O‘zbekiston respublikasi madaniyat va sport ishlari vazirligi

A)  Shaxsning shakllanish va rivojlanishining omillari. 
O‘zbekiston Respublikasi jamiyatida shaxsning shakllanishi va rivojlanishi, kamol 
topishi muhim muammolardan biri deb hisoblanadi. Shu sababli bo‘lajak mutaxassis-
o‘qituvchi  shaxsning  shakllanishi  masalalariga  to‘g‘ri  yondashish  uchun  shaxsning 
tabiatini,  uning  xulq-atvori,  saviyasi,  qobiliyat  va  imkoniyatlarini  va  ularga  ta'sir 
qiluvchi  sabab  va  vositalarini  bilishi  zarur.    Shaxsning  shakllanishi  va  rivojlanishi 
jarayoni to‘rtta omil ta'sirida sodir bo‘ladi.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Har bir kishi tirik maxluq bo‘lib,  shu sababli uning hayoti biologiyaning umumiy 
qonuniyatlariga,  genetikadan  kelib  chiqib,  yoshlar  aqli,  ruhiyati,  anatomiyasi  va 
fiziologiyasining  maxsus  qonun-qoidalariga  bo‘ysunadi.  Bolaning  aqliy,  ruhiy  va 
jismoniy  shakllanishi  va  rivojlanishi  biologik  omilga  bog‘liqdir.  Biologik  bo‘lgan 
irsiyatning,  ya'ni  bolaning  aqliy,  ruhiy  va  jismoniy  salomatligiga  tegishli  nasl-
nasabining  roli  va  mazmun-mohiyatiga,  albatta,  alohida  e'tibor  berish  darkor.  Odam 
bolasi, birinchidan, butun insoniyat (odam anatomiyasiga bog‘liq), ikkinchidan, ota-
onasi, bobo-buvilari (ajdodlariga o‘xshash tashqi jismoniy ko‘rinishi hamda aqliy va 
ruhiy xususiyatlari bilan), uchinchidan, xudo, tabiatdan (ajdodlarida bo‘lmagan tashqi