O’zbekison respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalarvazirligi jizzax politexnika institui


Download 1.19 Mb.
bet18/80
Sana18.06.2023
Hajmi1.19 Mb.
#1569442
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   80
Bog'liq
Глоссарий-MQ12344

Elastik deformatsiyalar

tashqi kuchlar olib tashlanganidan keyin yo'qolgan tananingg deformatsiyalari.
Tasavvur qilaylik, tana tashqi yuk ta'sirida qulab tushmagan. Endi yukni nolga tushiramiz. Shu bilan birga , ichki kuchlar tufayli tananingg deformatsiyasi ham kamayadi. Bo'shatishdan keyin materialningg asl hajmi va shaklini tiklash qobiliyati elastiklik deb ataladi . Deformatsiyaningg yukni tushirish vaqtida yo'qoladigan qismi elastik deformatsiya deyiladi. Agar tana yuk olib tashlanganidan keyin o'ziningg hajmi va shaklini to'liq tiklasa, u mutlaqo elastik deb ataladi.

Eyler muammosi

F uzunlamasına kuch bilan siqilgan, uchlarida ilmoqli novdani ko'rib chiqaylik.

Aytaylik, negadir novda o'qningg kichik egriligini oldi, buningg natijasida unda M egilish momenti paydo bo'ldi :
M = -F ,
Qayerda y - x koordinatasi bilan ixtiyoriy bo'limda novda burilishi .
Kritik kuchni aniqlash uchun siz elastik chiziqningg taxminiy differentsial tenglamasidan foydalanishingiz mumkin:

bu erda E - Young moduli; J - z o'qiga nisbatan novda kesiminingg eksenel inersiya momenti Ushbu holatda; EJ ­tayoqningg egilishdga qattiqligidir. Chap va o'ng qismlarningg belgilari berilgan koordinatalar tizimida mos keladi.
n = 1 (sinusoidningg bir yarim to'lqini novda uzunligi bo'ylab to'g'ri keladi) va J = J min (tayoq egilgan) da minimal qiymatga ega bo'lishini ko'rish mumkin. eng kichik inersiya momentiga ega bo'lgan o'q haqida)

Eyler formulasi deb ataladi va uningg yordami bilan aniqlangan kritik kuch Eyler kuchidir .

egilish

Burilish - bu deformatsiyaningg bir turi bo'lib, unda novdaningg dastlabki tekis o'qi egiladi.
Bukishda ishlaydigan tekis o'qi bo'lgan novda balka deyiladi . Balkalar barcha qurilish konstruksiyalariningg eng muhim elementlaridan biri, shuninggdek, mashinasozlik, kemasozlik va texnologiyaningg boshqa sohalarida qo'llaniladigan ko'plab tuzilmalardir.
Galiley o'ziningg "Ikki yangi fan sohasi bo'yicha suhbatlar va matematik dalillar" kitobida ko'targan . 1826 yilda, ya'ni deyarli ikki asrdan so'ng, frantsuz olimi Klod Lui Mari Anri Navier ( Navier , 1785 - 1836) balkalarningg egilish nazariyasini yaratishni amalda yakunladi. Bu nazariya, mohiyatiga ko'ra, bugungi kunda ham qo'llaniladi.

Download 1.19 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   80




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling