Haddan ortiq kredit ekspansiyasi. Mazkur omilnatijasida kredit portfeli sifati yomonlashadi, kreditlarta’minoti bo‘yicha ortiqcha qiymat yuzaga keladi va kreditriski ortadi. Kredit portfeli tarkibida kreditlar miqdoriningortishi natijasida ularning monitoringini yuritish bilan
bog‘liq qiyinchiliklar yuzaga keladi. Bunga misol sifatida,
Yaponiya, 80-yillardagi Lotin Amerika va 90-yillardagiJanubiy-Sharqiy Osiyo mamlakatlarida yuzaga kelganbank inqirozlarini keltirishimizmumkin.
Inflyatsiya. Inflyatsiya foiz stavkalari orqali banktizimiga bir qator yo‘nalishlar doirasida ta’sir etishimumkin. Bularga milliy kapitalning chetga oqib ketishi,jamg‘arishga bo‘lgan moyillikning pasayishi, aktiv va passivoperatsiyalar tuzilishidagi o‘zgarishlarni keltirish mumkin.
Shuningdek, bunday holatda bank passivlariga nisbatan(monand bo‘lmagan) uzoq muddatli aktivlarga ega bo‘lganbir qator moliyaviy institutlar qiyin ahvolga tushibqoladilar..
Belgilangan valyuta kursi. Bunday sharoitdamamlakatda narxlar barqarorligini ta’minlash maqsadidavalyuta kursini sun’iy ravishda ushlab turilishi Markaziybank valyuta zahiralari kamayishiga sabab bo‘ladi. Tashqiqarzlar bilan bog‘liq hisob-kitoblarda muammolar
kuchayib, parallel valyuta bozori vujudga keladi. Bu esa,
o‘z navbatida foiz stavkalarining oshishi va qarzdorlarto‘lovga layoqatliligining yomonlashuviga olib keladi
Bank inqirozlarining salbiy oqibatlari, ularning
turlari va shakllari
Mamlakat iqtisodiyotiga bank inqirozlarining ta’sirinianiqlash uchun ularning ta’sir doiralari, shuningdek,ularni yuzaga keltiruvchi omillarini tahlil qilish kerak.Oqibatlariga ko‘ra, bank inqirozlarini uch guruhga
ajratish mumkin: mikroiqtisodiy darajada ta’sir etuvchi,makroiqtisodiy darajada tarqaluvchi, iqtisodiyotningdemonetizatsiyasi va inflyatsiya darajalarining oshishigaolib keluvchi byudjet-moliya tizimining masshtablinobarqarorligiga olib keladi.Iqtisodiyotda bank inqirozlarining salbiy oqibatlariKaminskiy va Reynxartlar88 tomonidan empirik tadqiqetilib, ularning fikricha bank inqirozlarining oqibatlari
quyidagilardan iborat:- depozitlarning olinishi;- pulga bo‘lgan talabning pasayishi;- depozitlarga nisbatan pul oqimlarining o‘sishi;
- kreditlash hajmining pasayishi;- foiz stavkalarining o‘sishi;
- M2 agregatining o‘sishi va iqtisodiy faollikning tushibketishi.
Do'stlaringiz bilan baham: |