O’zbekiston muzeylari

G'ulom uy muzeyi
O'zbekiston xalq shoiri va akademigi G'afur G'ulom betakor shoir va xalq arbobidir. G'afur G'ulom 1903 yil 10 mayda O'zbekiston poytaxti - Toshkent shahrida dehqon oilasida tug'ilgan. U nafaqat o'z xalqining, balki butun insoniyatning do'stligi, tinchligi va baxt-saodati uchun jonkuyar kurashchi bo'lgan. U yozuvchilik faoliyatidan tashqari publisistik va adabiy maqolalari bilan tanilgan. U ko'plab jahon klassiklari asarlarini o'zbek tiliga tarjima qilgan. Xalq shoiri 63 yoshida, 1966 yilda vafot etgan. G'afur G'ulomning uy-muzeyi Toshkentning Chilonzor tumanida joylashgan bo'lib, bu erda siz O'zbekistonning mashhur publisist hayoti va faoliyati haqida ko'proq bilib olishingiz mumkin. Muzey uchun joy tasodifan tanlanmagan. Muzey joylashgan ikki qavatli villa ilgari yozuvchining 1944 yildan 1966 yilgacha ijod qilgan va yashagan uyi bo'lgan. Shuningdek, bu erda adabiy asarlarga bag'ishlangan ekspozitsiya va yodgorlik majmuasi joylashgan. Uy-muzeyni yaratishning asosiy tashabbuskori taniqli shoirning farzandlari bo’lgan. G'afur G'ulomning uy-muzeyi 1983 yilda shoirning 70 yilligiga bag'ishlab tantanali ravishda o'z eshiklarini ochdi. Ushbu bino keng va o'z hovlisiga ega. Bu erda shoir 20 yildan ortiq ijod qbilan shug’ullangan. Shuningdek, muzey joylashgan hovli hududida shoirning o'g'li yashaydigan yana bir uy bor. Muzey ikki qismga bo'lingan. Ulardan birinchisi - yozuvchi yashagan yodgorlik, ikkinchisi - asosiy ko'rgazma joylashgan ikki qavatli bino. Ikkinchi bino 2003 yilda G'afur G'ulomning 100 yilligiga qurib bitkazildi. Muzeyning yodgorlik qismida mehmonlar yozuvchining ko'plab shaxsiy buyumlarini topishlari mumkin. Bu erda uning noyob kutubxonasi, o'quv xonasi va G'afur G'ulom do'stlari bilan uchrashgan mehmon xonasi mavjud. Qiziqarli xonalardan biri - bu musiqa xonasi, bu erda ikkita musiqiy asbob bor: bir vaqtlar uy egasi chalgan tambur va dutor. Yangi binoda joylashgan ko'rgazma majmuasi mehmonlarni yozuvchi ijodi bilan tanishtiradi. Bu erda uning qo'lyozmalari, fotosuratlari, kitoblari, adabiyotga oid maqolalari, chet el asarlari tarjimalari joylashgan. Muzey fondida bugungi kunda 12000 dan ortiq eksponatlar mavjud bo'lib, ularning aksariyati yozuvchining qarindoshlari tomonidan taqdim etilgan. Bu erda siz chet ellik muxlislar tomonidan muzeyga sovg'a qilingan eksponatlarni ham topishingiz mumkin. Misol uchun, yunon tilidagi “Shum bola” hikoyasi nashri. Ba'zi eksponatlar g'ayrioddiy tarixga ega. Isroilning Kiryat Gat shahrida G'afur G'ulom sharafiga yodgorlik lavhasi o'rnatilgan bo’lib, uning tantanali ochilishida yozuvchining qarindoshlari ishtirok etishgan. Muzeyda mehmonlar ushbu tadbir fotosuratini ko'rishlari mumkin. Buxorolik yahudiylar yozuvchining 100 yilligi munosabati bilan Nyu-York shahrida ijodiy kecha tashkil etishdi. Shoirga bunday e'tiborni 1941 yilda yozilgan genosidni qoralovchi "Men yahudiyman" she'ri sabab bo’lgan. Nyu-York gazetasida chop etilgan maqolaning nusxasi hozirda uy-muzeyda saqlanmoqda. G’afur G’ulom muzeyiga 1983-yil asos solingan bo’lib, 1988-yildan 1998-yilgacha muzey kolleksiyalari doimiy ravishda yangilangan va boyitilib borilgan. Ushbu uy direktori yozuvchining qizi Olmos Gafurovna bo’lgan. 1993-yil yozuvchi G’afur G’ulomning 90 yilligi, 1998-yilda esa 95 yilligi nishonlangan. Muzeyning birinchi qavati uchta zaldan tashkil topgan bo’lib, undagi eksponatlar yozuvchini kundalik hayoti va asosiy ijodiy tetapoya davri haqida hikoya qiladi. Birinchi va ikkinchi zallar G’afur G’ulomning bolalik va o’smirlik chog’larini, ilk ilhom parisida yozgan sheʼr va hikoyalarini o’z ichiga oladi. Uchinchi zalda shoirning ijodiy ishlari, ko’pgina stend va yubiley materiallarni guvohi bo’lasiz. Ikkinchi qavati — uy-muzeyining memorial qismi bo’lib, mehmonxona, dam olish xonasi, kutubxona, ijod xonasi mavjud. Shoir foydalangan uy-ro’zg’or buyumlari, kutubxonada esa yozuvchining kitoblari va unga hadya etilgan asarlar saqlanadi. Muzey ikki qismga bo’lingan. Birinchisi u foydalagan memorial buyumlar. Ikkinchisi — asosiy ekspozitsiya joylashgan ikki qavatli bino. U 2003-yil G’afur G’ulom tavalludining 100 yilligi munosabati bilan qurib bitkazildi.