Davlat korxonalari sektoriga jamoa va individual iste’mol uchun bozorga muvofik bulmagan xizmat ko’rsatish, milliy daromad va boyliklarni qayta taqsimlashda ishtirok etadigan tashkilotlar kiradi:
-markaziy xokimiyat;-hududiy xokimiyat;-maxalliy xokimiyat;-ijtimoiy ta’minot fondlari; -soglikni saklash;-xalk ta’limi va xokazo.
Uy xo’jaligiga xizmat ko’rsatuvchi notijorat (ijtimoiy) muassasalar sektoriga aholining individual va jamoa talablarini kondirishda band bo’lgan korxonalar kiradi.
Ular uz ichiga aholining individual talablarini kondiruvchi ijtimoiy tashkilotlar (fan, madaniyat, soglikni saklash, san’at, dam olish va sanatoriy) ni, shuningdek, ularning jamoa iste’molini kondiruvchi ijtimoiy korxonalar (siyosiy partiyalar, kasaba uyushmalari, diniy tashkilotlar va boshkalar) ni oladi.
Uning moliyaviy resurslari asosan kungilli badallar, uy xo’jaliklarining xayr-exsonlari va mulkdan olingan daromaddan iborat buladi.
Uy xo’jaligi sektori- ishlab chikaruvchi yoki iste’molchi bo’lgan yagona va gruppa shaxslarni, mustakil yuridik statusga ega bulmagan, lekin ishlab chiqarish bilan shugllanuvchi xo’jaliklar faoliyatini ifodalaydi.
Bu sektorga aholining shaxsiy yordamchi xo’jaliklari, dexkon (fermer) xo’jaliklari hamda yakka tartibdagi mexnat faoliyat bilan shugullanuvchilar (noivoylar, xunarmandlar, kosiblar, etikduzlar, tikuvchilar va boshkalar) ning iqtisodiy faoliyati kiradi.
«Tashki iqtisodiy aloqalar» (tashki dunyo) sektori asosan,
xorijiy davlatlar hamda mamlakat institutsion birliklari (rezidentlari) o’rtasidagi operatsiyalarni hisobga olishda karaladi. Bu sektor hisoblari yordamida milliy iqtisodiyot bilan tashki dunyo o’rtasidagi munosabatlarni umumlashgan xolda kurish mumkin.
Operatsiyalar – iqtisodiy birliklar o’rtasida resurslar oqimi. Iqtisodiy operatsiyalar amalga oshirilishiga karab bir tomonli va ikki tomonli buladi. Ikki tomonli operatsiyalarga misol kilib deyarli barcha mahsulot etkazish va xizmat ko’rsatish operatsiyalarini keltirish mumkin.
Iqtisodiy operatsiyalar quyidagi guruxlarga bo’linadi:
a) tovar va xizmatlar operatsiyalari
b) taqsimlash operatsiyalari
v) moliyaviy operatsiyalar.
Do'stlaringiz bilan baham: |