O’zbekiston Jurnalistika va Ommaviy Kommunikatsiyalar Universiteti Raqamli Media va Internet Jurnalistika Kafedrasi

Tadqiqotning hajmi va tuzulishi. Ishning dolzarbligi, ilmiy yangiligi, maqsad va vazifalari uning tuzulishini belgilab berdi. Tadqiqot ishi ikki bo’lim (ularning har biri ikkitadan faslga ajratilgan, o’z o’rnida har bir fasl uchun bobga doir xulosalar ham mavjud), xulosa va foydalanilgan adabiyotlar ro’yxatidan iborat.

I BOB: JURNALISTIKADA ILMIY MARIFIY MAVZULAR YORITISHINING O'ZIGA XOSLIGI
Ilmiy-ommabop bilimlarni tarqatishning eng muhim kanali ommaviy axborot vositalaridir. Mamlakatimizning tarixiy rivojlanishi jarayonida mamlakatda davlat tomonidan qo'llab-quvvatlanadigan rivojlangan ilmiy ommalashtirish tarmog'i shakllandi, unda ommaviy axborot vositalari eng muhim o'rinni egalladi. So‘nggi besh yilliklarda (2018-2023 yillar) jamiyatdagi ijtimoiy-iqtisodiy o‘zgarishlar natijasida ushbu tizimda jiddiy ijobiy o‘zgarishlar ro‘y berdi, marifiy content va ularning egalari davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlandi, ilmiy-ommabop nashrlar auditoriyasi keskin ko’paytirishga ko’mak berdi. Hozirgi vaqtda ilmiy-ommabop ommaviy axborot vositalarining rivojlanishida ijobiy o'zgarishlar kuzatildi va ularning Internet tarmog'ida mavjudligi oshdi.
Hozirgi vaqtda global tarmoqda rivojlangan ilmiy-ommabop saytlar majmui Internetning an’anaviy ommaviy kommunikatsiya kanallariga nisbatan samaradorlik, globallik, multimediya, gipermatnlilik, interaktivlik va boshqalar kabi afzalliklariga asoslangan ommaviy axborot vositalarining yangi tipologik guruhidir. Saytlar ilmiy ommalashtirishning potentsial integratsion markazi bo‘lib, foydalanuvchilarga so‘nggi ilmiy kashfiyotlar bilan deyarli bir vaqtda va to‘liq hajmda tez tanishish, mamlakat ilmiy hayotidagi voqealardan doimiy xabardor bo‘lish imkoniyatini beradi.
Ilmiy-ommabop saytlar ommaviy axborot vositalarining yangi tipologik guruhi sifatida o‘z auditoriyasiga ega bo‘lib, ularning yoshi, tarbiyaviy-psixologik rejalari alohida xususiyatlariga ega. Uni foydalanuvchilarning ikkita kichik guruhiga bo'lish mumkin: yoshlar va aralash yosh. Ikkala guruh ham ilmiy-ommabop ma'lumotlarni qidirishda faollik bilan ajralib turadi.
Ilmiy-ommabop saytlarning nashrlari ommaviy axborot vositalarining maxsus tipologik guruhi sifatida ommalashgan fanlarning keng predmetli-tematik doirasini tavsiflaydi. Ilmiy-ommabop matnlarni yaratuvchilarning nuqtai nazariga kiruvchi mavzular doirasi ilmiy bilimlar sohasining, umuman jamiyatning ob'ektiv ravishda mavjud bo'lgan, dolzarb bo'lgan ehtiyojlari ta'siri ostida shakllanadi, ommaboplar tomonidan amalga oshiriladi va o'zgartiriladi (ularni hisobga olgan holda va real imkoniyatlardan kelib chiqib) aniq ijodiy g'oyalarga aylantiradi. Ilmiy-ommabop matnlarni nashr etadigan turli saytlar o'zlarining mavzu-tematik yo'nalishiga ega, bu sayt yaratuvchilarning maqsadlari va auditoriya ehtiyojlari bilan bog'liq.
Ilmiy-ommabop resurslarning yangi tipologik guruhiga turli ixtisoslashgan modellar majmuasi kiradi. Ulardan asosiylari quyidagilardir: Ana’naviy jurnalistika radio, gazeta-jurnallar va televideniye. Shuningdek, zamonaviy jurnalistika - Internetdagi ushbu resurslarning sinf, mavzu-tematik va janr modellari bilan ham to’ldirib turadi. Saytning u yoki bu tipologik modelga yo'naltirilishi, bir tomondan, uni yaratuvchilarning o'zlarining ijodiy g'oyalari va imkoniyatlarini yetarli darajada ro'yobga chiqarish istagi, ikkinchi tomondan, auditoriyaning tabiatini hisobga olishi bilan muhimdir.

1.