O`zbekiston milliy universiteti

Qidiruv tizimlarining turlari
Qidiruv tizimlarning to'rt turi mavjud: inson tomonidan boshqariladigan qidiruv tizimlari, gibrid va meta-tizimlar, qidiruv robotlaridan foydalanadigan tizimlar
Qidiruv tizimlari bozori
Google dunyodagi eng mashhur qidiruv tizimi bo'lib, bozor ulushi 68,69% ni tashkil qiladi. Baidu ikkinchi o'rinni egallaydi, uning ulushi 17,17 %.
Dunyodagi eng mashhur qidiruv tizimlari:

Qidiruv mexanizmi qanday ishlaydi?

Kompyuter yordamida ma'lumotlarni qidirish va uzatish. Dasturiy ta'minotni qidirish xizmatlari. Simli va simsiz
Ma'ruza, ijro vaqti: 2 soat
Materialni o'rganish, o'z-o'zini boshqarish uchun savollarga yozma ravishda javob berish.
Javoblar qo'lda va elektron shaklda qabul qilinadi.
Savollarga javoblar elektron pochta orqali yuborilishi kerak [e-mail] (agar ular qo'lda yozilgan versiyada bajarilgan bo'lsa – bajarilgan ishning fotosuratini yuboring, agar ish elektron shaklda bajarilgan bo'lsa-javoblar bilan faylni o'zi yuboring).
Axborot qidirish: tashkilotning asosiy tushunchalari, turlari va shakllari
Windows-da ma'lumot qidirish
Dasturiy ta'minotni qidirish xizmatlari
Simli va simsiz
O'z-o'zini boshqarish masalalari
Axborot qidirish: tashkilotning asosiy tushunchalari, turlari va shakllari
Axborot qidirish yoki axborot qidirish asosiy axborot jarayonlaridan birini anglatadi. Qadim zamonlardan beri insoniyat u bilan shug'ullangan. Qidiruvning maqsadlari, imkoniyatlari va tabiati har doim mavjudligi, ma'lumotlari, uning ahamiyati va mavjudligi, shuningdek qidiruvni tashkil qilish vositalariga bog'liq edi.
20-asr oxiri-21-asr boshlari jamiyatning eng keng qatlamlari uchun mavjud va qiziqish uyg'otadigan tobora ko'payib borayotgan turli xil ma'lumotlarning ulkan massivlari bilan ajralib turadi. Bundan tashqari, ko'pchilik uchun mavjud bo'lgan Internet texnologiyalari va dasturiy-texnik vositalar ushbu jarayonni istalgan vaqtda, deyarli har qanday joyda, har qanday so'rov bo'yicha amalga oshirishga imkon beradi.
Qidiruv-bu ma'lum bir ketma-ketlikda qidirilayotgan ob'ekt massivda saqlanadigan har bir ob'ekt bilan o'zaro bog'liq bo'lgan jarayon. Har qanday qidiruvning maqsadi-qidiruvchi, kerakli ma'lumot, bilim va boshqalarni olishga hissa qo'shadigan har xil turdagi ma'lumotlarni topish zarurati, zarurati yoki istagi. o'z kasbiy, madaniy va boshqa har qanday darajani oshirish; yangi ma'lumotlarni yaratish va yangi bilimlarni shakllantirish; boshqaruv qarorlarini qabul qilish va boshqalar.
"Axborot qidirish" yoki "axborot qidirish"atamalarining turli xil talqinlari mavjud.
"Axborot qidirish" atamasi (ingliz. "axborot chekinishi") amerikalik matematik K. Muers tomonidan kiritilgan. Uning ta'kidlashicha, bunday qidiruvning rag'batlantiruvchi sababi axborot so'rovi shaklida ifodalangan axborot ehtiyojidir. K. Muers hujjatlarni, ularning mavjudligi va (yoki) joylashuvi to'g'risidagi ma'lumotlarni, faktografik ma'lumotlarni axborot qidirish ob'ektlariga olib bordi.
Faktografik qidiruv muammolarini birinchi bo'lib kutubxonalar vakillari hal qilishdi. Ular "ma'lumot qidirish apparati" (kataloglar, bibliografik ko'rsatkichlar va boshqalar) deb nomlangan axborot qidirish vositalarini ishlab chiqdilar. Professional mahalliy matbuotda bu atama 1970-yillardan beri qo'llanilib kelinmoqda. Kutubxonachilar "axborot qidirish" ni foydalanuvchilarning ma'lumot so'roviga mos keladigan hujjatlar to'plamida bo'lish deb ta'riflaydilar.
Kompyuter texnologiyalaridan foydalanish nuqtai nazaridan" axborot qidirish " - bu iste'molchilar talabiga mos keladigan hujjatlar, ular to'g'risidagi ma'lumotlar, faktlar, ma'lumotlarni topishning asosiy maqsadi bo'lgan mantiqiy va texnik operatsiyalar to'plami.
"Muvofiqlik" - axborot qidirish paytida hujjat mazmunining axborot so'roviga yoki hujjatning qidiruv tasviriga qidiruv buyrug'iga muvofiqligi.
Explorer dasturida turli xil ma'lumotlarni qidirish uchun o'rnatilgan vosita mavjud. Har bir oynada oynaning yuqori o'ng burchagida joylashgan qidiruv paneli mavjud. Qidiruv mezonini kiritish kifoya (ko'pincha bu fayl nomi) va Explorer fayllar ro'yxatida topilgan ob'ektlarni ko'rsatadi.
Agar qidiruv natija bermagan bo'lsa yoki natijalar etarli bo'lsa, aniqroq qidirish uchun mezonlarni qo'shish mumkin. Buning uchun qidiruv maydonida sichqonchaning chap tugmachasini bosing va paydo bo'lgan oynada havolalardan birini tanlang. Turli xil fayllar uchun bu o'lcham, o'zgartirish sanasi, turi va turi kabi mezonlar bo'lishi mumkin.
Qidiruvdan ma'lum bir papkada yoki kompyuterning ma'lum bir diskida foydalanishingiz mumkin. Buning uchun ko'rsatilgan natijalar ostida tugmani bosing boshqa va ochilgan oynada qidirish uchun kompyuter disklaridan birini tanlang.
Ushbu ro'yxatdan biron bir diskni chiqarib tashlash uchun uni sichqonchaning chap tugmasi bilan bosing. Qidiruvni boshlash uchun OK tugmasini bosing.
Fayllarni qidirish uchun standart shablonlar mavjud. Ularda maxsus belgilar ishlatiladi:"?"(har qanday belgidan birini almashtiradi) va "*" (belgilarning o'zboshimchalik bilan kombinatsiyasini almashtiradi).
Joriy papkada fayllarni qidirish uchun shablonlarga misollar quyidagilar bo'lishi mumkin:
*.* - barcha fayllar;
*.docx-kengaytmali barcha fayllar .docx (Word hujjatlari);
o*.* - nomlari "o"bilan boshlanadigan barcha fayllar.