O'zbekiston Milliy Ensiklopediyasi indd

ЕР ТУРЛАРИ - қ. Ер фонди. 
ЕР ТУРЛАРИНИ ЎЗГАРТИРИШ 
- ердан фойдаланишнинг бир турини 
бошқаси б-н алмаштириш; ердан унумли 
фойдаланиш ёки тупроқ эрозиясининг 
олдини олиш мақсадларида қўлланилади. 
Бундай тадбир фойдаланиладиган қ.х. 
ерларини жойлаштиришдаги камчили-
кларни тугатиш ҳамда қ.х. ерларининг 
таркиби ва нисбатини тартибга келти-
ришга қаратилган.
Ўзбекистоннинг суғорма деҳқончилик 
минтақаларида 
Е.т.ў. 
тамойиллари-
дан бири — хўжаликка бириктирилган 
ер майдонидан мақсадга мувофиқ ва 
тўлиқ фойдаланишни таъминлашдан 
иборат. Е.т.ў. ҳажми ва уни амалга оши-
риш йўллари асосан хўжаликда ерлар-
дан янада унумлироқ фойдаланиш ис-
тиқболлари белгиланадиган ер тузишда 
аниқланади. Е.т.ў. иқтисодий жиҳатдан 
асосланади: бунда Е.т.ў.га кетадиган бир 
йўла харажатлар, бу ерлардан фойдала-
ниш туфайли олинадиган қўшимча соф 
даромад, экинзорларни дарахтзорларга 
айлантириш натижасида йўқотиладиган 
маҳсулот, шунингдек, бу харажатларнинг 
қопланиши ҳисобга олинади.
Ердан 
фойдаланишда 
ва 
уни 
тармоқлар 
ҳамда 
тармоқ 
ичидаги 
тақсимоти жараёнларида бир тоифадан 
бошқа тоифага ўтказиш бўйича тад-
бирлар ҳам қўлланилади. Бунда Е.т.ў. 
ерлардан асосий фойдаланиш мақсади 
ўзгарган тақдирда амалга оширилади (қ. 
Ер таркиби, Ер ресурслари).
Ерларни ер тоифаларига бўлиш ва 
бир тоифадан бошқасига ўтказиш ерни 
эгалик қилишга ва фойдаланишга бериш 

---

www.ziyouz.com кутубхонаси
68
ҳуқуқига эга бўлган идоралар томонидан 
амалга оширилади. Е.т.ў. ер участкала-
рига бўлган ҳуқуқни бериш тўғрисидаги 
қарорларда, 
уни 
тасдиқловчи 
гувоҳномаларда, 
шартномаларда 
ва 
давлат ер кадастри ҳужжатларида 
кўрсатилади.
Ад.: Ўзбекистон Республикасининг 
Ер кодекси ва қишлоқ хўжалигига оид 
қонун ҳужжатлари, Т., 1999.