O’zbekiston respublika oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi
mis narxining pasayishiga, jahonda yuz berayotgan moliyaviy-iqtisodiy
Download 2 Mb. Pdf ko'rish
|
Milliy iqtisodiyot ma\'ruza matn
- Bu sahifa navigatsiya:
- Iqtisodiyotni boshqarish tizimida ro’y berayotgan o’zgarishlarni tahlil qilish
mis narxining pasayishiga, jahonda yuz berayotgan moliyaviy-iqtisodiy
inqirozga qaramay O’zbekiston iqtisodiyotining o’sish sur’atlari barqarordir. O’zbekistonda YaIMning o’sish sur’ati 2012 yilda ham 8,2%ni tashkil qildi. Sanoat ishlab chiqarish hajmi 7,7%, qishloq xo’jaligi 7%ga, chakana savdo oboroti hajmi 13,9%ga oshdi. Xalqaro valyuta jamg’armasi missiyasi rahbari Veronika Bakalu xonimning fikricha”O’zbekiston iqtisodiyoti jadal sur’atlar bilan o’smoqda. Soliq-byudjet va tashqi faoliyat sohalarida mustahkam pozitsiya, bank tizimining barqarorligi, davlat qarzining kamligi va tashqaridan qarz olishga ehtiyotkorlik bilan yondoshish mamlkatni global inqirozning salbiy oqibatlaridan himoya qildi”. 18 MDH mamlakatlaridan farqli, O’zbekistonda sakrab o’sishga harakat qilingani yo’q. Boshqalarda iqtisodiy o’sish xom-ashyo yoki yoqilg’i-energetika resurslarining jahon bozoridagi narxiga qarab, bir yuqorilab, bir pasayib turadi. Iqtisodiy o’sish birdaniga 10-12%ga qadar yuqorilab borsa, so’ngra pasayib 2- 3%ga qadar tushib ketadi. 18 Халқ сўзи. 2013 йил 19 январь 55 O’zbekistonda iqtisodiyotning jahon bozori konьyunkturasiga bog’liq tomonlari bilan birgalikda, undan holi bo’lgan sohalari ham rivoj topmoqda. Ular mamlakat ichki bozori uchun ishlaydi va tez sur’atlarda rivojlanib boradi, tashqi bozorga qaramlik kuchsizlanishi esa, uning barqarorligini kafolatlaydi. Ammo, globalizatsiya sharoitida eksportga ishlash zarur bo’ladi, chunki eksporti yo’q mamlakatning kelajagi bo’lmaydi. O’zbekistonda iqtisodiy o’sishga, eng avvalo, zamonaviy texnologik jihozlar bilan qurollangan yangi, ilg’or ishlab chiqarish korxonalarini barpo etish va ishga tushirish yo’li bilan iqtisodiyotga kapital qo’yilmalarni jalb etish hajmini oshirish orqali erishilmoqda. O’zbekistonda iqtisodiy o’sishni ta’minlashda chet ellik yirik kompaniyalar bilan hamkorlikda Asakada yengil avtomobillar, Toshkent va Samarqandda avtobuslar, Samarqandda yuk avtomobillari ishlab chiqarishning yo’lga qo’yilishi, Buxoro neftni qayta ishlash zavodi, SHo’rtan gaz-kimyo majmuasi qurilishi, Farg’ona neftni qayta ishlash zavodining rekonstruktsiya qilinishi muhim ahamiyatga ega bo’ldi. 2006 yildan Qo’ng’irot soda zavodida kalьtsiyli soda, Samarqand kimyo zavodida nitrokalьtsiyfosfat o’g’iti ishlab chiqarilishi yo’lga qo’yildi, 2010 yildan Dehqonobod kaliyli o’g’itlar zavodi mahsulot bera boshladi. Mamlakatimizda industrial tarmoqlarni rivojlantirish orqali iqtisodiy o’sishga mustahkam zamin yaratishda O’zbekiston Respublikasi “Tiklanish va taraqqiyot jamg’armasi” muhim rolь o’ynamoqda. Jamg’arma iqtisodiyotda ustuvor vazifalarni amalga oshirishga xizmat qiladigan o’nlab strategik loyihalarni moliyalashtirish ishlarini olib bormoqda. Prezidentimiz ishlab chiqqan “Demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish kontseptsiyasi” iqtisodiy islohotlarni yanada chuqurlashtirish, iqtisodiy o’sishning yuqori sur’atlarini ta’minlashga muhim omil bo’lib xizmat qiladi. Mamlakatimizda iqtisodiy o’sishni ta’minlashda 2011-2015 yillarga mo’ljallangan to’rtta strategik dasturning amalga oshirilishi katta ahamiyat kasb etmoqda. Bu dasturlar sanoat, infratuzilma, transport va aloqa qurilishini rivojlantirish, moliya-bank tizimini isloh qilish va barqarorligini oshirish kabi vazifalarni o’z ichiga oladi. Dasturlarning asosiy vazifasi makroiqtisodiy barqarorlik, yaqin yillarda yalpi ichki mahsulotning yillik o’sish sur’atlarini 8 foizdan kam bo’lmagan darajada ta’minlash, iqtisodiy o’sishning sifat ko’rsatkichlarini yanada yaxshilash, ishlab chiqarilayotgan tovar va xizmatlarning ichki va tashqi bozordagi raqobatbardoshligini oshirish, mamlakatning ishlab chiqarish va resurslar salohiyatidan unumli foydalanish va yangi ish o’rinlarini yaratishdan iborat. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2012 yil 11 apreldagi “Angren” maxsus industrial zonasini barpo etish to’g’risidagi farmoni ham xuddi ana shu yuqorida qayd etilgan maqsad va vazifalarni amalga oshirishga xizmat qiladi. 2008 yilning oxirida xukumatimiz raxbarining bevosita tashabbusi bilan mintaqaviy va qit’alararo noyob logistika markazi sifatida “Navoi” erkin industrial-iqtisodiy zona (EIIZ) tashkil etilgan edi. 56 6. Iqtisodiyotni boshqarish tizimida ro’y berayotgan o’zgarishlarni tahlil qilish Sobiq ittifoq parchalanib ketgach, O’zbekistonda umumittifoq vazirliklari tugatildi. O’zbekiston hududida joylashgan ittifoq va ittifoq-respublika bo’ysunuvidagi korxonalar milliylashtirildi. Bu korxonalar o’z faoliyat sohalariga qarab ixtiyoriy ravishda davlat tarmoq kontsernlari, davlat uyushmalariga aylantirildi. Islohotlarni birinchi bosqichi mobaynida tarmoq vazirliklari Download 2 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling