57
mumkinligini ham ilmiy, ham amaliy jihatdan isbotladi. Alisher
Navoiyning “Muhokamat ul lug'atayn”, “Mahbub ul — qulub”, ‘ Naz-
mul-javohir” va boshqa qator asarlari o'zbek tilida nutq tuzishning
go'zal namunalari bo'lish bilan birga, tilning yuksalishiga ham katta
hissa qo'shdi.
Bizning ota-bobolarimiz qadimdan odamiylikni, qadr-qimmat va
mehr-oqibatni har qanday zaru oltinlardan, m adanu boyliklardan,
duru gavharlardan ustun qo'yib kelishgan. Alisher Navoiyning:
Odami ersang, demagil odami,
Onikim yo'q, xalq g'ami din g'ami - misralari ham bu fikrimiz-
ning dalili sanaladi.
Hazrat Alisher N avoiy Husayn Boyqaroni “Sohibqiron” deb
Ulug'lagan bo'lsalar, Husayn Boyqaro ham Alisher Navoiyning
turkiy tilda bitilgan 'Hamsa”sini o'qigach ‘ S o'z sohibqironi” deb
ataydi va Navoiyga bag'ishlangan risolasida buni qayd etadi:
Erur so'z. mulkining qahramoni
Erur gar chin desang sohibqironi.
N avoiy so'z qadrini benihoya ulug'lagan va uning qudratini o 'z
davridayoq, hayotlik chog'idayoq sinab ko'rgan ulug' siym o edi. Shu
bois ham hazrat N avoiy yozadilar:
So'zdirki, nishon berur o'likka jondin,
So'zdirki, berar jonga xabar jonondin.
Insonni so'z ayladi judo hayvondin,
Bilkim, guhari sharifroq yo'q ondin.
Demak, odamning drikligidan nishona ham so'z, oshiq-mashuq-
lar qalbidagi ishq-muhabbat tuyg'ularini taranr.um etuvchi ham so'z,
hayvonat olamidan odamni ajratib turuvchi ham so'z ekanligini
uqtirarkan, undanda go'zal narsa yo'qligiga ishontiradi. N avoiy so'z
gavharini, uning qadr-qimmati va go'zalligini, inson ruhida jon kabi
Do'stlaringiz bilan baham: |
