O‘zbek tili fonologiyasi va morfonologiyaSI

b) u – o. Masalan: buyruq (buyur – uq), ulg‘ay (ulug‘ – ay), sovrul (sovur 

                                                 

22

 Кононов А.Н. О фузии в тюркских языках // Структура и история тюркских языков. – М., 1971. – 

С.108 – 120. 

---

– ul); 

v) o – a. Ong, ot, son kabi so‘zlarga fe’l yasovchi morfemalar qo‘shilganda 

o‘zak morfema tarkibidagi o unlisi a ga aylanadi. Masalan: ong – angla, ot – ata, 

son  –  sana,  yosh  –  yasha,  qorin  –  qarindosh  va  boshq.  Bu  esa  o‘zak  morfema 

bilan affiksal morfemaning mustahkam qo‘shilib ketishiga asos bo‘ladi; 

g) a – o. A unlisi bilan tugagan morfemaga -q va -v morfemalari qo‘shilganda 

q va v allofonlari ta’sirida bunday almashinuv yuz beradi. Masalan: 1) q allofoni 

ta’sirida: tarqa – tarqoq, chanqa – chanqoq, so‘ra – so‘roq, tara – taroq, sana