomidago TDPU Tarix fakulteti dekani: ____________ L.Boboxodjayeva
2019yil “___” _____________
O’zbek, qozoq tili va adabiyoti kafedrasi mudiri: ___________ G.Norimova
2019yil “___” _____________
1. O‘quv fani o‘qitilishi bo‘yicha uslubiy ko‘rsatmalar


“Tilshunoslik nazariyasi” fanining asosiy maqsadi tilshunoslikning asosiy yo‘nalishlari, uning bo‘limlari, o‘rganish obyekti, boshqa fanlar bilan aloqasi haqida ma’lumot berish, talabalarni tilshunoslik fanining asosiy tushunchalari, kategoriyalari haqidagi bilimlar bilan qurollantirish, talabalarda olingan bilimlarni amalda qo‘llay olish malakasini shakllantirish kabi vazifalarni hal etishni taqozo qiladi.
Ushbu fanning vazifalari til va jamiyat, tilning sistemasi va strukturasi, uning birliklari hamda tillarning taraqqiy etishi qonuniyatlari, tilning paydo bo‘lishi, jahon tillarining klassifikatsiyasi haqida nazariy bilimlar berishdan iboratdir.
Fan bo‘yicha talabalarning bilim, ko‘nikma va malakalariga quyidagi talablar qo‘yiladi. Talaba:
- tilning mohiyati, tilshunoslikning boshqa fanlar bilan bog‘liqligi;
- til insoniyatning eng muhim aloqa vositasi ekanligi;
- fikr almashinuv (kommunikatsiya) va uning asosiy vositalari;
- tilning paydo bo‘lishi;
- tillarning o‘zaro ta’siri va rivojlanish qonuniyatlari;

• 
  O‘zbekiston va xorijiy davlatlarda nashr qilingan ilmiy adabiyotlar;
  

- o‘rganilayotgan chet tilidan ona tilining xususiyatlarini ajratish
-lingvistika turlari va lingvistik metodlarga oid boshlang‘ich ma’lumotlar to‘g‘risida tasavvurga ega bo‘lishi;

• 
  tilning paydo bo‘lishi haqidagi farazlar;
  
• 
  til sathlari va tilshunoslik bo‘limlari;
  
• 
  fonetika va fonologiya;
  
• 
  yozuv, alfavit, orfografiya va uning prinsiplari;
  
• 
  leksikologiya, semasiologiya, tilning lug‘at tarkibi, leksikografiya haqidagi ma’lumotlarni bilishi va ulardan foydalana olishi;
  
• 
  tilning strukturasi va sistemasi to‘g‘risidagi nazariy bilimlarni qo‘llash;
  
• 
  tilshunoslik bo‘yicha ilmiy izlanishlarga kasbiy nuqtayi nazardan qarash;
  
• 
  dunyo tilshunosligida ro‘y berayotgan jarayonlarni o‘zaro bog‘liqlik nuqtayi-nazaridan tahlil qilish;
  

• 
  tillardagi umumiy va xususiy belgilar haqidagi tushunchalarni amaliyotda qo‘llash, ayni masalalarda o‘z nuqtаyi nаzаrini ilmiy аsоslаb bеrish vа bulаrdаn аmаliy mаsаlаlаrni yеchishdа fоydаlаnа olish ko‘nikmalariga ega bo‘lishi kerak;