O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik universiteti jinoyat huquqi, krimino

120 ming rublgacha jarima yoki bir yilgacha bo‘lgan muddatga mahkumning ish haqi yoki boshqa daromadlari miqdorida jarima solishga sabab bo‘ladi.
O‘sha qilmish katta miqdorda sodir etilgan bo‘lsa, 200 ming rublgacha jarima yoki mahkumning ish haqi yoki ish haqi yoki boshqa daromadlari miqdorida bir yildan ikki yilgacha yoki bir muddatga majburiy mehnat bilan jazolanadi. ikki yilgacha ozodlikdan mahrum qilish bilan, ellik ming rublgacha jarima yoki mahkumning uch oygacha bo‘lgan ish haqi yoki boshqa daromadlari miqdorida jazo qo‘llaniladi.
Ushbu moddaning birinchi yoki ikkinchi qismlarida nazarda tutilgan harakatlar:
a) bir guruh shaxslar tomonidan oldindan kelishilgan holda;
b) shaxs o‘z xizmat mavqeidan foydalangan holda sodir etilgan bo‘lsa,
ikki yilgacha ozodlikni cheklash yoki muayyan lavozimlarni egallash yoki
muayyan faoliyat bilan shug‘ullanish huquqidan mahrum qilib yoki uch yilgacha muddatga majburiy mehnat bilan jazolanadi. Besh yilgacha ozodlikdan mahrum qilish bilan, besh yuz ming rublgacha miqdorda jarima yoki mahkumning bir muddatdagi ish haqi yoki boshqa daromadlari miqdorida. ikki yilgacha ozodlikdan mahrum qilish yoki cheklashsiz va uch yilgacha muayyan lavozimlarni egallash yoki muayyan faoliyat bilan shug‘ullanish huquqidan mahrum qilish bilan.
50

Ushbu moddaning birinchi yoki uchinchi qismlarida nazarda tutilgan harakatlar:

a. uyushgan guruh;
b. o‘ta ko‘p miqdorda, -
ikki yilgacha ozodlikni cheklab yoki cheklab, ikki yilgacha muayyan
lavozimlarni egallash yoki muayyan faoliyat bilan shug‘ullanish huquqidan mahrum qilib, besh yilgacha bo‘lgan muddatga majburiy mehnat bilan jazolanadi. uch yilgacha yoki bundaysiz yoki etti yilgacha ozodlikdan mahrum qilish, bir million rublgacha miqdorda jarima yoki mahkumning ish haqi yoki boshqa daromadlari miqdorida. besh yilgacha muayyan lavozimlarni egallash yoki muayyan faoliyat bilan shug‘ullanish huquqidan mahrum qilish bilan¹.
Rossiya Federatsiyasining jinoyat kodeksini ham ko‘rib o‘tdik demak bu yerda ham miqdorga katta e’tibor qaratilgan, ya’ni miqdor oshib borishi bilan jazo choralari ham kuchayib bormoqda. Hamda mansab bilan bog‘liq bo‘lsa qo‘shimcha jazo choralari ham qo‘llanishi belgilangan. Bu bilan cheklanib qolmasdan legallashtirishni bu davlat kodeksida ikkiga ajratib qo‘yisgani ham ajablanarli holat hisoblanadi. Keying moddasi quyidagicha :174¹-modda 1) Shaxsning jinoyat sodir etishi natijasida olingan pul mablag‘lari yoki boshqa mol-mulk bilan moliyaviy operatsiyalarni va boshqa operatsiyalarni bajarish, ko‘rsatilgan pul mablag‘lari yoki boshqa mol-mulkka egalik qilish, ulardan foydalanish va ularni tasarruf etishga qonuniy shakl berish. –
120 ming rublgacha jarima yoki bir yilgacha bo‘lgan muddatga mahkumning ish haqi yoki boshqa daromadlari miqdorida jarima solishga sabab bo‘ladi.
O‘sha qilmish katta miqdorda sodir etilgan bo‘lsa, -
200 ming rublgacha jarima yoki mahkumning ish haqi yoki ish haqi yoki
boshqa daromadlari miqdorida bir yildan ikki yilgacha yoki bir muddatga majburiy mehnat bilan jazolanadi yoki ikki yilgacha ozodlikdan mahrum qilish bilan, ellik


¹ _{Rossiya Federatsiyasi jinoyat kodeksi http://pravo.gov.ru/proxy/ips/?docbody&nd=102041891}
51

ming rublgacha jarima yoki mahkumning uch oygacha bo‘lgan ish haqi yoki boshqa daromadlari miqdorida jazolanadi.
Ushbu moddaning birinchi yoki ikkinchi qismlarida nazarda tutilgan harakatlar:
a) bir guruh shaxslar tomonidan oldindan kelishilgan holda;
b) shaxs o‘z xizmat mavqeidan foydalangan holda sodir etilgan bo‘lsa, -
ikki yilgacha ozodlikni cheklab qpo‘yish, muayyan lavozimlarni egallash yoki
muayyan faoliyat bilan shug‘ullanish huquqidan mahrum qilib yoki uch yilgacha muddatga majburiy mehnat bilan jazolanadi. Besh yilgacha ozodlikdan mahrum qilish bilan, besh yuz ming rublgacha miqdorda jarima yoki mahkumning bir muddatdagi ish haqi yoki boshqa daromadlari miqdorida. uch yilgacha yoki unsiz, ikki yilgacha ozodlikdan mahrum qilish yoki cheklashsiz va uch yilgacha muayyan lavozimlarni egallash yoki muayyan faoliyat bilan shug‘ullanish huquqidan mahrum qilish bilan yoki bir yilgacha.
Ushbu moddaning birinchi yoki uchinchi qismlarida nazarda tutilgan harakatlar:
a) uyushgan guruh;
b) juda ko‘p miqdorda,
ikki yilgacha ozodlikni cheklab yoki cheklab, ikki yilgacha muayyan
lavozimlarni egallash yoki muayyan faoliyat bilan shug‘ullanish huquqidan mahrum qilib, besh yilgacha bo‘lgan muddatga majburiy mehnat bilan jazolanadi. Uch yildan yoki bundaysiz yoki etti yilgacha ozodlikdan mahrum qilish, bir million rublgacha miqdorda jarima yoki mahkumning ish haqi yoki boshqa daromadlari miqdorida. Ikki yilgacha ozodlikdan mahrum qilish yoki cheklashsiz va besh yilgacha muayyan lavozimlarni egallash yoki muayyan faoliyat bilan shug‘ullanish huquqidan mahrum qilish bilan¹.
Ikkinchi moddadan ko‘rishimiz mumkin bunda ham miqdorga qarab jazo choralalari o‘g‘rilashib bormoqda. Hamda mansab bilan bog‘liq holda sodir etadigan


¹ Rossiya Federatsiyasi jinoyat kodeksi: http://pravo.gov.ru/proxy/ips/?docbody&nd=102041891
52

bo‘lsa yana ham jazo choralari og‘irlashib qo‘shimcha jazo sifatida muayyan faoliyat bilan shug‘ullanish ham asosiy jazoga qo‘shib qo‘lanilishi belgilangan. Hamda Rossiya davlati jinoyat kodeksidan shuni ham ko ‘rish mumkin, bu davlatda jinoiy faoliyatdan olingan daromadlarni legallashtirish jinoyati kodeksda alohida ikkita moddaga ajratilgan ya’ni bevosita jinoyat olingan daromadlarni shaxsning o’zi legallashtirishi yoki boshqa shaxslarning jinoiy faoliyatdan olingan daromadlarini bilib turib legallashtirishda ishtirok etish kabi jihatlar belgilab qo‘yilgan.

Kanada jinoyat kodeksiga qaraydigan bo‘lsak “ 462.3 - XII.2-QISM -
Jinoyatdan olingan daromadlar
a) ayblanishi mumkin bo‘lgan jinoyat va o‘n yildan ko‘p bo‘lmagan muddatga ozodlikdan mahrum etilishi mumkin”¹ bunda ham iqtsodiy ya’ni valyuta bilan bog‘liq jinoyatlar qatoriga alohida bo‘lim qilib qo‘shilganligini ko‘rish mumkin. bu ham jinoiy faoliyatdan olingan daromadlarni legallashtirish jinoyatining bugungi kundagi dolzarbligi hamda bu kabi jinoyatlarning ko‘p sodir etilayotganligidan darak beradi.
Fransiya jinoyat kodeksida jinoiy faoliyatdan olingan daromadlarni legallashtirish jinoyatiga nazar tashlab o‘tish lozim. Fransiya jinoyat kodeksi IV bobi: Pul yuvish ya’ni jinoiy faoliyatdan olingan daromadlarni legallashtirish deb atalgan. Bu bob ikki bo‘limdan iborat Oddiy pul yuvish va og‘irlashtirilgan pul yuvish va Jismoniy shaxslarga nisbatan qo‘llaniladigan qo‘shimcha jazolar va yuridik shaxslarning jinoiy javobgarligi hisoblanadi. Bunda quyidagicha qoiyda keltirilgan : 1-bo‘lim: Oddiy oqartirish va og‘irlashtirilgan oqartirish
Oqartirish - bu tovarning kelib chiqishi a’zolarini yoki jinoyat muallifining daromadlarini, to‘g‘ridan-to‘g‘ri yoki bilvosita foyda keltirgan holda, har qanday vosita bilan oqlashga yordam berish faktidir. Shuningdek, investitsiya operatsiyalarida yordam ko‘rsatish, mahsulotni yashirish yoki to‘g‘ridan-to‘g‘ri


¹ Kanada jinoyat kodeksi: https://laws-lois.justice.gc.ca/fra/lois/c-46/page-60.html#h-120342
53

yoki bilvosita jinoyat yoki huquqbuzarlikka aylantirish faktini ham pul yuvish hisoblanadi.