O'zbek tili fani va uning bo'limlari

Орфоэпия



Бошқа тилдан ўзлашган сўзлар имлоси

3. Графика (ёзув) ёзув тарихи ва алифбони ўрганади. Графика тарихда қандай ёзувдан фойдаланилган, ҳарф ва ҳарфнинг шакли, товушнинг ифодаси, ҳарфни алифбода жойлаштириш, товуш ва ҳарф орасидаги муносабат масаласи билан шуғулланади.Graphe-ёзаман демакдир. Ёзув фикирнинг ташқи ифодаси. У орқали киши ўз фикрини бир-бирига билдиради. Ёзув орқали олдин ўтган воқеа, шахс, илмва урф-одат тўғрисида маълумот олиб, маданият, фан, ижтимоий хаётда бўлган воқеадан воқиф бўлади.

ГРАФИКА





Алифбо

Ёзув тарихи


4. Орфография (имло) - сўз асоси ва қўшимчани ягона тарзда тўғри ёзиш масаласи билан банд бўлади. Бўғин кўчириш, чизиқча билан ёзиш қоидаси, қўшиб ёки ажратиб ёзиш тартибини белгилайди. Орфография грекча “тўғри ёзмоқ” демакдир. Орфография адабий тилнининг ёзма шаклига хос. Орфоепия ва алифбо (графика) билан узвий боғлиқ. Ўзбек тилининг асосий имло қоидалари 1995-йил 24-августда қабул қилинган. У 82 параграфдан иборат.



Фонетик ёзув





Орфография







Фарқлаш ёзуви







Тарихий-анъанвий ёзув



Шаклий ёзув



Морфологик ёзув


5. Лексикология сўзнинг луғавий маъноси, луғавий маъно тури, маъно муносабати, сўзнинг шакл ва маъно муносабати, луғат таркибидаги фаол ва нофаол сўз, тарихий жиҳатдан ўзбек тили лексикаси, сўзнинг ҳиссий ва услубий хусусияти кабини ўрганади. Умуман олганда, сўзда қандай луғавий маъно муносабати бўлса, барчасини лексикология текширади.Лексикология грекча lexis-сўз, logos- таълимот сўзидан олинган бўлиб, “сўз хақидаги сўз”,”сўз хақидаги маълумот” демакдир.Англашиладики, лексикология-тилнинг сўз бойлиги. Лексикология семасиология, фразеология, этимология каби сохани ўз ичига олади.