«O’zbеk tili lеksikоlоgiyasi» fanidan m a ‘ r u z a L a r m a t n I

2. Rasmiy nutqda qonun, qaror, ariza, bildirgi, buyruq, nizom, akt, e’lon,
yo’riqnoma (instruksiya), hisobot, shartnoma, tilxat kabi turli xujjatlar va ish 
qo’ozlari yoziladi. Bunday xujjat matnlarida avvaldan shakllanib, ma’lum qolipga
tushgan konstruksiya, formulirovka va so’z birikmalaridan keng foydalaniladi: …ni 


qaror qiladi; ...lar ta’minlanadi; ...ga egadir; ...lar e’tiborga olinsin; ...ga chora 

ko’rilsin; ...qoniqarli deb topilsin; biz, quyida qo’l qo’yuvchilar...; ...ni hisobga 

olib buyuraman; ...ma’lum qilaman; …ma’lum qilamiz; ...ni so’rayman; ...ning 

bajarilishini o’z zimmamizga olamiz kabi.

---

---

Tekshirish savollari va topshiriqlar 
1.

Nutq nima? Uning qanday turlari bor?

2.

Adabiy va so’zlashuv nutqlari qanday farqlanadi?

3.

Qanday so’zlar umumnutq qatlam birliklari sanaladi?

4.

Qanday so’zlar nutqning ma’lum turiga xoslangan hisoblanadi?

5.

Rasmiy va badiiy nutqlarda qo’llanishga xoslangan so’zlar qanday

farqlanadi? 
6.

So’zlashuv nutqida qo’llanishga xoslangan so’zlar, ularning ma’no 

xususiyatlari haqida ma’lumot bering.

7.

Badiiy nutq va badiiy asar tili qanday farqlanadi?

8.

Nutqning u yoki bu turiga xos bolgan fonetik va grammatik belgi-

xususiyatlar haqida ma’lumot bering. 

http://hozir.org