O‘zbekiston Respublikasi oliy harbiy ta’lim muassasalarida o‘qishga nomzodlarni saralab olish va qabul qilish, kursantlarni o‘qishdan chetlashtirish va qayta tiklash tartibi to‘g‘risidagi nizomni tasdiqlash haqida

3-§. Dastlabki saralab olish tadbirlarini tashkil etish va o‘tkazish
32. Sog‘lig‘i, umumjismoniy tayyorgarligi va individual psixologik xususiyatlariga muvofiq harbiy ixtisoslikning zamonaviy talablariga javob beradigan, g‘oyaviy-ma’naviy barqaror, mustahkam intellektual va ma’naviy-axloqiy salohiyatga ega bo‘lgan nomzodlarni aniqlash dastlabki saralab olishning asosiy maqsadi hisoblanadi.
33. Quyidagilar dastlabki saralab olishning asosiy vazifalari hisoblanadi:
nomzodlarga tegishli hujjatlarni va ularni tavsiflovchi ma’lumotlarni to‘plash;
nomzodlar to‘g‘risidagi turli ma’lumotlarni aniqlashtirish (oilaviy ahvoli, ota-onalari va yaqin qarindoshlarining harbiy xizmatga munosabati va shu kabilar), ofitserlik kasbini tanlashining sabablarini, asoslarini aniqlash;
nomzodlarning sog‘lig‘ini va umumjismoniy tayyorgarlik ko‘rganligini har tomonlama, xolisona baholash;
OHTMga kiruvchi nomzodlarning individual-psixologik xususiyatlarini o‘rganish.
34. Dastlabki saralab olish:
fuqaro yoshlar (talabalar) uchun — yashash joyidagi (oliy ta’lim muassasasi joylashgan hududdagi) mudofaa ishlari bo‘limlari va Favqulodda vaziyatlar vazirligining hududiy organlarida;
harbiy xizmatchilar uchun — xizmatni o‘tash joyidagi harbiy qismlarda (muassasalarda) va mas’ul vazirliklarning hududiy organlarida o‘tkaziladi.
35. Dastlabki saralab olish davomida quyidagi tadbirlar tashkil etiladi va o‘tkaziladi:
hujjatlarni to‘plash va o‘rganish;
yakka tartibda suhbatlashish;
individual-psixologik o‘rganish;
umumjismoniy tayyorgarlik ko‘rganligini baholash;
tibbiy ko‘rikdan o‘tkazish.
Saralab olish jarayonlarining shaffofligi va xolisligini ta’minlash maqsadida individual-psixologik o‘rganish va umumjismoniy tayyorgarlik ko‘rganligini baholash jarayonlari videoyozuvga tushiriladi.
36. Dastlabki saralab olish tadbirlari quyidagi ikki bosqichda o‘tkaziladi:
a) birinchi bosqich fuqaro yoshlar (talabalar) uchun — mudofaa ishlari bo‘limlarida, harbiy xizmatchilar uchun — xizmatni o‘tash joyida 1-fevraldan 10-aprelga qadar (shu kuni ham) amalga oshiriladi hamda ushbu bosqichda quyidagi tadbirlar o‘tkaziladi:
hujjatlarni to‘plash va o‘rganish;
yakka tartibda suhbatlashish;
birlamchi tibbiy ko‘rikdan o‘tkazish (talabalar, “Temurbeklar maktabi” va “Yosh chegarachilar” harbiy akademik litseylari bitiruvchilari, harbiy xizmatchilar bundan mustasno);
b) ikkinchi bosqich fuqaro yoshlar (talabalar) va harbiy xizmatchilar uchun — mudofaa ishlari boshqarmalari va O‘zbekiston Respublikasi Mudofaa vazirligining harbiy-tibbiy muassasalarida 11-apreldan 31-maygacha (shu kuni ham) amalga oshiriladi hamda ushbu bosqichda quyidagi tadbirlar o‘tkaziladi:
individual-psixologik o‘rganish;
umumjismoniy tayyorgarlik ko‘rganligini baholash;
yakuniy tibbiy ko‘rikdan o‘tkazish.
O‘zbekiston Respublikasi oliy harbiy aviatsiya bilim yurtiga kirish istagini bildirgan nomzodlar bilan uchuvchilar tarkibining o‘ziga xos talablaridan kelib chiqqan holda, qo‘shimcha ravishda ularning ingliz va rus tilini bilish darajasi bo‘yicha mazkur Nizomga 6-ilovada keltirilgan metodikaga muvofiq tekshirish o‘tkaziladi.
Dastlabki saralab olish tadbirlarida ishtirok etadigan nomzodlar soni cheklanmaydi.
37. Hujjatlarni to‘plash va o‘rganish natijalarni tahlil qilish, nomzodlar to‘g‘risidagi ma’lumotlarni rejali jamlash va tizimlashtirish, ularning ijtimoiy faolligi va ma’naviy-ishbilarmonlik fazilatlarini baholash usuli bilan o‘tkaziladi.
Nomzodlarning ijtimoiy faolligi va ma’naviy-ishbilarmonlik fazilatlarini aniqlashda:
nomzodlarning mamlakatda amalga oshirilayotgan islohotlarning mohiyati va ahamiyatini, davlatni himoya qilish bo‘yicha konstitutsiyaviy majburiyatlarni tushunishi;
yuqori darajadagi hushyorlik hamda yot mafkura va axloqqa nisbatan murosasizlik zarurligini anglash;
burchni his etish, qat’iyatlilik, ishchanlik, mehnatsevarlik va to‘g‘rilik;
jamoaning ijtimoiy hayotida faol qatnashish;
nomzodlar tomonidan xizmat (mehnat) faoliyatida, o‘qishda va yoshlarni chaqiriqqacha tayyorlashda erishilgan natijalar hisobga olinadi.
Bundan tashqari, ofitser bo‘lish xohishining ongli qabul qilinganligi, asoslanganligiga va buning uchun zarur fazilatlar mavjudligiga asosiy e’tibor beriladi.
38. Nomzodlarning hujjatlarini to‘plash va o‘rganish ishlari dastlabki saralab olish tadbirlarining birinchi bosqichi yakunlangunga qadar (10-aprelgacha (shu kuni ham)) amalga oshiriladi.
39. Yakka tartibdagi suhbat nomzodlar to‘g‘risidagi ma’lumotlarni aniqlashtirish (oilaviy ahvoli, ota-onalari va yaqin qarindoshlarining harbiy xizmatga munosabati va shu kabilar), ofitserlik kasbini tanlashning sabablari, asoslarini aniqlash, ta’lim muassasasidagi o‘zlashtirish va xorijiy tilni egallaganlik darajasini o‘rganish maqsadida o‘tkaziladi.
Suhbat davomida OHTMga kiruvchilarga qo‘yiladigan talablar, beriladigan imtiyozlar va boshqa masalalar nomzodlarga yetkaziladi. Nomzodlar uchun qonunchilikda belgilangan imtiyozlar aniqlanadi.
40. Tegishli shakl bo‘yicha (davlat siri hisoblangan ma’lumotlar bilan ishlashga) ruxsatnomani kelishish uchun zarur bo‘lgan materiallar qabul yilining 20-iyunigacha rasmiylashtiriladi.
41. Yakka tartibdagi suhbat:
fuqaro yoshlar (talabalar) bilan — mudofaa ishlari bo‘limlari boshliqlari;
harbiy xizmatchilar bilan — mas’ul vazirliklarning hududiy organlari boshliqlari, harbiy qismlar (muassasalar) komandirlari (boshliqlari) tomonidan o‘tkaziladi.
Yakka tartibdagi suhbat nomzodlar ariza (bildirgi) bilan murojaat qilgan kundan boshlab 10 kun ichida o‘tkaziladi. Yakka tartibdagi suhbat natijasi bo‘yicha mazkur Nizomga 7-ilovaga muvofiq shaklda yakka tartibdagi suhbat varaqasi to‘ldiriladi.
42. Nomzodlarning birlamchi tibbiy ko‘rigi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018-yil 25-dekabrdagi PQ-4076-son qarori bilan tasdiqlangan O‘zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlarida tinchlik va urush davrida tibbiy ko‘rikdan o‘tkazish to‘g‘risidagi nizom va boshqa qonunchilik hujjatlariga muvofiq o‘tkaziladi.
Birlamchi tibbiy ko‘rikdan o‘tkazish natijalari bo‘yicha nomzodlarning OHTMda o‘qishga yaroqliligi to‘g‘risida xulosa chiqariladi. Mazkur xulosa nomzodlarning shaxsiy hujjatlari yig‘majildiga qo‘shib qo‘yiladi.
Sog‘lig‘ining holatiga ko‘ra OHTMda o‘qishga yaroqsiz deb topilgan nomzodlar dastlabki saralab olishning keyingi tadbirlariga qo‘yilmaydi.
43. Individual-psixologik o‘rganish qabul komissiyasi raisi tomonidan tasdiqlangan reja-jadval asosida 11-apreldan 31-maygacha (shu kuni ham) qabul komissiyasi tarkibiga kiritilgan mutaxassis-psixologlar tomonidan nomzodlarni psixologik test sinovidan o‘tkazish yo‘li bilan mazkur Nizomga 8-ilovada keltirilgan metodikaga muvofiq o‘tkaziladi.
Individual-psixologik o‘rganish bo‘yicha kichik komissiya tarkibiga respublikaning yetakchi oliy ta’lim muassasalaridan tegishli mutaxassis-psixologlar shartnoma asosida jalb qilinishi mumkin.
44. Psixologik test sinovi natijalari bo‘yicha quyidagi xulosalar chiqariladi:
OHTMga kirish uchun tavsiya etiladi;
OHTMga kirish uchun tavsiya etilmaydi.
Psixologik test sinovi natijalari bo‘yicha OHTMga kirish uchun tavsiya etilmagan nomzodlar dastlabki saralab olishning keyingi tadbirlariga qo‘yilmaydi.
45. Nomzodlarning umumjismoniy tayyorgarlik darajasini baholash qabul komissiyasi raisi tomonidan tasdiqlangan reja-jadval asosida qabul komissiyasi tarkibiga kiritilgan mutaxassislar tomonidan mazkur Nizomga 9-ilovada keltirilgan metodikaga muvofiq 11-apreldan 31-maygacha (shu kuni ham) o‘tkaziladi.
Umumjismoniy tayyorgarlik darajasini baholash sinovlaridan o‘tmagan nomzodlar dastlabki saralab olishning keyingi tadbirlariga qo‘yilmaydi.
46. Nomzodlarning yakuniy tibbiy ko‘rigi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018-yil 25-dekabrdagi PQ-4076-son qarori bilan tasdiqlangan O‘zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlarida tinchlik va urush davrida tibbiy ko‘rikdan o‘tkazish to‘g‘risidagi nizom va boshqa qonunchilik hujjatlariga muvofiq o‘tkaziladi.
Yakuniy tibbiy ko‘rikdan o‘tkazish natijalari bo‘yicha nomzodning OHTMda o‘qishga yaroqliligi to‘g‘risida xulosa chiqariladi. Mazkur xulosa nomzodning shaxsiy hujjatlari yig‘majildiga qo‘shib qo‘yiladi.
Sog‘lig‘ining holatiga ko‘ra OHTMda o‘qishga yaroqsiz deb topilgan nomzodlar test sinovlariga qo‘yilmaydi.
47. Dastlabki saralab olish tadbirlaridan muvaffaqiyatli o‘tgan nomzodlarning shaxsiy yig‘majildlari mudofaa ishlari boshqarmalari va harbiy qismlar (muassasalar) tomonidan 25-iyunga qadar OHTM qabul komissiyasiga yuboriladi.
48. Saralab olish tadbirlari natijalaridan norozi bo‘lgan nomzodlarning shikoyatlari qabul komissiyasi raisining buyrug‘i bilan kichik komissiyalar ishida qatnashmagan besh nafar mutaxassisdan iborat tarkibda shakllantiriladigan apellatsiya komissiyasida ko‘rib chiqiladi.
Shikoyatlar apellatsiya komissiyasiga natijalar e’lon qilingan kundan boshlab ikki ish kuni ichida taqdim etilishi kerak. Apellatsiya komissiyasi shikoyatlarni ular tushgan kundan e’tiboran ikki ish kuni ichida, murojaat qilgan nomzodlar xohishiga ko‘ra — ularning ishtirokida ko‘rib chiqadi.
Apellatsiya komissiyasi tomonidan shikoyatlarni ko‘rib chiqishda hujjatlarni to‘plash va o‘rganish, yakka tartibda suhbatlashish, individual-psixologik o‘rganish va umumjismoniy tayyorgarlik ko‘rganligini baholash tadbirlarining to‘g‘ri o‘tkazilganligi, javoblarning xolis tekshirilganligi va to‘g‘ri baholanganligi o‘rganiladi hamda uning natijasi bo‘yicha apellatsiya komissiyasi a’zolarining oddiy ko‘pchilik ovozi bilan quyidagi qarorlardan biri qabul qilinadi:
nomzodning shikoyatini qanoatlantirish to‘g‘risida;
natijalarni o‘zgarishsiz qoldirish va shikoyatni qanoatlantirishni rad etish to‘g‘risida.
Tegishli qaror darhol nomzodlarga yetkaziladi.
Apellatsiya komissiyasi qarori komissiya raisi, a’zolari va kotibi tomonidan imzolanadigan bayonnomada rasmiylashtiriladi.
Apellatsiya komissiyasi qarorlari yuzasidan belgilangan tartibda sudga shikoyat qilinishi mumkin.
49. Birlamchi yoki yakuniy tibbiy ko‘rik natijasi bo‘yicha chiqarilgan xulosadan norozi bo‘lgan nomzodlar sudga shikoyat qilishi mumkin.