O‘zbek tilining sohada qo‘llanilishi” fanidan testlar

“O‘zbek tilining sohada qo‘llanilishi” fanidan
TESTLAR
1. Yozilishi va talaffuzi turlicha, anglatgan ma’nosi bir xil yoki bir-biriga yaqin bo‘lgan so‘zlar …….

1. 
   Omonimlar
   
2. 
   Antonimlar
   
3. 
   Sinonimlar
   
4. 
   Paronimlar
   

2. Omonim so‘zlar berilgan qatorni belgilang

1. 
   Tush, chang, may
   
2. 
   Ho‘l, nam, shalabbo
   
3. 
   Dutor, olma, qaynatma
   
4. 
   Tut, go‘zal, kitob
   

3. Atama(termin)lar berilgan qatorni toping.

1. 
   Fonema, minus, ildiz
   
2. 
   Belkurak, tosh, uy
   
3. 
   Qiz, uy, yil
   
4. 
   Daraxt, non, Qalam
   

4. O‘zbеk tiligа “Dаvlаt tili” mаqоmi qаchоn bеrilgаn?

1. 
   1989-yil 21-оktyabr
   
2. 
   1992-yil 2-nоyabr
   
3. 
   1992-yil 8-dеkаbr
   
4. 
   1991-yil 31-sеntyabr
   

5. O‘zbek tilida nechta harf va harflar birikmasi bor?

1. 
   29 ta harf, 3 ta harflar birikmasi
   
2. 
   30 ta harf, 3 ta harflar birikmasi
   
3. 
   23 ta harf, 6 ta harflar birikmasi
   
4. 
   29 ta harf, 1 ta harflar birikmasi
   

6. Til qanday hodisa?

1. 
   Ijtimoiy
   
2. 
   Fiziologik
   
3. 
   Biologik
   
4. 
   Anatomik
   

7. Sinоnim so‘zlаr qаtоrini to`g`ri bеlgilаng.

1. 
   Suluv, go`zаl, хushro`y, dilbаr
   
2. 
   Amir-amr, asr-asir, davo-da’vo
   
3. 
   Оsh, tush, tut
   
4. 
   Ko‘z, bosh, kalit
   

8. Ilm-fanga oid so‘zlar asosan qaysi nutq uslubida qo‘llanadi?

1. 
   Ilmiy uslubda
   
2. 
   Rasmiy uslubda
   
3. 
   Publitsistikada
   
4. 
   Badiiy uslubda
   

9. O‘zbek tilining leksik qatlami to‘g‘ri berilgan qatorni toping.

1. 
   O‘z qatlam, o‘zlashgan qatlam.
   
2. 
   Baynalmilal so‘zlar, tarixiy so‘zlar
   
3. 
   Umumturkiy so‘zlar, sof o‘zbek so‘zlar, boshqa tillardan o‘zlashtirilgan so‘zlar.
   
4. 
   Dialektizmlar, frazeologizmlar, arxaizmlar.
   

10. [yuz]-[bet]-[aft]-[bashara]-[turq] sinonimik qatorida eng kuchli salbiy munosabat qaysi so‘zda ifodalangan?

1. 
   [turq]
   
2. 
   [bashara]
   
3. 
   [aft]
   
4. 
   [bet]
   

11. Tutuq belgisi to‘g‘ri qo‘llangan variantni toping.

1. 
   ma’rifiy, ba’zan
   
2. 
   bi’dat, qi’ta
   
3. 
   tas’is, ta’qib
   
4. 
   be’mani, qa’tiy
   

12. Bo‘g‘in ko‘chirish bilan bog‘liq xatolik berilgan qatorni toping.

1. 
   o-na, a-dabiyot, manba-a
   
2. 
   Aba-diy, ota, mudo-faa
   
3. 
   Ki-tob, pesho-na, Azi-ma
   
4. 
   Mat-baa, parti-ya, sport
   

13. “Davlat tili to‘g‘risida”gi Qonunda “Davlat hokimiyati va boshqaruv organlarida ish davlat tilida yuritiladi va zaruratga qarab boshqa tillarga tarjima qilinishi ta’minlanadi”, deb nechanchi moddada belgilab qo‘yilgan?

1. 
   9-moddada
   
2. 
   6-moddada
   
3. 
   11- moddada
   
4. 
   7-moddada
   

14. Namunaviy nutq avvalo, ………. nutq bo’lishi kerak. Gapni kerakli jumla bilan to’ldiring.

1. 
   to’g’ri tuzilgan
   
2. 
   ma’noli
   
3. 
   tinglovchi shevasidagi
   
4. 
   bir kishining turli mavzuda so’zlagan
   

15. Nutq to‘g‘riligi nimalarga asoslanadi?

1. 
   Adabiy til me’yorlariga to’la amal qilishga asoslanadi.
   
2. 
   Tinglovchi yashaydigan hudud tiliga asoslanadi
   
3. 
   Turli kishilarning bir mavzu doirasidagi suhbatiga asoslanadi
   
4. 
   Til va nutqning muvofiqligiga asoslanadi
   

16. Leksikografiya bo’limi tilshunoslikda yana qanday atama orqali ifodalanadi?

1. 
   Lug‘atshunoslik
   
2. 
   Leksikologiya
   
3. 
   Semasiologiya
   
4. 
   Izohli lug‘at
   

17. 
    Nutq madaniyatining tilshunoslikning qaysi sohalari bilan aloqador?
    

1. 
   Leksikologiya, semasiologiya, uslubiyat, leksikografiya
   
2. 
   Puktuatsiya, semasiologiya, leksikologiya, leksikografiya
   
3. 
   Leksikologiya, grafika, uslubiyat, leksikografiya
   
4. 
   Nutq madaniyati alohida soha, u tilshunoslikka bog‘liq emas
   

17. 
    Nutqning kommunikativ sifatlari qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan?
    

1. 
   to’g’rilik, aniqlik, mantiqiylik, ifodalilik, boylik, soflik
   
2. 
   to’g’rilik, mantiqiylik, lug’aviy birliklardan to’g’ri foydalanish,
   
3. 
   mantiqiylik, punktuatsion bilimga egalik, ifodalilik, boylik, soflik
   
4. 
   notiqlik san’atini egallash
   

17. 
    O’qituvchining dars o‘tishdagi asosiy quroli qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan?
    

1. 
   uning tili, nutqi
   
2. 
   darsliklari
   
3. 
   dars ishlanmasi
   
4. 
   diplomi
   

17. 
    To‘g‘ri nutq nima?
    

1. 
   Hozirgi adabiy til me’yorlariga rioya qilib tuzilgan nutq.
   
2. 
   Hozirgi adabiy til me’yorlariga rioya qilib tuzilmagan nutq.
   
3. 
   Tinglovchi yashaydigan hududga moslashtirilgan nutq.
   
4. 
   Varvarizmlar, dealektizmlar bilan boyitilgan nutq.
   

17. 
    Til me’yori nima?
    

1. 
   Nutq madaniyati nazariyasining markaziy tushunchasidir
   
2. 
   Til madaniyati nazariyasining markaziy tushunchasidir
   
3. 
   Fan madaniyati nazariyasining markaziy tushunchasidir
   
4. 
   Nutq madaniyati nazariyasining yordamchi tushunchasidir
   

17. 
    Til birligining to’g’ri yoki noto’g’ri ekanligini aniqlab beruvchi me’yor qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan?
    

1. 
   Adabiy til me’yori
   
2. 
   Nutqiy me’yor
   
3. 
   Til me’yori
   
4. 
   Mantiqiy me’yor
   

17. 
    So‘zlashuv nutqi me’yori, ijtimoiy tarmoqlar me’yori, adabiy tili me’yori, dialektal me’yor o’zbek tilining qaysi me’yor turiga kiradi?
    

1. 
   Xususiy me’yor
   
2. 
   Umumiy me’yor
   
3. 
   Lahja va shevalar me’yori
   
4. 
   Adabiy til me’yori
   

17. 
    Adabiy talaffuz me’yoriga qaysi javobda to’g’ri ta’rif berilgan?
    

1. 
   Til birliklarining og’zaki nutq jarayonida adabiy til me’yoriga muvofiq kelishidir.
   
2. 
   Til birliklarining yozma nutq jarayonida adabiy til me’yoriga muvofiq kelishidir.
   
3. 
   Nutq birliklarining og’zaki adabiy til me’yoriga muvofiq kelishidir.
   
4. 
   Til birliklarining og’zaki nutq jarayonida sheva va lahjalar me’yoriga muvofiq kelishidir.
   

17. 
    Adabiy til uchun turlovchi, tuslovchi hamda so’z yasovchi qo’shimchalarning eng ma’qul variantlari shevalar bilan qiyoslangan holda tavsiya etilgan me’yor qaysi?
    

1. 
   Morfologik me’yor
   
2. 
   Sintaktik me’yor
   
3. 
   Fonetik me’yor
   
4. 
   Orfografik me’yor
   

17. 
    Berilgan maqollarning qaysi birida insonning nutq tuzishga e’tiborli bo‘lishi da’vat etilgan?
    

1. 
   «O‘ynab gapirsang ham, o‘ylab gapir», «Qopib emas, topib gapir»
   
2. 
   «So‘z qadrini bilmagan o‘z qadrini bilmas», «Bulbul chamanni sevar, odam Vatanni»
   
3. 
   «Oz-oz o’rganib dono bo’lur, Qatra-qatra yig’ilibdaryo bo’lur», «Yetti o’lchab, bir kes»
   
4. 
   «Qopib emas, topib gapir», «Do’st achitib gapirar, Dushman kuldirib»
   

17. 
    Nuqtalar o’rnini mos tushuvchi so’zlar bilan to’ldiring. Ta’lim va muloqotning kaliti – …..bilan, tarbiya va muomalaning kaliti – ….. bilan amalga oshiriladigan vosita.
    

1. 
   nutq, xulq
   
2. 
   notiqlik, madaniyat
   
3. 
   kitob, odob
   
4. 
   so’zlashuv, so’z
   

17. 
    Mutolaa so’zi qanday ma’noni anglatadi?
    

1. 
   Arabcha «o‘qish, o‘qib o‘rganish»
   
2. 
   Tojikcha «o‘qish, o‘qib o‘rganish»
   
3. 
   Arabcha «tushunish»
   
4. 
   Arabcha «qayta so’zlash»
   

17. 
    Yozuv ta’sirida paydo bo’lgan adabiy tilning imloviy, punktuatsion, uslubiy qonun-qoidalariga bo’ysunuvchi nutq shakli javoblarning qaysi birida to’g’ri berilgan?
    

1. 
   Yozma nutq
   
2. 
   Og’zaki nutq
   
3. 
   She’riy nutq
   
4. 
   Mazmunli nutq
   

17. 
    Yozma nutq qanday qonun-qoidalar asosida shakllantiriladi?
    

1. 
   Imloviy, punktuatsion, uslubiy
   
2. 
   Fonetik, imloviy, uslubiy
   
3. 
   Leksik, grammatik, orfografik
   
4. 
   Imloviy, punktuatsion, sintaktik
   

17. 
    Savodxonlikni ta’minlashning asosi hisoblanuvchi imlo qoidalari qaysi lug’atlarda o’z aksini topadi?
    

1. 
   Imlo lug‘atlarida
   
2. 
   Izohli lug’atlarda
   
3. 
   Ikki tilli lug’atlarda
   
4. 
   Frazeologik lug’atlarda
   

17. 
    Yozma nutqni to‘g‘ri, ifodali, aniq bayon qilishda, uning uslubiy ravonligini, tez tushunilishini ta’minlashda zaruriy vosita qaysi javobda berilgan?
    

1. 
   Tinish belgilari
   
2. 
   Unli tovushlar
   
3. 
   So’z birikmalari
   
4. 
   Gap
   

17. 
    Quyidagi javoblarning qaysi birida ilmiy uslubga to‘g‘ri ta’rif berilgan?
    

1. 
   Ilmiy uslub fan, texnika va ishlab chiqarish bilan bog’liq bo’lgan vazifaviy uslubdir
   
2. 
   Ilmiy uslub so’zlashuv, texnika va ishlab chiqarish bilan bog’liq bo’lgan vazifaviy uslubdir
   
3. 
   Ilmiy uslub fan, ishlab chiqarish va badiiylik bilan bog’liq bo’lgan vazifaviy uslubdir
   
4. 
   Ilmiy uslub og’zaki nutq bilan bog’liq bo’lgan vazifaviy uslubdir
   

17. 
    Uslublarning qaysi birida til birliklaridan kishilarning kundalik norasmiy, erkin muomalalari doirasida amal qilinadi?
    

1. 
   So’zlashuv uslubi
   
2. 
   Ilmiy uslub
   
3. 
   Badiiy uslub
   
4. 
   Rasmiy uslub
   

17. 
    Rasmiy ish hujjatlari uslubi –………… nuqtalar o‘rniga to’g’ri javobni qo‘ying.
    

1. 
   hozirgi o’zbek adabiy tilining ma’muriy va yuridik ishlarda amal qiladigan bir ko’rinishi.
   
2. 
   kishilarning kundalik norasmiy, erkin muomalalari doirasida til birliklarining o’ziga xos amal qiluvi
   
3. 
   fan, texnika va ishlab chiqarish bilan bog’liq bo’lgan vazifaviy uslub
   
4. 
   adabiy tilning nutqiy imkoniyatlari to’laligicha namoyon bo’luvchi uslub
   

17. 
    Matbuot, radio, televideniyega xos bo’lgan til uslubini belgilang.
    

1. 
   Publitsistik uslub
   
2. 
   So’zlashuv uslubi
   
3. 
   Ilmiy uslub
   
4. 
   Badiiy uslub
   

17. 
    Nutqining tozaligi haqidagi qaysi fikr to’g’ri?
    

1. 
   Adabiy til uchun bеgona unsurlari (dialеktizmlar, varvarizmlar, lahjaviy so’zlar, kanselyarizmlar, parazit so’zlar) bo’lmagan, aхloq mе’yorlari tan olmaydigan so’zlardan holi bo’lgan holda tuzilgan nutq
   
2. 
   Dialеktizmlar, varvarizmlar, lahjaviy so’zlar, kanselyarizmlar, parazit so’zlar bo’lgan, aхloq mе’yorlari tan olmaydigan so’zlardan хoli bo’lmagan holda tuzilgan nutq
   
3. 
   Dialеktizmlar, varvarizmlar, lahjaviy so’zlar, kanselyarizmlar bo’lgan, aхloq mе’yorlari tan olmaydigan so’zlardan хoli bo’lmagan holda tuzilgan nutq
   
4. 
   Adabiy til uchun bеgona unsurlari (dialеktizmlar, varvarizmlar, lahjaviy so’zlar, kanselyarizmlar, parazit so’zlar) bo’lmagan nutq
   

17. 
    Qaysi javobda ma'nodosh (sinonim) so‘zlar to‘g‘ri berilgan?
    

1. 
   chiroyli, suluv, go‘zal
   
2. 
   subut, burd, tob
   
3. 
   sevinch, surur, huzur
   
4. 
   jang, urush, surur
   

17. 
    Yozilishi va talaffuzi bir xil, anglatgan ma’nosi har xil bo‘lgan so‘zlar qanday so‘zlar deyiladi?
    

1. 
   Omonimlar
   
2. 
   Sinonimlar
   
3. 
   Antonimlar
   
4. 
   Paronimlar
   

17. 
    Yozma nutqning harflar tizimini o‘rganadigan tilshunoslik bo‘limi bu ...
    

1. 
   Grafika
   
2. 
   Fonetika
   
3. 
   Orfografiya
   
4. 
   Orfoepiya
   

17. 
    Paronim so`zlаr qаtоrini to`g`ri bеlgilаng.
    

1. 
   Amir-amr, asr-asir, davo-da’vo
   
2. 
   Suluv, go`zаl, хushro`y, dilbаr
   
3. 
   Оsh, tush, tut
   
4. 
   Ko‘z, bosh, kalit
   

17. 
    “Davlat tili to‘g‘risida”gi Qonunda “Fuqarolik holatini qayd etuvchi hujjatlar, shaxsning kim ekanligini va uning huquqlarini tasdiqlovchi hujjatlar davlat tilida rasmiylashtiriladi, zaruriyatga qarab boshqa tilda tarjimasi takrorlanishi mumkin”, deb nechanchi moddada belgilab qo‘yilgan?
    

1. 
   13-moddada
   
2. 
   6-moddada
   
3. 
   18- moddada
   
4. 
   10-moddada
   

17. 
    Shevaga oid so‘zlar qatnashgan qatorni belgilang.
    

1. 
   Narvon, paqir
   
2. 
   Ko‘kat, archa, chinor
   
3. 
   Zoti oliylari, volidayi muhtarama
   
4. 
   Oshqovoq, dumbul
   

17. 
    Leksikografiya bo‘limida nimalar o‘rganiladi?
    

1. 
   Lug‘atlar
   
2. 
   Leksemalar
   
3. 
   Shevalar
   
4. 
   Iboralar
   

17. 
    O‘zbek tilining asosiy imlo qoidalari qachon qabul qilingan?
    

1. 
   1995-yil 24-avgust
   
2. 
   1994-yil 24-avgust
   
3. 
   1995-yil 21-dekabr
   
4. 
   1993-yil 2-avgust
   

17. 
    “Davlat tili to’g’risida”gi Qonun necha moddadan iborat?
    

1. 
   24 moddadan
   
2. 
   20 moddadan
   
3. 
   21 moddadan
   
4. 
   28 moddadan
   

17. 
    O‘zbek tilining asosiy imlo qoidalari nechta qoidani o‘z ichiga oladi?
    

1. 
   82 qoida
   
2. 
   80 qoida
   
3. 
   84 qoida
   
4. 
   90 qoida
   

17.