O`zbekistan respublikasi joqari ha`m orta arnawli bilimlendiriw ministrligi

1. Pedagogikaliq joqari oqiw orinlari ushin biologiyadan MTS

Ma’mleketlik ta’lim standarrtlari tuwrisindag’i nizam

1. Uliwmaliq qag’iydalar.

1.1. Ozbekstan respublikasinin;’ ta’lim tuewrisindag’i nizamnin’ 7- statiyasinda “Kadrdralar tayarlarw millliy da’sturi”ne baylanisli respublikada idaraliq boysiniwi ha’m mulkshilik formalarinan qatiynazer, ta’lim muassalalrinin’ barliq turleri ushin majburiy bolg’an MTS belgilenedi.

1.2. MTS – satandartlastiriw obektine salistirmali meyorlar ha’m talaplardi belgileydi ha’ de “Standartlastiriw tuwrisinda” g’i Ozbekstan Respublikasuinin’ nizamina muwapiq tasdiqlanadi.

1.3. MTS kadrlar tayarlaw sipatina , ta’lim mazmuina qoyilatig’un talaplardi bilim aliwshilardi tayarlig’inin’ jeretlishe ha’m zarur da

Rejesin fha’m ta’lim orinlarinin’ pitkeriwshilerine salistirmali qoyilatig’un konlikpe, talaplartin, oqiw juklemesinin’ zarurli mug’darin. Talim orinlarinin’iskerlign ha’m kadrlar tayarlaw sipatin bahalaw tartibi ha’m mexanizmin belgileydi.

1.4. MTS pratsesin ha’m orinlari iskeligin bahalawdi tarupke saliwshi basqa meyarliq hujjetlerdi jaratiw ushin tiykar esaplanadi.

MTS maqset ha’m waziypalari

2.1. MTS jariyalaniwi tomendegi maqsetlerdi a’melge asiriwdi nazerde tutadi.

- ta’limnin’ joqari sipatin ha’mde ma’mlekette a’melgeasiriip atirg’a teren’ ekanomikaliq ha’m satsial ozgerisler rawajlang’an demokkrtaik ma’mleketti patyda etiw talaplarina juwap beriwshi kadrlar tayarlaw di ta’minlew

- Ma’mlekettin’ satsial ha’m ekanomikaliq rawajlaniwi keleshegi jamiyet mutajliklerinen pa’n texnika ha’m texnologiyanin’ zamanagoy jen’islerinen kelip shig’ip kadrlar tayarlaw mazmuninn tartipke saliw

- ta’limnin’ demokkratlasiwi insaniylasiwi ha’m satsiaollasiwi

- talim aliwshilardin’ huqiqiy ekanomikaliq bilimler darejesin sondayaq ta’lim pratsessinin’ natiyjeliligin asiriw

- sipatli ta’lim xizmetlerin korsetiw, ta’lim ha’m kadrlar taearinda shaxsnin’ jamiyat ha’m mamlekettin’ maplerin qorg’aw

- kadrlar tayarlaw suipatin ha’m talim iskerligin bahalaw miyzanlari ha’m tartibin belgilew

- ta’lim pratsessi ha’m kadrlar tayarlawdin’ izbe-izligin tamiynlew ta’limnin;’barliq turleri ha’m basqish;larinda oqiw tarbiya pratsesein durislaw

- miynet ta’limi xizmetleri bazarinda basekeleslikti ta’miynlew

- 2.2. MTS waziypalari

- Ta’lim sipati ham kadrlar tayarlawg’a korsetiletig’un rta’olim xizmetleri nomenklaturasina salistirmali qoyilatig’un xizmetler. Belgilew

- talimge ha’m onin’ natiyjelerine ta’li aliwshilardin’ bilimi ha’m kasoplik konlikpelelri darejelerin waqti-waqtimenen bahalaw tartibi ha’m tartipleniwine, tali iskerligi ustinen nazaarta qiliwg;’a qoyilatig’un tiyisli talaplardi belgilewshi miyarliq bazani jaratiw

- talimnin’ barliq turleri ha’m olar ozara bayklanislilig’in uzliksiz ta’lim sistemasinda ha’m kadrlar tayarlawda izbe=-izligin tayarlaw

- oqiw tarbiya ha’m ta’lim pratsessinin’ uzliksiz axbart pene ta’minleniiwne ta’lim pratsessinin’ nazrarat qiliniwina ta’li orinl;arinda ta’lim aliwshilar ha’m pitkeriwshilerinin’ konolikpesin salistirmali miyarlar h’m talaplarin belgilew

-ta’lim ha’m kadrlar tayarlaw baha beriwde holis sistemani talim orinlarin atestatsiyadan ha’m akkreditatsiya qilishdi jariyalaw

- kadrlardi maqsetli ha’m sipatlui tayarlaw ushin ta;limk pan ha’m islep shig’ariw natiyjeli integratsiyasin ta’miynlew

- milliy standartlar talabinin’ ilim sipati ha’m kadrlare tayaralawg’a salistirmali xaliqliq talaplarg’a maslig’i n ta’miynlew

- 3.Ta’limnin’ stanartlastirilig’an turleri

3.1 MTS rtomendegi turleri ushin vbelgilenedi.

- uliwma orta ta’lim baslawish ta’lim

- orta arnawli, kasip oner ta’limi akademik litcey, kasip-oner kollejleri

- Joqari ta’lim bakalavriyat, magistratura

3.2. mektepke shekemgi, mektepten tisqari, joqari oqiw ornian keyingi ta’lim kadrlaer konlikpesin asiriw ha’m olardi qayta tayarlaw ushin mamleketlik basqariwinin’ vakalatli organlari tarepinen mmlketlik tal;aplari belgilenedi.

4. Ta’limdi standartlastiriw obektleri

Tomendegiler ta;limdi satandartlastiriw obektleri esaplanadi.

4,1, Ta’lim pa’nlerinin’ duzilimesi, mazmuni. Oqiw uyuspasi, kolemi, ta’lim aliwshilar ha’m pitkeriwshiler malaka darejesin ha’m tauarklaw sipati

- 4.2. talaplar meyarlar ha’m qag’iydalar. Pedagogika gham axbarot texnologiyalari ta’lim usillari ha’m qurallari, sondayaq ta’lim sistemasinda qollanilatig’un atamalar ha’m kategoriyalar

4.3. Ta’lim aliwshuiliar bilim daerejesine ha’m kasiplik maharatina diagnoz qoyish tartibi, pitkeriwshiler sipatin, ta’lim iskerligin pedagog ha’m pedagog xizmetkelrer sipatin bahalaw.

5. MTS isdlep shig’ariw g’a qoyil;atig’un ta;aplar

Tomendgeiler MTS islep shig;’ariwg’a qoyilatig’un tiykarg’italaplar esaplabnadi.

5.1. Kadrlar tayarlawdin’ milliy dasturinin’ mqsetleri, waziypalari ha’m qag’iydalari sozsiz amelge asiriliwg’a qatarilg’anliq

5.2. Ta’lim ha’m kasip oner dasturlerinde milliy ga’srezsizlik gha’m demokrtaiay bay milliy nmadeniyat xaliqtin’ intellektual imkaniyatlaeri ha’m uliwmainsaniy qadiryatlarin esapqa aliw

-5.3. ta’lim aliwshilarda teren’ blim g’a’rezsiz pikirlew joqari kasiplik malaka qalipestiriliwin tamiynlew

5.4. xaliq araliq tajriybe, texnik, texnologiyalar, pa’n rawajlanii da’rejei kadrlar tayarlawg’a salistirmali ameliayt tarepien qoyilatig’un talaplardi esapqa alg’an ha;d ta’lim sdtandartlarinin’ ilimimiy tiylkarlaniwi

5.5. ta’lim turleri ha’m basqishlari boyinsha standartlardin’ kelisimliligin ha’m izbe-izligin shaxstin’ ha’r tarepleme rawajlaniwin esapqa alg’an ha;da olardin’ birlesiwin tamiynlew

5.6. oqiw juklemedisnin’ maqbulligine qaratilga’anliq ta’lim aliwshilar ha’m qabiliyetleri ha’m mutajliklerine baylanisli turde t’limnin’ tabalastiriw imkniyatlarin esapqa aliw

5.7. Ta’lim aliwshilar ha’m pitkeriwshilerdi tayaralaw talim iskerligi bahalaw mezanlari ha’m tartibin belgilew

5.8. standatrlardin’ texnoogiyqaliqlig’i ha’m ha’m onin’ orinlaniin nazarat qiliaw ha’m onin’ meyarlari ha’m talapalarin buziliwinin’ aldin aliw imkaniyatalari

5.9. Standartlarg’a tajriybe den tekseriwden otken ta;lim iskerliginin’ alding’i miyarlarin kiritiw

5.10. MTS Ozbekstan respublikasi mamleketlik standartlastiriw sistemasi nizam qag’iylalari qanatlandiriwi kerek.

6. MTS islep shig’ariw, tastiylaw ha’m jariyalaw tartibi

6.1. MTS islep shig’ariw tanlaw shartlerinde tanlaw yaki ta’lim basqariwinin’ vakalaltli organlari tarepienn elon qiling’an innavatsiya layihalari tiykarinda amelge sasirikliwiu

6.2. kadrlar tayaralaw milliy dfda’sturin amelge asiriw respublika komissiyasi MTS prakti ekspertiza qiliniiwn ekspremental tekseriw otkiziw di sholkemlestiriw ha’m olardin’ natiyjeleri boyinsjha juwmaq rasmiylestiriw

6.3. kadrlar taytarlaw milliy dastueun amelge asiriw respublika komissiyasinin’ juwmah’i tiyjarinda ozbekstan respublikasinin’ vazirler muhiokamasi tarepuene tastiyqladi.

6.4. MTS olar tastiyqlag’an sanden baslap amelger kitliedi ha’m ta’lim basqariliwi vajalatli organlari ha’m talim orinlari atqaraiw ushin qabil qilinadi.

6.5. Tasdiyqlang’am MTS na muwapiq ta’lim musaslerine iye bolg’an vazirlikler ha’m idaralar ta’lim ha’m kasip oner dasturlerin islep shig’adi ha’m olardin’ amelde ozlestiriliein royonbg’a shig

Radi.

66. ta’lim aliwshilardin’ qa’bilieti ha’m mutajliklerine baylanisliu turde oqiw uyshmasin tabaqalastiriw MTS elgilenge meyarlardan artiqsha ta’lim mazmunin belgilew. Ta’lim basqariwi vakalati organlarid hha’m atqariwshgi mahalliy organlardin’ vajalatina kiredi.

MTS na ozgertiruiwler kirgiziw respublikamn satsial ekonomikalnin’ rawajlaniwina muwapiq ta’lim darejesin ha’m kadrlar tayarkawg’a salistirmali qoyiladi ha’m talaplar ozgeriwi na’tiyjesinde MTS tastutyqlaw ushin belgilenge tartipte Ozbekstan respublikasi Vazirler mahkamasi tarepinen amelge asiriladi.

Orta arnawli jasip oner ta’liminin’ standartlastiriw tamayillari standartlarin islep shig’atowda tomendegilerdi tamiynlew zaur.

Talimnin’ uzliksizligi ha’m izbe-izligimn

- ma’mmlejkettin’ satsial ekanomikali qrawajlanaiwi pa’n texnika ha’m texnologiynin’ rawajalaniwi jamiyat talapalari ha’m olardin’ zamanagoy jag’daylarin esapqa aliw

Talim ha’m pan islep siga;rowinin/ birliugi

- matnler bayaninin aniqlig’i ha’m putin qiymatlilig’i

Pa’n texnika ha’m texnologiyanin’ zmanqagoy jen’islerine resoublikadg’i ha’m shget eldegi jeteksjhi tajriybelerge mas keliwiOAKOXT maqseti ha’m waziypalari amelge asiriw

OAKOXT tarmaq standarti tomendegi komponentlerden quralg’an

1) qollaniliw tarawi

2) meyarliq ilaovalar

3) tarifler

4) Stabndarttin’ maqset ha’m waziypalari

5) kasbiy tavsifnan

6)kasipliktayarliq mazmunini’ majburiy minimum

7) namuanm oqiw rejesi

8)standart talaplardin’ orinlaniwin nazarat qliw