O’zbekison respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalarvazirligi jizzax politexnika institui

Dumaloq chiziqlarningg buralish nazariyasi asosidga taxminlar .
Milni burishningg kichik burchaklarida:
- deformatsiyadan oldin tekis va uningg o'qiga perpendikulyar bo'lgan ko'ndalang kesimlar deformatsiyadan keyin tekis bo'lib qoladi (burishmaydi) va milningg o'qiga perpendikulyar (bu taxmin odatda tekis kesmalar ggipotezasi yoki Bernulli ggipotezasi deb ataladi);
- kesmalarningg radiuslari deformatsiya paytida egilmaydi va ularningg uzunligini o'zgartirmaydi;
- burilish natijasida milningg uzunligi ham o'zgarmaydi.
Shunday qilib, milningg ko'ndalang kesimi qattiq disk kabi buralishda harakat qiladi va u holda buralish deformatsiyasini bir kesmaningg boshqasiga nisbatan kesish natijasi deb hisoblash mumkin. Binobarin, milningg kesishgan nuqtalarida faqat tangensial kuchlanishlar paydo bo'ladi.
Yuqoridga taxminlarga asoslangan burilish nazariyasi ko'plab eksperimental ma'lumotlar bilan yaxshi tasdiqlangan. Dumaloq tayoqlarningg buralishini eksperimental ravishda o'rgangan birinchi tadqiqotchilardan biri frantsuz olimi Sharl Augustin Coulomb ( Kulon , 1736 - 1806) edi.
To'rtburchaklar kesimli novdalarningg buralishi.
Dumaloq mil uchun tuzilgan yuqorida aytilgan taxminlar to'rtburchaklar kesimli novda uchun qabul qilinishi mumkin emas. Bunday novda buralganda, kesmaningg alohida nuqtalari uningg o'qi bo'ylab harakatlanadi. Va shuningg uchun butun qism, umuman olganda, tekis bo'lishni to'xtatadi (u burishadi). Deb atalmish novda kesiminingg deformatsiyasi .
Bu muammo dumaloq tayoqningg buralishi bilan solishtirganda ancha qiyin. ko'ndalang bo'lim va materiallarningg qarshilik usullari, uni hal qilib bo'lmaydi.
Kesish burchga va nisbiy burilish burchga o'rtasidga bog'liqlik.
Uzunlikdga milningg bir qismini ko'rib chiqing dz . Faraz qilaylik, milningg o'ng kesimi chap qismga nisbatan d ph burchak orqali aylangan. Milningg o'qidan r masofada joylashgan o'zboshimchalik bilan bo'ylama tola uchun r d ph ga teng mutlaq siljish bo'ladi (1-rasm).

1-rasm. Buralish
Keyin siljish burchga

Formula (2) ga kiritilgan miqdor