О’zbekiston r

О’ZBEKISTON RESPUBLIKASI MAKTABGACHA VA MAKTAB TA’LIMI VAZIRLIGI
NIZOMIY NOMIDAGI
TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI
«JAHON TARIX» KAFEDRASI
“5110601 – tarix о’qitish metodikasi” ta’lim yо’nalishi
3-kurs talabasi Abdirayimov Saidning

“Tarix faniga yangi tadqiqotlarni joriy etish texnologiyalari” mavzusida yozgan

KURS ISHI

Kurs ishi rahbari: ___________________

«Himoyaga tavsiya etilsin»

«Jahon tarixi» kafedrasi

mudiri ________________

2023 y. «_____»_________

TOSHKENT – 2023

1

Mundarija:

Kirish ……………………………………………………..………..…….3

I bob. Tarix fanida yangi tadqiqotlar tushunchasi ……………..….....6

1.1 Tarix o`qitishda ko`rsatmali metodlardan foydalanishda interfaol

usullarni qo`llashning ahamiyati ………………………….……………...6

1.2 Guruhlarga bo`linib ishlash – eng samarali uslub …………….…….12

II bob. Tarix ta’limida yangi pedagogik texnologiyalardan foydalanish

…………………………………………………………………….……..16

2.1 Tarixiy empatiya tushunchasi ……………………………………….16

2.2 Ta`lim jarayonida innovatsion texnologiyalardan foydalanishning

afzalliklari (Salib yurishlari misolida) ……………………………..……20

Xulosa …………………………………………………………………..25

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati …………………………………..27

2

Kirish

Mavzuning dolzarbligi: Mustaqilligimizning dastlabki kunlaridanoq siyosiy, ijtimoiy, huquqiy, madaniy, ma’naviy va ilmiy hayotimizda ko’plab yangiliklar, umumbashariy jarayonlar bilan bogliq ijobiy o’zgarishlar sodir bo’ldi. Fan va texnika olamida turli – tuman ajoyib kashfiyotlar yuz bermoqda. Ijtimoiy hayot sohalarida sodir bo’layotgan voqea – hodisalarni to’g’ri talqin qilishda, murakkab pedagogik jarayonlarning yechimini topishda ko’pincha ilmiy atamalarni to’gri anglab yetish muhim ahamiyat kasb etadi. “Eng muhimi inson va fuqaroning fikrlash va dunyoqarashi o’zgarmoqda, siyosiy va ijtimoiy ongi, uning umumiy saviyasi to’xtovsiz o’sib bormoqda” , - deb ta’kidlagandilar birinchi Prezidentimiz I.A.Karimov. Mana shunday jarayonlarni, yangiliklarni tahlil qilishda, ajdodlarimiz tomonidan yaratilgan ma’naviy, madaniy, diniy merosimizni, tarixiy merosimizni avaylab, bilim va ko’nikmalarni yosh avlodga taqdim etishda , yangicha mantiqiy fikrlash malakasini shakllantirishda “O’zbekiston tarixi” va “Jahon tarixi” fanlarining ahamiyati va o’rni salmoqlidir. Insoniyat tarixida ro’y bergan ijtimoiy voqea – hodisalarni, hayotda sodir bo’layotgan yangiliklarni tushunib olish va uni himoya qilish uchun zamonaviy fan bilan bog’lanish zarur hisoblanadi. Bugungi kunda zamonaviy tarix fani esa o’quvchilarni avvalo jamiyatdagi yangiliklar, bo’lib o’tayotgan voqea – hodisalarning sabab va oqibatlarini, o’tmishda ro’y bergan tarixiy jarayonlarning asoslarini o’rganish va o’rgatishdan hamda yoshlarni vatanparvarlik, milliy qadriyatlarga, insoniy fazilatlarga, mehnatsevarlikka, halq merosiga nisbatan muhabbat ruhida tarbiyalashda asosiy o’rin tutadi. Bunday masalalarni tarix darslari jarayonida o’quvchilar ongiga singdirishda esa zamonaviy metodlar va interfaol usullardan foydalanish maqsadga muvofiq hisoblanadi.

Mustaqillik yillarida O'zbekiston tarixini xolisona o'rganish, o'zbek xalqining qadimiy va boy tarixiga haqqoniy baho berish ustuvor vazifaga aylandi. O'zbek xalqining hayoti va taqdiriga keskin burilish yasagan mustaqillik soyasida ilm-fan, xususan milliy o'zlik va ma'naviy yuksalish asosi bo'lgan tarix fani ham o'ziga xos

3
rivojlandi. O'zbekiston tarixini xolisona yoritishda O'zbekiston Respublikasining

Prezidenti Sh. M. Mirziyoyevning "Erkin va farovon, demokratik O'zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz" asarida aytilganidek, "... jahondagi ilg'or tajribalarni chuqur o'rganish amalda joriy etishni oldimizda turgan keng ko'lamli vazifalarni amalga oshirishning muhim shartlaridan biri, deb hisoblaymiz". Ma'naviyatning ajralmas tarkibiy qismi bo'lgan tarix fani so'ngi yillarda ilk bor o'zining qonuniy vazifasini bajarishga – xalqning o'zligini anglatishga xizmat qilishga kirishdi. "Tarixiy xotira tuyg'usi to'laqonli ravishda tiklangan, xalq bosib o'tgan yo'l o'zining barcha muvaffaqiyat va zafarlari, yuqotish va qurbonlari, quvonch va iztiroblari bilan xolis va haqqoniy o'rganilgan taqdirdagina chinakam tarix bo'ladi". Tarixiy voqea, hodisalarni o'rganish, tahlil etish va yoritishda xolislik, haqqoniylik, adolatli yondashuv muhim hisoblanadi. Tarix fanini samarali tashkil etish haqida fikr yuritishdan oldin “samarali ta’lim” tushunchasini mahalliy va xorijiy tadqiqotchilar fikrlarini tahlil etgan holda o’rganib chiqsak maqsadga muvofiq bo’ladi.