Өзбекистан республикасы жоқары ҳӘм орта арнаўлы билимлендириў министрлиги бердақ атындағЫ

1.6. Pa’ndi oqıtıw semestri h’a’m metodikalıq ko’rsetpeler.
« Numizatika » qa’nigelik pa’ni bakalavriat basqıshındag’ı 3-kurs studentlerine I semestrde oqıtıladı h’a’m imtih’an menen juwmaqlanadı. Watanımız tariyxının’ jan’a betleri ashılıp atırg’an h’a’m bu’gingi ku’nimiz de tariyx betlerinen orın alıp atırg’anlıg’ı sebepli bul pa’ndi tolıq u’yreniw ushın bag’darlama mazmunına kirmey qalg’an ayırım temalar, bu’gingi ku’nimizdin’ ayırım tariyxıy protsessleri, Prezidentimiz shıg’armaları, bayanatları, maqalaları o’z betinshe jumıs sıpatında u’yreniledi.
1.7. Ulıwma h’a’m oqıw isleri tu’rleri boyınsha ko’lemi.
5120300 tariyx bakalavr ta’lim bag’darı III kurs studentlerine ulıwma ko’lemi 92 saat bolıp, onnan 24 saatı lektsiya h’a’m 26 saatı a’meliy (seminar) sabag’ı, 42 saat studentlerdin’ o’z betinshe jumısları ushın ajıratılg’an.

Oqıw saatlarının’ bo’listiriliwi

q/s	Lektsiya temalari	Ja’mi saatlar	Ba’rshe bakalavr jo’nelislerde
			Lekstiya	Ameliy shiinig’iw	O’zbetinshe jumis
1	2	3	4	5	6
1	Kirisiw. Numizmatika pa’ni ha’m onin’ waziypalari	6	2	2	6
2	A’yyemgi Grek tengeleri	6	2	2	2
3	A’yyemgi Rim tengeleri	6	2	2	2
4.	Axamoniylar, arshakiylar va sosaniy shaxonshoxlariinin’tengeleri	8	2	2	2
5	A’yyemgii ha’m orta asir Qitay tengeleri	6	2	2	4
6	Rossiya tengeleri	8	2	2	2
7	Rawajlang’an orta asir Evropa tengeleri	8	2	2	4
8	Jan’a da’wir Evropa va Amerika tengeleri	8	2	2	4
9	A’yyemgii, Da’slepki orta asir O’zbekstan tengeleri	8	2	2	4
10	XI-XIII- asir baslarindag’i O’zbekstan tengeleri	8	2	2	4
11	XIII-XIV asir 1-yarirminda O’zbekstanda aylanista bolgan tengeler	8	2	2	4
12	Amir Temur ha’m Temuriyler, Sheybaniylar,Joniylar dawirindegi O’zbekstan tengeleri	8	2	2	4
13	XVIII-XX asir baslarinda Buxara, Xiva, Qoqan xanliqlarinda basip shig’arilg’an tengeler.	8	2	2	4
	J a’ m i :	92	24	26	42

II. seminar HA’M A’MELİY JUMIS TEMALARI HA’M OLARDI ShO’LKEMLESTİRİW USIL HA’M METODLARI
1-seminar. tema:

Kirisiw. Numizmatika pa’ni ha’m onin’ waziypalari. (2 s)

1. 
   Numizmatika tu’sinigi. Pa’nnin’ qa’liplesiwi. İ.Ekkel.
   
2. 
   A’yyemgi dawirde ayirbaslaw xizmeti.
   
3. 
   Ten’gelerdi oylap tabiw. Da’slepki watanlar.
   
4. 
   O’zbekstanda numizmatika pa’ni. O’zbek ma’mleketshiligi tariyxin uyreniwdegi ahmiyeti.
   

A D E B İY A T L A R:

1. 
   Karimov İ.A. Torixiy xotirasiz kelajak yuk. Toshkent, 1998 .
   
2. 
   Numizmaticheskiy slovar. M. 19w9 g.
   
3. 
   Rtveladze E.V. Drevnie monetı Sredney Azii. T.,1989.
   
4. 
   Fedorov-Davıdov G.A. Monetı svideteli proshlogo. M.,1989.
   

2. A’yyemgi dawir Grek ten’geleri.(2 s)

1. 
   Gretsiya qala-ma’mleketleri..A.Makedonskiy.Ellinizm.
   
2. 
   Da’slepki ten’ge watani. Gretsiya owirliq ha’m o’lshew sistemasi.
   
3. 
   Qara ten’iz boylarindag’i qala-maamleketler ten’geleri.
   
4. 
   Elektron ten’geler. Jaziw ha’m ikonografiya.
   
5. 
   A.Makedonskiy ha’m selevkiylar tengeleri.
   

A D E B I Y A T L A R.

1. 
   Zograf A.N. Antichnıe monetı. M., 1951 .
   
2. 
   Rtveladze E.V. Drevnie monetı Sredney Azii. Tashkent, 198w .
   
3. 
   Fedorov-Davıdov G.A. Monetı svideteli proshlogo. M., 198w.
   
4. 
   Numizmaticheskiy slovar. M.,1982.
   
5. 
   Slovar antichnosti. M.,1989.
   

3. A’yyemgi Rim tengeler (2 s)

1. 
   Moneta haqqida Rim a’psanasi. Da’slepki ten’geler.
   
2. 
   Ten’gelerdin’ quninin’ belgileri, funt, untsiya, sitsilik, draxma. Su’wretler.
   
3. 
   Pul reformalar. Gay Flaminiy.Yuliy Tsezar, Pompey ten’geleri.
   
4. 
   A’yyemgi Rim ten’geleri ma’deniyatti u’yreniwde a’hmiyeti.
   

A D E B İ Y A T L A R:

1. 
   Numizmaticheskiy slovar. Lvov, 198n .
   
2. 
   Zograf A.N. Antichnıe monetı. M.,1951.
   
3. 
   Fedorov-Davıdov G.A. Monetı svideteli proshlogo. M.,1985.
   
4. 
   İstoriya drevnego mira. Drevniy Rim. M., 1998.
   

5. Pyatıgin Andrey. Antichnaya numizmatika. Httr:// coins.msk.ru/

4.Axamoniylar, arshakiylar ha’m sasaniy shaxonshoxlarinin’ ten’geleri.. (2 s)

1. 
   Axamoniylar saltanati. Ten’geler, grek ten’geleri orni. Dara 1 tengeleri. Darik, sikl.
   
2. 
   Parfiya te’ngeleri. Arshak 1.», Mitridat 1, Frat 1, Orod.
   
3. 
   Grek- Baktr ten’geleri.
   
4. 
   Sasaniyler ten’geleri. Altin ten’ge-dinar, gu’mis- draxma, mis-tetradraxma.
   

A D A B İ Y A T L A R:

1. 
   Rtveladze E.V. Drevnie monetı Sredney Azii. Tashkent, 198w .
   
2. 
   İstoriya İrana. M.,198w.
   
3. 
   Masson V.M. Denejnoe xozyaystvo drevney Sredney Azii po numizmaticheskim dannım. // VDİ. 1955.
   
4. 
   Fedorov-Davıdov G.A. Monetı svideteli proshlogo. M.,1985.
   

5. A’yyemgi ha’m orta asir Qitay ten’geleri. (2 s).

1. 
   A’yyemgi Qitayda quyma tengeler.
   
2. 
   Tengelerde jaziwlardin’ payda boliwi.
   
3. 
   Qitay ten’ge birlikleri: Tsin Shi Xuan, reformasi
   
4. 
   Qubla Qita. Lyan, van Man, Sun, Min ten’geleri
   

A D E B İ Y A T L A R:
1. Bıkov A.A.Monetı Kitaya. L.19w9.
2.Fedorov-Davıdov G.A. Monetı svideteli proshlogo. M.,1985.
3. Stujina E.P. Kitayskiy gorod. M.,1989.

6. Rossiya ten’geleri. 2 s

1. 
   Ayyemgi Rusdag’i ten’geler.
   
2. 
   A’yyemgi Rusdag’i pul-owirliq sistemasi
   
3. 
   Ulli ha’m jas knyazlar ten’geleri.
   
4. 
   XU11 asir ten’geleri
   
5. 
   Petr 1 pullari, reformalari.
   

A D E B İ Y A T L A R:
1. Fedorov-Davıdov G.A. Monetı Moskovskoy Rusi. M.,1981.
2. Spaskiy İ.G. Russkaya monetnaya sistema. L,19w2.
3. Yanin V.L. Denejno-vesovıe sistemı russkogo srednevekovya. M.,19w5.
4. Sotnikova M.P., Spaskiy İ.G. Tısyachiletiya drevneyshix monet Rosii. Svodnıy katalog russkix monet X-XU111. L.,199q.
7. Rawajlang’an orta asir Evropa ten’geleri. 2 s

1. 
   Meroving, Koroling ten’geleri
   
2. 
   Vizantiya ten’geleri.
   
3. 
   XIII-XIV asir Evropa ten’geleri.
   
4. 
   XV-XVII asir monetalari.
   

A D E B İ Y A T L A R:

1. 
   Fedorov-Davıdov G.A. Monetı svideteli proshlogo. M,198w.
   
2. 
   Numizmaticheskiy slovar. Lvov,1990.
   
3. 
   Arxeologicheskiy slovar. M.,198w.
   

8. Jan’a dawir Evropa h’am Amerika ten’getaniwshiligi (2 s)

1. 
   XU111 asir İspaniya Germaniya tengeleri.
   
2. 
   Angliya ha’m Frantsiyada shig’arilg’an altin, mis tengeleri.
   
3. 
   AQSh dag’i pul birligi. Taler-dollar- 1w92 yil.
   

4 Ha’zirgi dawir pulnamalar
A D E B Y A T L A R:

1. 
   Elizavetin G. Pulnoma. Tashkent,19w9.
   
2. 
   Voronov Yu.P. Stranitsı istorii deneg. Novosibirsk, 198u.
   
3. 
   Numizmaticheskiy slovar. M,1990.
   

9. A’yyemgi da’slepki orta asir O’zbekstan tengeleri. n s.

1. 
   O’zbekstan aymag’indag’i a’yyemgi ten’geler.
   
2. 
   Grek-Baktriya shoxlarinin’ ten’geleri. O’lshem birliklari. İkonografiya.
   
3. 
   O’zbekstanda jergilikli zarbxanalarnin’ payda boliwi. Baktriya, Kushan tengeleri.
   
4. 
   A’yyemgi Sog’diyana ten’geleri.
   

5. A’yyemgi Xorezmde tovar pul aylanislari.
A D E B İ Y A T L A R:

1. 
   Rtveladze E.V. Drevnie monetı Sredney Azii. T.,198w..
   
2. 
   Fedoroı-Davıdov G.A. Monetı svideteli proshlogo. M.,198w.
   
3. 
   Gafurov B.G. Tadjiki. Dushanbe,1989.
   
4. 
   Vainberg B.İ. Monetı drevnego Xorezma. M..19ww.
   
5. 
   Pyatigin A. Antichnaya numizmatika. http/ coins/msk/ru/
   

10. XI-XIII asir baslarindag’i O’zbekstan ten’geleri (2 s)

1. 
   Koroxoniy, Saljuk ha’mXorezmshaxlar ten’geleri
   
2. 
   Ten’gelerdegi o’zgerisler. Tu’rleri.
   

Jaziwlar, diniy xutba. Gu’mis krizisi.
A D E B İ Y A T L A R:

1. 
   Fedorov-Davıdov G.A. Monetı svideteli proshlogo. M.,198w.
   
2. 
   Davidovich E.A. Monetnoe xozyaystvo v Sredney Azii. M,19u8.
   
3. 
   Gafurov B.G. Tadjiki. Dushanbe,1989.
   
4. 
   Kochnev B.D. Zametki po srednevekovoy numizmatike Sredney Azii. Chast.8.(Karaxanida)// İMKU., vıp. 21. T.,198w.
   
5. 
   Kochnev B.D. Zametki po srednevekovoy numizmatike Sredney Azii. Chast.9. (Samanidı, Karaxanididı, Anushteginidı.) // İMKU., vıp.22. T.,1988.
   

11.XIII-XIV asir 1-yarimindag’i Ozbekstanda aylanista bolg’an ten’geler.

(2 s )

1. 
   Mon’gollar basqinshilig’i. Chagatay ha’m Altin orda ma’mleketi.
   
2. 
   Eski ten’gelerden paydalaniw.
   
3. 
   Masudbek reformasi.
   
4. 
   Altin Orda ten’geleri. G’arezsiz Xorezm ten’gestaniwshiligi (X111- X1U asir).
   

A D E B I Y A T L A R.

1. Fedorov-Davıdov G.A. Monetı svideteli proshlogo. M.!98w.
2. Fedorov-Davıdov G.A. Numizmatika Xorezma zolotoordınskogo perioda. M.19u5. vıp.5.// Numizmatika i Epigrafika.
3. Davidovich E.A. Denejnoe xozyaystvo Sredney Azii X111-XU1 vv. M.19u8.
4. Gafurov B.G. Tadjiki. M.19wq.

12. Amir Temur ha’m Temuriyler, Sheibaniyler, Djanidler dawirindegi O’zbeksstan ten’geleri.

1. 
   Amir Temur saltanati. Tema tariyxtaniwshiligi.
   
2. 
   Amir Temur dawirindegi ten’getaniwshiliq.
   
3. 
   Temuriyler dawiri ten’geleri. Ulug’bek reformalari.
   
4. 
   Temuriyler ten’geleri o’zbek dma’mleketshiligi tariyxin u’yreniwde ahmiyeti.
   
5. 
   Sheybaniy, Joniylar ten’geleri.
   

A D E B İ Y A T L A R

1.İbn Arabshax. Temur tarixi. 1-2 jild. T.1992.
2.Amir Temur va Ulugbek tarixi. T.,199u.
3.Tuxtiev İ. Temur va Temuriylar sulolasining tangalari. T.,1992.
4. Kochnev B.D. Monetnoe delo v gosudarstve Amir Temura i Temuridov.//ONUz.199u. № w-10.
5.Davidovich E.A.İstoriya monetnego dela Sredney Azii XU11-XU111 vv. (Zolotıe i serebryanıe monetı Djanidov). Dushanbe,19un.

13. XVIII-XX asir baslarinda Buxara, Xiva, Qoqand xanliqlarinda basip shig’arilg’an ten’geler (2 s)

1. 
   Buxara amirligi ten’geleri.
   
2. 
   Xiva xanlig’i tengeleri
   
3. 
   Qoqand xsnlig’i ten’geleri.
   
4. 
   Ten’geler tu’rleri, quni, owirlig’i ha’m bazar bahasindag’i orni.
   

A’DEBIYATLAR

1. 
   İshanxanov A.X. Katalog monet Kukandskogo xanstva v X1X v. T.,19wu.
   
2. 
   İstoriya Xorezma. T.1992.
   
3. 
   Xorazm tarixi. Urganch,1992.