O‘zbekiston milliy universiteti m. ShAripov d. Fayzixo‘jayeva mantiq tarixi va nazariyasi falsafa yo‘nalishi talabalari uchun Darslik Toshkent

Takrorlash uchun savollar

1.Faxriddin Roziy mantiqqa oid qanday asarlar yozgan?

2. Mantiq faniga qanday ta’rif bergan?

3. Modal mulohazaning qanday turlarini ko‘rsatgan?

4. Boshlang‘ich bilimlarning qanday turlarini ko‘rsatgan?

5. Xulosa chiqarishning qanday turlarini ko‘rsatgan?

Nasriddin Tusiyning mantiqiy ta’limoti

Xoja Abu Ja’far Muhammad ibn Muhammad ibn Xasan Nasriddin Tusiy (1201-1274y.y.) Xurosondagi Tus shahri tug‘ilgan. Otasi shahardagi ilmli, diniy lavozimdagi kishilardan bo‘lgan.O‘g‘liga o‘zi boshlang‘ich ta’limni o‘rgatgan. Nasiriddin Tusiyning uchta o‘g‘li bo‘lgan. Katta o‘g‘li-Sadriddin Ali Marog‘a rasadxonasining rahbari bo‘lgan. O‘rtanchasi-Asiliddin Xasan matematik, shoir, davlat arbobi bo‘lgan. Kichik o‘g‘li –Faxriddin Axmad ham matematik olim bo‘lgan.

Nasiriddin Tusiy ustozlarining silsilasi quyidagicha: Farididdin Domodiy – Sadriddin Saraxsi—Afzaliddin Giloniy – Abu Alabbos Lavkari – Bahmanyor – Ibn Sino, Qutpiddin Misriy, Ibn Yunus Miriy.

Mutafakkir arifmetika, geometriya, algebra, astronomiya, mexanika, kimyo, fizika, falsafa, mantiq, diniy ilmlar, arab tili va grammatikasi, she’riyat kabi sohalar bilan shug‘ullangan.

Falsafa va mantiqqa oid qarashlari “Axloqi Nosiriy”, “Sharxul Ishorat”, “Asos ul iqtibos” (Bilimlarni egallash asoslari) kabi asarlarida bayon qilingan.²¹⁸