O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi sharof rashidov nomidagi samarqand davlat universiteti

Mavzu: O’zbekistonda matematika va uni o’qitish metodikasi tarixi mavzusi bo‘yicha topshiriq

1. Azim, Bexzod, Vali va Guli tennis stoliga o‘ynash uchun navbatga turishdi. Ular stol tennisi o‘ynash uchun necha xil usul bilan navbatga turishlari mumkin?

2. Chipta sotish oynasiga: 1) 3 kishi; 2) 5 kishi gncha xil usul bilan turishlari mumkin ?
3. 4, 5, 6, 7 va 8 raqamlari yordamida barcha raqamlari turlicha bo‘lgan nechta besh xonali son yozish mumkin.
4. 8 ta kitobni javonga nechdaa xil usul joylashtirish mumkin, agar ular orasida har qanday joylashishda bir qator turish lozim bo‘lgan bir muallifning ikkita kitobi bo‘lsa?
5. 30 va 210 sonlarining tub ko‘paytuvchilarga ajrting. Sonning tub ko‘paytuvchilar ko‘paytmasini nech xil usul bilan yozish mumkin?
6. 6 ta stulni mato bilan necha xil usul bilan o‘rash mumkin, agar olti xil rangdagi mato bo‘lib, barcha stullar turlicha rangda mato bilan o‘raladigan bo‘lsa?
7. Ozoda dugonasi telefon raqami 5, 7, 8 raqamlari bilan tugashini eslaydi, lekin ular qanday tartibda joylashganini esdan chiqargan. Uning dugonasiga telefon qilishi uchun eng ko‘p sondagi variantlar sonini toping?
8. 6 ta qafasdan 2 tasini qizil, qolganlari oq, qora, yashil, ko‘k rangga necha xil usul bo‘yash mumkin? [5!=120]
9. Sonning tub ko‘paytuvchilar ko‘paytmasini necha xil usul bilan yozish mumkin? a) 12 b) 24 c)120 [3!=6, 3!=6, 4!=24]
10. Necha xil usul bilan 8 ta xatni turli konvertlarga joylashtirish mumkin? [8!=40320]
11. 5 ta turli xil rangdagi gul bor. Ularni 2, 3, 4, 5 raqamlar bilan belgilaymiz. N ta guldan quyidagi guldastalar tayyorlash talab etiladi: 123, 124, 125, 134, 135, 145, 234, 245, 245, 345. Bular bilan biz 5 ta elementdan barcha mumkin bo‘lgan guruhlashlarni tuzish usullarini ko‘rsatdik.
12. 15 nafardan iborat sayyohlar guruhidan 3 ta navbatchini tanlash lozim. Bu tanlashni necha xil usul bilan amalga oshirish mumkin?
13. Meva solingan vazada 9 ta olma va 6 ta nok bor. 3 ta olma va 2 ta nokni tanlash kerak. Bunday tanlashni necha xil usul bilan qilish mumkin?
14. Guruhda 7 nafar matematika bilan muvaffaqiyatli shug‘ullanadi. olimpiadada qatnashish uchun Ulardan ikkitasini necha xil usul bilan tanlash mumkin
15. Ta’tilda o‘qish uchun o‘quvchilarga 10 ta kitob taklif etildi. O‘quvchi ulardan 6 tasini necha xil usul bilan tanlashi mumkin?
16. Sinfda 16 nafar o‘g‘il bola va 12 nafar qiz bola o‘qiydi. Maktab hududini tozalash hashariga qatnashish uchun 4 ta o‘g‘il bola va 3 ta qiz bola talab qilinadi. Buni necha xil usul bilan amalga oshirish mumkin?
17. Agar har bir qirrasi uzunligi 1 dan 10 gacha bo‘lgan butun son bilan ifodalanishi mumkin bo‘lsa, nechta turli xil to‘g‘riburchakli parallelepiped yasash mumkin?
18. Gul do‘konida 6 ta turdagi gul sotilmoqda. Agar gullarning joylashishini hisobga olmasak 10 ta guldan iborat nechta turli xil guldasta tuzish mumkin?
19. Tomonlarining uzunliklar quyidagi 4, 5, 6, 7 sm qiymatlaridan biri qabul qiluvchi nechta uchburchak mavjud? [20]
20. Matematik olimpiadada mukofot uchun bir kitobning 3 ta nusxasi, ikkinchi kitobning 2 nusxasi va uchinchi kitobning bir nusxasi ajratildi. Agar olimpiada ishtirokchilari 20 nafar bo‘lsa necha xil usul bilan mukofotlarni berish mumkin bo‘ladi? [177100]
21. Kafeda menyuga 3 ta birinchi, 5 ta ikkinchi va 4 ta uchinchi ovqatlar kiritilgan. Bitta birinchi, bitta ikkinchi va bitta uchinchi ovqatdan iborat kafe taklif etgan menyudan tushlikning nechta variantini tuzish mumkin?
22. 6 ta turdagi poliz mahsuloti mavjud. 3 xil salat tayyorlashga qaror qilindi. Nechta salat variantini tayyorlash mumkin?
23. 1 va 2 raqamlari yordamida nechta turli uch xonali son tuzish mumkin? Variantlar daraxtini tuzing? [27]
24. Hisoblang: 1) 13!/11! [156]; 2) (6!14)/8!; [1/4]; 3) 6!-5!
25. Tenglamani yeching: (x-10)!=77(x-11)!
26. Shaxmat musobaqasining 8 ta ishtirokchi 6 stolda o‘ynayapti. Agar barcha partiyalar ishtirokchilari oldindan ma’lum bo‘lsa, shaxmatchilarni stollar atrofida necha xil usul bilan joylashtirish mumkin?
27. Faraz qilaylik, futbol bo‘yicha superligada 18 ta jamoa qatnashyapti. Oltin, kumush va bronza medallari uchun kurash borayotgan bo‘lsin. Medallar jamoalar orasida necha xil usul bilan taqsimlanishi mumkin?
28. Ona 2 ta olma, 3 ta nok va 4 ta apelsin sotib olib, 9 kun davomida o‘g‘liga bittaden meva berib bordi. Necha xil usul bilan u bolasiga meva beradi?
29. Mashqlarda 12 nafar basketbolchi qatnashmoqda. Nechta turli boshlang‘ich beshliklar tuzilishi mumkin?
30. Shaxmat taxtasida 8 ta ruxni bir-birini urmaydigan qilib necha xil usul bilan joylashtirish mumkin? [8 xil pozitsiyada P₈=8!=40320]