Darsga qo’yiladigan tashkiliy talablar:
kalendar rejalashtirish asosida dars o’tkazishning ishlab chiqilgan aniq rejasi mavjud bo’lishi;
darsning o’z vaqtida boshlanib, o’z vaqtida tugashi;
darsning mantiqiy izchilligi, tugallanganligi;
darsni tashkil etishda turli-tuman vositalardan, o’quv-texnik, kompyuter texnikasidan, ko’rgazmali qurollardan foydalanishni ko’zda tutish.
Darsning tarkibiy tuzilishi o’rganilayotgan materialning mazmuniga, darsda foydalaniladigan ta’limning usullari va metodlariga, o’quvchilarning tayyorlanish hamda rivojlanish darajasiga, o’quv jarayonida darsning o’rniga bog’liq bo’ladi. Darsning samaradorligi uning material va metodik jihatdan tayyorgarlik sifati va rejalashtirishiga bog’liq bo’ladi.
Umuman olganda, dars o’quvchilar uchun qiziqarli va mazmunli, bilim olishga chorlaydigan bo’lishi kerak. O’quv muassasining eng yomon ahvoli - bu o’quvchining o’qishga nisbatan yo’qotilgan qiziqishi, intilishi. Buyuk pedagog Ya.A.Komenskiy ta’qidlaganidek, «o’quv jarayoni va oddiy va yoqimli bo’lishi shart». Demak, bu talablarni bajarish uchun o’qituvchi o’z ustida ko’p ishlashi zarur. Chunki uning bilimdonligidan, uning fuqarolik pozitsiyasidan, uning o’z faniga bo’lgan ijodiy yondashuvidan jamiyatimizning kelajak tag’diri bog’liq.
Asosiy xmlosalar:
Didaktikada o’qitishni tashkil qilish shakllari, bu - ma’ruza, seminar, laboratoriya, uy vazifasi, fakultativ dars, qo’shimcha dars, ekskursiya, konferentsiya, diskussiya, suhbat, test, imtixon, konsultatsiya, amaliyot, olimpiada, fan tugaragi, mustaqil ta’lim va hokazolar.
Umumiy urta ta’lim va urta maxsus bilim yurtlarida (maktab, gimnaziya, akademik litsey va kasb-xunar kollejlarida) uqitishning etakchi shakli bulib dars hisoblanadi.
Dars - yaxlit tizim, uning tuzilish jarayonida ta’limiy, tarbiyaviy, rivojlantiruvchi maqsadlar, mazmun, shakl, uslub va vazifalari yuzaga chiqadi. Yaxlit tizimni tuzish uchun o’qituvchi darsni rejalashtirish, unga yaxshi tayyorgarlik ko’rish kerak.
Rejalashtirish ikki xil bo’ladi: mavzuning taqvimiy rejasi va darsning taqvimiy rejasi.
Darsga qator didaktik va tashkiliy talablar qo’yiladi.
Buyuk pedagog Ya.A. Komenskiy ta’qidlaganidek, «o’quv jarayoni va oddiy va yoqimli bo’lishi shart».
Didaktikada 2-ta asosiy dars tiplari ajratiladi: maxsus va aralash dars turlari.
Maxsus darslar o’zining funktsiyasi va mazmuni buyicha faqat bitta vazifani bajaradi.
Aralash darslar bir nechta vazifalarni bajaradi.
An’anaviy (45-daqiqali) aralash dars asosan 7-ta bosqichtan iborat.
Dars tiplari quyidagilardan iborat:
Aralash dars. Uning tuzilishi: tashkiliy qismi, uy ishini lekshirish. yangi materialni o'rgaiish, yangisini ilgari o'rganilgan material bilan solishtirish va mustahkamlash, amaliy topshiriqlarni bajarilishi, darsga yakun yasash va uyga topshiriqlar berish.
Do'stlaringiz bilan baham: |