n
XI +
Xn
Bunda: £ - yig‘indi belgisi;
i - omillaming tartib soni;
(i= 1, n ) - omillaming umumiy soni;
Xi-i - omilning nomi.
Ushbu model amaliyotda juda qo‘p qo‘llaniladi. Masalan, aksiyadorlik jamiyatlariga qarashli korxonalar ishlab chiqargan tovar mahsulotlarining hajmi, ularda band bo‘lgan ishchi va xizmatchilaming umumiy ro‘yxatdagi soni va h.k. Faraz qilamiz: ishlab chiqarish aksiyadorlik jamiyatiga 10 ta kichik korxona qaraydi. Ulaming har biri har xil hajmda mahsulot ishlab chiqargan. Barcha ishlab chiqarilgan mahsulotni aniqlash uchun additiv modeldan foydalanganda quyidagi formulaga ega bo‘linadi:
' ' 10
7 = = Xl + X2 + X3 + ... + X10 (i= 1,10 )
i
Multiplikativ model ham tahlilda keng qo‘llaniladi. Bu model hatija bilan omil o‘rtasidagi bog‘liqlik ko‘paytirish bilan ifodalanganda qo‘llaniladi. Masalan, “U” natija bir qancha omillar (Xi, X2, ..., Xn) ko‘paytmasidan iborat, deb faraz qilamiz. U holda multiplikativ modelning ko‘rinishi quyidagicha bo‘ladi:
y=Ylx'-xi*x2*xi*...* x„ (i=Ui)
i—1
Bunda: n - ko‘paytirish belgisi;
i - omillaming tartib soni;
(i= 1, n ) - omillaming umumiy soni;
Xi-i - omilning nomi.
Ushbu model ham tahlilda keng qo‘llanidadi, chunki juda ko‘p natija amaliyotda omilning ko‘paytmasidan iborat bo‘ladi. Masalan, tovar oborotining hajmiga ta'sir qiluvchi moddiy-texnika bazasi bilan bog‘liq omillami olaylik. Unga savdo shaxobchalarining soni(Sh), har bir savdo shahobchasiga to‘g‘ri keladigan savdo maydoni (Msh), har bir kv. M. Savdo maydoniga to‘g‘ri keladigan tovar oboroti (TM) ta'sir qiladi. Natija bilan ushbu omillar o‘rtasidagi bog‘liqliqni quyidagicha ifodalash mumkin:
Do'stlaringiz bilan baham: |
