Faxriddin Ali Safiy zom onasining shoiri va olimi bo'lgan.
Koshifiydan anchagina salmoqli ijodiy meros qolgan. U adabi-
yotshunoslik, odob-axloq, tarix, kimyo, matematika, musiqa, notiq
lik san'ati, din tarixi, tibbiyot va davlatni idora qilishga oid 200 dan
oshiq asarlar yozgan.
Qur'oni Karimni yod bilgan, hadislami xalqqa targ'ib qilishda.
tushuntirishda u mohir notiq bo'lgan. Qur'oni Karim haqida avom
xalqqa tushunarli bo'lishni ko'zlab to'rt kitobdan iborat sharh
yozadi. V oiz Koshifiyning bizgacha etib kelgan “Axloqi M uxsiniy”,
“Risolati Xotamna” (kitobi Xotamnoma), “Anvari Suxayliy”, ya'ni
“Kalila va Dimna”, “Tafsiri Xusayniy”, “Javohimoma” kabi asarlari
arab, urdu, tatar, turk, nemis, ingliz, frantsuz va boshqa ko'pgina
tillarga tarjima qilingan. Koshifiy ijodiga mansub bu asarlar Iraq,
Turkiya, Eron, Parij, London, Berlin, Rossiya, Afg'oniston, Tojikis-
ton, O'indiston, Bangladesh va boshqa kutubxonalarida saqlanmoq-
da. Xusayin V oiz Koshifiy Xirot madrasalarida talabalarni va'zxon-
likka o'qitib, o'rgatadi va shu bilan birga ta'lim-tarbiya beradi. Xuro-
son bo'ylab odob va axloqdan nutq so'zlaydi. Uning “Axloqi M uxsi
niy”, “Kitobi xotamnoma”, “A xloqi Karim”, “Javohirnoma” kabi
kitoblarda axloqiy ta'limot ilgari surilgan. Bu kitoblar Xirot va bosh
qa shahar madrasalarida darslik sifatida o'qitilgan. Uning fikricha
inson olijanob bo'lishi uchun pok va halol, bir-biridan yordamini
ayamaydigan, bir-biriga yordam beradigan va insoniy hurmatini
75
joyiga qo'yadigan bo'lishi lozim. “Odam nomi yaxshilik. bilan eslash
tufayli bog'iydir.
O'ayotlik ayyoming hosili yaxshi nom orttirishdir”, deydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
